Chiến dịch giành lại quyền kiểm soát thành phố Mosul từ tay tổ chức Nhà nước Hồi giáo tự xưng (IS) là hoạt động quân sự lớn nhất ở Iraq kể từ khi lực lượng Mỹ rời đất nước này vào năm 2011. Nếu thành công, đây sẽ là đòn giáng mạnh vào IS.
Lực lượng Iraq kiểm tra vũ khí tại căn cứ quân sự Qayyarah, cách Mosul 60km về phía nam, trước khi bắt đầu chiến dịch. Ảnh: AFP |
Ngày 17-10, Thủ tướng Iraq Haider al-Abadi công bố bắt đầu chiến dịch giải phóng thành phố Mosul, cách thủ đô Baghdad 360km về phía tây bắc, khỏi sự kiểm soát của các chiến binh IS. Khoảng 30.000 binh sĩ tham gia cuộc tấn công, với sự hỗ trợ của liên minh do Mỹ dẫn đầu gồm 60 nước, trong một sứ mệnh được cho là lâu dài và khó khăn nhằm vào thành trì lớn cuối cùng của IS tại Iraq. Đây là hoạt động quân sự lớn nhất của chính phủ Baghdad kể từ khi các binh sĩ Mỹ rời đi cách đây 5 năm.
Phát biểu trên truyền hình, Thủ tướng Abadi nhấn mạnh: “Thời điểm chiến thắng đã đến, các chiến dịch giải phóng các bạn khỏi bạo lực và khủng bố của Daesh (IS) đã bắt đầu”. Trong một tuyên bố trên trang web của mình, ông Abadi cam kết rằng, cuộc chiến đánh dấu một giai đoạn mới, sẽ dẫn đến việc giải phóng toàn bộ lãnh thổ Iraq khỏi các chiến binh trong năm nay.
Hãng AP cho biết, ông Abadi không công khai chi tiết chiến dịch tái chiếm Mosul, chỉ nói rằng lực lượng chính phủ đánh sâu vào thành phố lớn thứ hai này. “Lực lượng dẫn đầu chiến dịch giải phóng là quân đội Iraq dũng cảm và cảnh sát quốc gia. Họ là lực lượng duy nhất tấn công vào Mosul chứ không ai khác”, ông Abadi khẳng định.
Tại Washington, Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Ashton Carter gọi việc bắt đầu hoạt động giải phóng Mosul là “thời điểm quyết định trong chiến dịch” để đánh bại IS. Ông chủ Lầu Năm Góc nói rằng, Mỹ và các thành viên khác của liên minh quốc tế “sẵn sàng ủng hộ lực lượng an ninh Iraq, các tay súng Peshmerga (thuộc lực lượng người Kurd) và nhân dân Iraq trong cuộc chiến khó khăn này”. Giới chức Mỹ dự báo, chiến dịch có thể kéo dài vài tuần hoặc nhiều hơn.
Theo AFP, quân đội Iraq và đồng minh đã thắt chặt vòng vây quanh thành phố Mosul trong những tuần gần đây. Là nơi có hơn 1 triệu dân thường, Mosul đã rơi vào tay các chiến binh IS vào tháng 6-2014, thời điểm quốc gia Trung Đông này bị đẩy vào cuộc khủng hoảng nghiêm trọng nhất kể từ cuộc chiến tranh xâm lược của Mỹ năm 2003.
Sau khi chiếm giữ Mosul, thủ lĩnh IS Abu Bakr al-Baghdadi tuyên bố thành lập Vương quốc Hồi giáo. Các chiến binh cũng đông đảo hơn, ước tính từ 3.000-4.500 người, đồn trú tại Mosul và khu vực lân cận.
Tuy nhiên, kể từ năm ngoái, IS gặp thất bại liên tiếp ở Iraq, sự kiểm soát dần bị thu hẹp đến Mosul cùng các thị trấn nhỏ ở phía bắc và phía tây.
Việc tái chiếm Mosul được cho là hoạt động phức tạp nhất đối với quân đội Iraq. Thời gian gần đây, lực lượng Iraq đã tái chiếm các vị trí quan trọng xung quanh thị trấn Qayyarah, cách phía nam Mosul khoảng 60km, từ đó thiết lập căn cứ cho lần tổng tấn công nhằm vào các pháo đài phía bắc của IS. Hàng ngàn binh sĩ được triển khai cùng nhiều xe tăng, xe bọc thép và pháo hạng nặng.
Trong khi đó, Liên Hợp Quốc (LHQ) và các tổ chức viện trợ khác cảnh báo nhiều thường dân sẽ gặp nguy hiểm khi chiến dịch của chính phủ Iraq bắt đầu. “Tôi vô cùng quan ngại về sự an toàn của 1,5 triệu người”, Phó Tổng Thư ký LHQ về các vấn đề nhân đạo và cứu trợ khẩn cấp Stephen O’Brien nói. Hội đồng Tị nạn Na Uy cho rằng, lối thoát hiểm an toàn từ Mosul phải được công bố; nếu không, người dân sẽ đối mặt với sự lựa chọn: hoặc ở lại và có nguy cơ thiệt mạng trong cuộc tấn công, hoặc mạo hiểm chạy trốn.
BÌNH YÊN