Tổng thống Brazil gặp khó

Tiến trình luận tội chống lại Tổng thống Brazil Dilma Rousseff với cáo buộc bà vi phạm pháp luật đang làm chính trường thêm rối rắm, trong khi phe đối lập liên tục thúc đẩy việc phế truất và xét xử nhà lãnh đạo này.

Tổng thống Dilma Rousseff cho rằng, không có chứng cứ nào cho thấy bà phạm pháp. Ảnh: AFP

Bà Rousseff gọi những cáo buộc chống lại mình là âm mưu đảo chính, đồng thời kêu gọi sự đoàn kết của cả nước và cần thiết phải cải cách chính trị, theo đó bà sẽ tiếp tục nắm quyền. Song, nữ Tổng thống của quốc gia lớn nhất Nam Mỹ không cho biết cụ thể về những đề xuất của bà, chỉ nói rằng những kẻ chống đối bà đang muốn đưa đất nước đến những nguy cơ và điều này sẽ trở thành tiền lệ xấu đe dọa nền dân chủ.

Áp lực đối với Tổng thống Rousseff hiện rất lớn, bởi bà có thể bị phế truất và bị xét xử tại một phiên tòa chính trị. Cũng có những lời kêu gọi tiến hành các cuộc bầu cử sớm vào tháng 10 tới: bầu cử tổng thống, phó tổng thống, toàn bộ 27 thống đốc và cả hai viện của Quốc hội.

Khủng hoảng chính trị ở Brazil đang càng lúc càng leo thang với các cáo buộc Tổng thống Rouseff và cựu Tổng thống Lula da Silva liên quan đến vụ tham nhũng ở Tập đoàn Dầu khí quốc gia Petrobras. Ngoài ra, một đòn giáng mạnh hơn nữa là bà bị cáo buộc vi phạm luật pháp tài chính khi “làm đẹp” các con số về tình trạng ngân sách năm 2014 nhằm mang lại cơ hội tái đắc cử.

Hãng AFP cho rằng, khủng hoảng đang làm Brazil chìm sâu vào cuộc suy thoái nghiêm trọng. Trong khi đó, theo nhà khoa học chính trị Everaldo Moraes tại Đại học Brasillia, tình hình đối với bà Rouseff đang xấu hơn mỗi ngày. Ủy ban đặc biệt của Hạ viện Brazil gồm 65 thành viên dự kiến bỏ phiếu vào ngày 11-4 tới về kiến nghị xét xử bà Rousseff. Một tuần sau đó, tức ngày 18-4, Hạ viện sẽ bỏ phiếu. Nếu có đủ 2/3 số phiếu (tức 342 phiếu) ở Hạ viện thì bà Rousseff sẽ bị phế truất. Tại Thượng viện, con số này là 41 phiếu.

Hiện tại, Tổng thống Rousseff vẫn khẳng định không có bằng chứng nào cho thấy bà phạm pháp. Song, vụ Petrobras khiến hàng loạt nhân vật chủ chốt trong đảng của bà liên quan, trong đó có đồng minh - cựu Tổng thống Lula da Silva. Khoảng 50 chính trị gia, trong đó có nhiều nghị sĩ và thống đốc bang, trong diện bị điều tra; hơn 100 cá nhân bị kết tội tham nhũng, rửa tiền. Chừng đó đủ làm chao đảo chính trường Brazil và đe dọa chiếc ghế của bà Rousseff.

Tổng thống Rousseff cho biết, kể từ khi nhậm chức nhiệm kỳ hai, bà đã nỗ lực đưa đất nước vượt qua mọi khủng hoảng. Tuy nhiên, uy tín của bà đang bị giảm sút nghiêm trọng, nhất là sau khi đảng Phong trào dân chủ (PMDB) rời chính phủ liên minh, khiến chính phủ bị mất đa số ghế trong Quốc hội. Chính phủ liên minh đã không đứng vững được sau những cuộc biểu tình quy mô lớn trên đường phố.

Nếu bà Rousseff bị kết tội và chiến thắng trong cuộc bầu cử năm 2014 bị bác bỏ thì cả bà lẫn Phó Tổng thống Michel Temer đều phải từ chức.

VĨNH AN