Những tranh cãi giữa các nhà lập pháp thuộc hai đảng phái ở Mỹ về ngân sách tài khóa 2016 đã buộc Nhà Trắng phải có kế hoạch chuẩn bị cho kịch bản đóng cửa.
Nhiều người dân đã tập trung trước tòa nhà quốc hội ở thủ đô Washington D.C ngày 2-10-2013, biểu tình phản đối việc Mỹ đóng cửa một phần các cơ quan của chính phủ nước này ở thời điểm đó. Ảnh: THX-TTXVN |
Phát biểu trong phiên họp báo thường kỳ ngày 23-9, người phát ngôn Nhà Trắng Josh Earnest cho hay việc chính phủ liên bang bắt đầu có phương án dự phòng trước nguy cơ đóng cửa là động thái thận trọng cần thiết.
Ông hối thúc đảng Cộng hòa và Dân chủ vượt qua cuộc chiến về ngân sách và những khác biệt đảng phái để tránh lặp lại kịch bản chính phủ Mỹ phải đóng cửa một phần như hồi năm 2013.
Theo truyền thông Mỹ, chính quyền Tổng thống Barack Obama mới đây đã yêu cầu các cơ quan chính phủ báo cáo và cập nhật các kế hoạch ứng phó với nguy cơ bị buộc ngừng hoạt động.
Đến hạn chót 30-9 tới đây, nếu quốc hội lưỡng viện Mỹ không đạt được đồng thuận về ngân sách tài khóa 2016 thì một số cơ quan chính phủ của Mỹ phải tạm ngừng hoạt động do không có kinh phí.
Các nghị sỹ Cộng hòa vẫn kiên quyết phản đối bất cứ kế hoạch nào kèm theo việc tiếp tục tài trợ cho tổ chức y tế ủng hộ việc phá thai "Planned Parenthood". Bất chấp điều này, các nghị sỹ Dân chủ lại khẳng định sẽ ngăn chặn mọi dự luật chống lại tổ chức này.
Không chỉ dừng lại bất đồng phe phái, ngay trong nội bộ đảng Cộng hòa cũng bị chia rẽ, cụ thể là giữa giới lãnh đạo đảng Cộng hòa tại hai viện và các nghị sĩ theo đường lối bảo thủ.
Chủ tịch Hạ viện Mỹ, nghị sỹ Cộng hòa John Boehner, cùng lãnh đạo phe Cộng hòa chiếm đa số tại Thượng viện Mitch McConnell từ lâu đã yêu cầu hai bên nỗ lực tránh tài diễn kịch bản chính phủ đóng cửa.
Điều này khiến giới bảo thủ trong đảng Cộng hòa không hài lòng và dọa sẽ "phế truất" cương vị Chủ tịch Hạ viện của ông Boehner nếu như vị chính khách này không ngăn chặn được việc cấp ngân sách cho "Planned Parenthood".
Dự toán ngân sách cho tài khóa 2016 được Tổng thống Obama công bố hồi tháng 2, theo đó chính phủ Mỹ sẽ chi 4.000 tỷ USD cho năm tới, trong khi dự kiến thâm hụt ngân sách vào khoảng 474 tỷ USD. Dự kiến, Tổng thống Obama sẽ tăng chi ngân sách cho các chương trình nội địa như xây dựng cầu đường.
Chính quyền Obama cũng sẽ thu về 2.000 tỷ USD tiền thuế trong 10 năm tới bằng việc đánh thuế cao hơn đối với tầng lớp giàu có, các doanh nghiệp và người hút thuốc lá. Tuy nhiên, phe Cộng hòa chỉ trích kế hoạch tăng chi tiêu nội địa và cải cách thuế của Nhà Trắng sẽ chỉ ảnh hưởng tiêu cực đến nền kinh tế trong khi không khắc phục được vấn đề lớn nhất là chi tiêu ngày một tăng cao của chính phủ.
Giới quan sát nhận định việc chính phủ Mỹ đóng cửa sẽ khiến hàng triệu người mất lương và gây nên tình trạng hỗn loạn kinh tế và tài chính. Hồi năm 2013, việc chính phủ Mỹ phải đóng cửa trong hai tuần đã khiến hàng trăm nghìn nhân viên liên bang nghỉ việc không lương, hàng loạt công viên quốc gia ngừng hoạt động, đồng thời gây thiệt hại kinh tế tới 24 tỷ USD.
Theo TTXVN/Tin Tức