Theo Ngoại trưởng Mỹ John Kerry, thời điểm này là cơ hội lớn để kết thúc cuộc xung đột kéo dài hơn một năm ở phía đông Ukraine giữa lực lượng chính phủ Kiev và quân ly khai.
Tổng thống Vladimir Putin (phải) gặp gỡ Ngoại trưởng Mỹ John Kerry tại khu nghỉ mát Sochi. Ảnh: AFP |
Chuyến thăm Nga của Ngoại trưởng Mỹ John Kerry ngày 12 và 13-5 được cho là dấu hiệu tích cực minh chứng Washington và Mátxcơva sẵn sàng cải thiện mối quan hệ, mặc dù cuộc gặp giữa nhà ngoại giao hàng đầu của quốc gia từ bên kia bờ đại dương với Tổng thống nước chủ nhà Vladimir Putin không tạo ra sự đột phá lớn nào. Đây là chuyến thăm của quan chức Mỹ cấp cao nhất đến Nga kể từ khi cuộc xung đột ở Ukraine bùng phát vào năm 2013, đến nay làm khoảng 6.100 người thiệt mạng. Một trong những nội dung chính được đặt lên bàn nghị sự vẫn là vấn đề Ukraine.
AFP cho biết, ngày 13-5, Ngoại trưởng Kerry cảnh báo Nga rằng, đây là thời điểm quan trọng để thực thi thỏa thuận hòa bình vốn dĩ mong manh nhằm chấm dứt xung đột ở đông Ukraine. Phát biểu này được đưa ra sau cuộc gặp giữa ông với Tổng thống Putin trong 4 tiếng đồng hồ ngày 12-5 tại khu nghỉ mát Sochi bên bờ Biển Đen của Nga. Ngoài ra, ông Kerry cũng gặp gỡ Ngoại trưởng Nga Sergei Lavrov.
Reuters cho rằng, các cuộc gặp không cho thấy tiến trình cụ thể để kết thúc khủng hoảng ở đông Ukraine, vốn làm mối quan hệ giữa Mátxcơva và phương Tây “giá băng”, nhất là từ khi bán đảo Crimea được sáp nhập vào Nga. Song, Ngoại trưởng Kerry lại mô tả cuộc chuyện trò giữa ông với Tổng thống Putin là “cởi mở và hữu ích”. Còn ông Lavrov cho rằng, các cuộc gặp giúp hai bên hiểu lẫn nhau hơn.
Theo AP, Tổng thống Putin đã tái khẳng định quan điểm của Điện Kremlin rằng, Mátxcơva quyết tâm thực thi và thúc đẩy việc tuân thủ đầy đủ thỏa thuận Minsk. Ông Putin cũng mong muốn đưa quan hệ với Mỹ trở lại bình thường nhưng phải xuất phát từ mối quan tâm cơ bản và lợi ích của cả hai bên, đồng thời bảo đảm ổn định và an ninh quốc tế.
Bất chấp thỏa thuận ngừng bắn được ký kết hồi tháng 2 vừa qua ở thủ đô Minsk của Belarus, ngày 13-5, súng vẫn nổ xung quanh thị trấn ven biển Shyrokyne, gần thành phố cảng chiến lược Mariupol. Ông Kerry lo ngại quân ly khai có thể chiếm cảng này và đó cũng là lý do vì sao thỏa thuận Minsk luôn trong tình trạng mong manh.
Ngay khi rời Nga, Ngoại trưởng Kerry đã đến khu nghỉ mát Antalya của Thổ Nhĩ Kỳ để tham dự Hội nghị Bộ trưởng NATO. Ông nói rằng, liên minh đã thống nhất về tầm quan trọng của việc Nga phải thực thi đầy đủ thỏa thuận ngừng bắn trong năm nay. Ông khẳng định: Mỹ và Liên minh châu Âu (EU) có thể rút lại lệnh trừng phạt Nga nếu thỏa thuận Minsk 2 về việc ngừng bắn ở miền đông Ukraine được thực thi đầy đủ. AFP dẫn lời nhà ngoại giao hàng đầu của Mỹ rằng, Washington và các đồng minh NATO không thích áp đặt các biện pháp trừng phạt chống lại Nga nhưng phải duy trì giải pháp như thế để bảo đảm hòa bình ở Ukraine. “Đây là thời điểm cơ hội lớn cho cuộc xung đột… để tìm ra con dường chắc chắn và giải pháp”, ông Kerry nói.
Trong lúc đó, Tổng Thư ký NATO Jens Stoltenberg thúc giục “Hành động mạnh hơn lời nói”. Phương Tây hiện vẫn cáo buộc Nga cung cấp vũ khí cho quân ly khai ở đông Ukraine, đưa binh sĩ đến biên giới giữa hai nước, đồng thời vi phạm thỏa thuận ngừng bắn. Tuy nhiên, Nga bác bỏ các cáo buộc này.
Quốc hội Ukraine vừa thông qua một dự luật tạo cơ sở pháp lý cho việc ban bố thiết quân luật ở nước này. Theo đó, luật mới quy định thiết quân luật có thể được áp dụng trên khắp đất nước Ukraine hoặc những khu vực nhất định nếu có sự xâm lược vũ trang hay một mối đe dọa đối với an ninh quốc gia, sự toàn vẹn lãnh thổ. |
PHÚC NGUYÊN