Trong những ngày đầu tiên sau sự cố rò rỉ băng cho thấy ông Donald Trump có lời lẽ khiếm nhã với phụ nữ, nhiều chính trị gia hàng đầu của đảng Cộng hòa tuyên bố rút lại sự ủng hộ vị tỷ phú New York; thậm chí còn có đồn đoán rằng, ông sẽ bị đảng này rút khỏi đường đua.
Tỷ phú Donald Trump phát biểu tại một chiến dịch vận động tranh cử ở Ambridge, bang Pennsylvania. Ảnh: Reuters |
Có một thực tế không thể phủ nhận, những cử tri thực sự của đảng Cộng hòa vẫn ủng hộ ông Donald Trump. Bất chấp các kết quả thăm dò dư luận cho thấy vị thế của ứng cử viên đảng Dân chủ Hillary Clinton đang tăng dần, theo cuộc khảo sát do trang Politico/Morning Consult thực hiện, 74% cử tri của đảng Cộng hòa vẫn muốn các lãnh đạo đảng này ủng hộ ông Trump. Chỉ 13% cử tri nghĩ rằng đảng Cộng hòa nên phản đối ông.
Trong các sự kiện được tổ chức cuối tuần qua của đảng Cộng hòa tại hai bang Nevada và Wisconsin, khi các chính trị gia trong đảng lớn tiếng chỉ trích những bình phẩm của ông Trump, nhiều người trong họ đã bị đám đông dân chúng phản đối bằng những tiếng la ó bên dưới.
Sau cuộc tranh luận trực tiếp “vô tiền khoáng hậu” giữa hai ứng cử viên trên truyền hình vào tối 9-10, nhiều thành viên đảng Cộng hòa rơi vào thế không biết “ăn làm sao, nói làm sao” với người đại diện tranh cử tổng thống Mỹ của đảng mình. Bực bội, thất vọng, lo lắng thì đã đành; vấn đề ở đây còn là ông Trump có được sự ủng hộ vững chắc của từ 2/3 - 3/4 cử tri tại các khu vực bầu cử của đảng Cộng hòa. Tuy nhiên, ông chỉ nhận được sự ủng hộ của 1/3 đại cử tri, tức những người có tiếng nói quyết định trong việc lựa chọn tổng thống ở cuộc “tỷ thí” quan trọng nhất ngày 8-11.
Chính vì thực tế này, hầu hết các cử tri cơ bản thuộc diện trung thành nhất của đảng Cộng hòa (cũng là lực lượng chiếm số đông trong số các cử tri đã tham gia bỏ phiếu ở vòng sơ bộ) hẳn nhiên không thích những ai trong đảng Cộng hòa có thái độ mạt sát hay loại bỏ ông Trump. Vì vậy, đảng Cộng hòa không sao đưa ra được quyết định dứt khoát về tình trạng của ông Trump. Nói cách khác, các quan chức trong đảng này tựa như bị trói tay vì họ không thể phản bội lại ý chí của các cử tri trong đảng đã được thể hiện qua một tiến trình dân chủ ở giai đoạn bỏ phiếu sơ bộ.
Các quan chức trong đảng đã trót mang tiếng là người đại diện cho ý nguyện của người dân. Do đó, nếu họ cố tình gạt bỏ ông Trump khỏi đường đua vào Nhà Trắng, tất yếu họ sẽ châm ngòi tâm lý phản đối dữ dội từ phía những người mà họ đang đại diện.
Ở một cách hiểu khác, có thể nói rằng, đảng Cộng hòa cũng đang cố gắng bảo vệ sự nghiệp chính trị của họ. Nếu họ từ bỏ ông Trump vào thời điểm này, họ sợ sẽ thua cuộc trong các cuộc bỏ phiếu tương lai. Họ cũng sợ bị chính ông Trump tấn công họ nếu phản bội ông ấy lúc này.
Trong tình cảnh “trái ngang” đó, một số thành viên trong đảng Cộng hòa chấp nhận buông xuôi với ông Trump. Một nhóm nhỏ trong đảng kiên quyết không ủng hộ ông nữa và nhóm này đang ngày một đông lên sau bê bối rò rỉ đoạn băng tỷ phú Trump có lời lẽ khiếm nhã với phụ nữ. Hiện có 1/3 thượng nghị sĩ đảng Cộng hòa cho biết, họ sẽ không bỏ phiếu cho ông Trump và muốn ông ấy thua hoàn toàn trong cuộc đua vào Nhà Trắng. Ông John Thune, nhân vật quyền lực thứ ba trong đảng Cộng hòa, yêu cầu ông Trump chấm dứt chiến dịch tranh cử, để nhường vị trí đại diện đảng cho Thống đốc bang Indiana Mike Pence, ứng cử viên liên danh tranh cử chức phó tổng thống.
Song, có một nhóm các thành viên khác của đảng Cộng hòa thực sự mong muốn ông Trump giành thắng lợi. Báo New York Times cho biết, tại cuộc họp báo riêng qua điện thoại sáng 10-10, nghị sĩ Dana Rohrabacher của bang California đã gọi những người muốn loại bỏ ông Trump là “những kẻ hèn nhát”. Phần còn lại là những người sẵn sàng tiếp tục cuộc chơi này theo kiểu “nước lên thì bèo lên”, bất kể việc trong thâm tâm họ có thể nghĩ rằng, ông Trump không phải là người phù hợp với cương vị một tổng tư lệnh của nước Mỹ.
TRẦN ĐẮC LUÂN