Mỹ vừa đưa 5 quan chức Nga vào “danh sách đen”, trong đó có nhà điều tra chính trị thân cận với Tổng thống Vladimir Putin, với cáo buộc vi phạm nhân quyền.
Theo hãng Reuters, đòn trừng phạt mới được Bộ Tài chính Mỹ công bố hôm 9-1 (giờ Washington) không liên quan đến cáo buộc Nga dính líu vụ tấn công mạng nhằm can thiệp bầu cử Tổng thống Mỹ vừa qua, mà liên quan đến Đạo luật Magnitsky năm 2012 của Mỹ về vi phạm nhân quyền. Đạo luật này được đặt tên theo vụ việc về luật sư Sergey Magnitsky, người đã tố giác một mạng lưới tham nhũng hơn 200 triệu USD liên quan đến các quan chức thuế của Nga hồi năm 2008, nhưng chính ông cũng bị bắt giam vì bị tình nghi hỗ trợ trốn thuế và đã chết trong tù một năm sau đó.
Tuy nhiên, động thái trên của Washington lần này lại diễn ra trong bối cảnh căng thẳng ngoại giao giữa 2 siêu cường đang leo thang sau khi phủ Tổng thống sắp mãn nhiệm Barack Obama áp đặt hàng loạt biện pháp trừng phạt Nga trong những tuần gần đây, với cáo buộc tấn công mạng và “quấy rối các nhà ngoại giao Mỹ”.
Theo AFP, trợ lý thân cận của ông Putin bị Mỹ trừng phạt là Alexander Bastrykin, lãnh đạo Ủy ban Điều tra Nga, cơ quan chính phủ có quyền quyết định có buộc tội hình sự hay không. Giới chức Mỹ cáo buộc ông Bastrykin đã đồng lõa gây ra cái chết của luật sư Magnitsky.
Ngoài ra, “danh sách đen” còn lộ diện 2 điều tra viên nhà nước, Gennady Plaksin và Stanislav Gordiyevsky, với cáo buộc có liên quan đến cái chết bí ẩn của luật sư Magnitsky. Hai người còn lại, Andrei Lugovoy và Dmitry Kovtun, lại bị cho là “nhúng tay” vào cái chết của Alexander Litvinenko - nhân vật tình báo chống đối Điện Kremlin - ở London năm 2006. Các nhà điều tra Anh nói rằng ông Litvinenko bị nhiễm độc thủy ngân sau khi uống rượu với ông Lugovoi và Kovtun tại một khách sạn ở London, song 2 người này đã phủ nhận hoàn toàn cáo buộc.
Hãng AFP dẫn lời người phát ngôn Bộ Ngoại giao Mỹ John Kirby cho biết, 5 cá nhân bị liệt vào danh sách trên đều “có vai trò trong bộ máy thực thi pháp luật Nga”, cũng như “có liên quan đến các vụ bê bối vi phạm nhân quyền đầy tai tiếng”.
Đạo luật Magnitsky cấm vận những cá nhân mà Mỹ cho là liên quan đến cái chết của ông Magnitsky và các vi phạm nhân quyền khác. Những người này không được đến Mỹ và tài sản của họ ở Mỹ sẽ bị đóng băng. Đến nay, chính phủ Obama đã đưa tổng cộng 44 người vào “danh sách đen” này.
Ngày 10-1, Điện Kremlin lên án bản danh sách trừng phạt nói trên, gọi đây là “bước đi xa hơn làm tổn hại các mối quan hệ song phương”.
Kellyanne Conway - cố vấn cấp cao của Tổng thống đắc cử Donad Trump cho biết, vị tỷ phú này có thể nới lỏng các đòn trừng phạt mà người tiền nhiệm áp đặt về cáo buộc Nga tấn công mạng, trong đó có lệnh cấm đi lại và hạn chế tài chính nhằm vào các quan chức tình báo cấp cao của Mátxcơva.
THƯ LÊ
