Nga tái khẳng định ủng hộ cuộc bầu cử của khu vực ly khai ở đông Ukraine, còn Liên minh châu Âu (EU) vẫn kiên quyết bác bỏ và chỉ trích động thái của Mátxcơva.
 |
| Kiểm phiếu tại Donetsk, phía đông Ukraine. Ảnh: AP |
Cuộc bầu cử gây nhiều tranh cãi ở phía đông Ukraine càng làm dấy lên căng thẳng giữa Nga với EU, trong lúc Mátxcơva phải chịu các biện pháp trừng phạt từ liên minh này và từ Mỹ.
AP dẫn tuyên bố của Bộ Ngoại giao Nga ngày 3-11 khẳng định: Cuộc bầu cử tại Donetsk và Lugansk đã bầu ra các đại diện chính quyền để khôi phục sự ổn định của khu vực vốn do lực lượng nổi dậy nắm giữ. Tuyên bố nêu rõ: Nga tôn trọng nguyện vọng của người dân ở đông nam Ukraine và những người được bầu có thẩm quyền giải quyết các nhiệm vụ khôi phục cuộc sống bình thường ở khu vực.
Tuy nhiên, EU gọi cuộc bầu cử là bất hợp pháp, là “trở ngại mới” đối với hòa bình và là rào cản mới đối với một giải pháp nhằm chấm dứt cuộc xung đột kéo dài ở đông Ukraine. Tổng thống Ukraine Petro Poroshenko chỉ trích gay gắt đây là “vở hài kịch được dựng dưới các họng pháo xe tăng và súng máy”, vi phạm thỏa thuận trong khuôn khổ nghị định thư Minsk về một lệnh ngừng bắn giữa phe nổi dậy và Kiev.
Ngoại trưởng Đức Frank-Walter Steinmeier ngày 3-11 cũng kêu gọi Nga tôn trọng sự thống nhất của Ukraine. Theo nhà ngoại giao này, cuộc bầu cử ở các tỉnh ly khai đã đi ngược với các điều khoản và tinh thần của thỏa thuận Minsk nhằm đem lại hòa bình cho khu vực này. Ông Steinmeier nói rằng, cuộc bầu cử diễn ra nhưng không đồng nghĩa với việc chiến tranh sẽ ngừng ở đông Ukraine.
Tranh cãi giữa Nga và châu Âu, với phản ứng tức giận từ phía EU, cùng với sự cộng hưởng của Mỹ, đang làm mối quan hệ giữa Mátxcơva với phương Tây thêm “đóng băng”. Vấn đề khiến Mỹ và châu Âu không vừa lòng chính là sự ủng hộ của Mátxcơva đối với quân ly khai - lực lượng đang chia cắt đất nước Ukraine và muốn khu vực tự trị ở phía đông không thuộc quyền kiểm soát của chính phủ thân phương Tây nữa. Vì vậy, với lực lượng ly khai, bầu cử là bước tiến trong việc mang lại độc lập cho Donetsk và Lugansk sau 7 tháng giao tranh làm hơn 4.000 người chết.
Nga đã phớt lờ tất cả cáo buộc và kêu gọi của Mỹ cũng như châu Âu, thậm chí bỏ qua cả các biện pháp trừng phạt mà nước này đang phải gánh chịu, vì Mátxcơva bị cáo buộc hậu thuẫn cho quân ly khai và đứng sau vụ bắn rơi máy bay MH17. Trong lúc đó, Nga cam kết chỉ ủng hộ lực lượng ly khai về chính trị và nhân đạo, chứ không ủng hộ quân sự. Song, giới chức Kiev vẫn chỉ trích Mátxcơva vì sự hiện diện của các thiết bị quân sự hạng nặng ở biên giới hai nước.
AFP cho biết, các lãnh đạo Donetsk và Lugansk khẳng định không đàm phán sau cuộc bầu cử ngày 2-11. Lý do mà lãnh đạo lâm thời của Donetsk, ông Alexander Zakharchenko, đưa ra là “Ukraine không muốn hòa bình như chính phủ nước này tuyên bố”. Theo kết quả ngày 3-11, ông Alexander Zakharchenko dễ dàng thắng cử tại Donetsk với 81% số phiếu. Tại Lugansk, người đứng đầu khu vực này - ông Igor Plotnitsky cũng giành chiến thắng với 63% số phiếu.
Cũng theo AFP, với những diễn biến hiện tại, EU sẽ không tháo dỡ các biện pháp cấm vận kinh tế nhằm vào Nga. Steffen Seibert - người phát ngôn của Thủ tướng Đức Angela Merkel còn nói: “Nếu tình hình xấu đi, việc áp đặt thêm các biện pháp trừng phạt là điều cần thiết”.
PHÚC NGUYÊN
