Gibraltar, vùng lãnh thổ thuộc Anh ở phía nam Tây Ban Nha, đang lo lắng về tương lai khi Anh rời Liên minh châu Âu (EU), trong lúc có sự tranh chấp giữa London và Madrid. Chính phủ Anh khẳng định chủ quyền của Gibraltar vẫn không thay đổi.
 |
| Ngoại trưởng Anh Boris Johnson (phải) tham dự cuộc họp các ngoại trưởng EU ở Luxembourg. Ông Johnson khẳng định chủ quyền của Gibraltar không thay đổi. Ảnh: AP |
Ngày 3-4, phát biểu tại cuộc họp các ngoại trưởng EU ở Luxembourg, Ngoại trưởng Anh Boris Johnson nói rằng, chủ quyền của Gibraltar không thay đổi và không thể thay đổi nếu không có sự ủng hộ của người dân Gibraltar cũng như Vương quốc Anh. Hãng AP cho biết, trong lộ trình của EU về đàm phán Brexit, Anh và Tây Ban Nha sẽ bàn thảo về những thỏa thuận áp dụng cho Gibraltar, lãnh thổ mà Madrid muốn lấy lại sau khi nhượng vùng đất này cách đây hơn 3 thế kỷ. Trước đó, ngày 2-4, Ngoại trưởng Tây Ban Nha Alfonso Dastis phát biểu với báo El Pais rằng, Madrid khẳng định nên phủ quyết bất kỳ thỏa thuận nào liên quan đến Gibraltar.
Với diện tích chỉ 6,8km2, Gibraltar có dân số 32.000 người. Trong cuộc trưng cầu dân ý hồi năm ngoái, 96% người dân Gibraltar bỏ phiếu ở lại EU nhưng đa số người dân Vương quốc Anh lại chọn ra đi. Cũng trong năm ngoái, Thủ hiến Gibraltar Fabian Picardo đã thảo luận với người đồng cấp Scotland Nicola Sturgeon về kế hoạch ở lại EU khi Chính phủ Vương quốc Anh kích hoạt Điều 50 Hiệp ước Lisbon. Giới chức Gibraltar cho rằng, việc ở lại EU sẽ bảo đảm tương lai kinh tế của vùng lãnh thổ này.
Gibraltar là điểm tranh chấp chính yếu trong mối quan hệ giữa Anh và Tây Ban Nha. Trong hai cuộc trưng cầu dân ý năm 1967 và 2002, người dân Gibraltar phản đối việc lãnh thổ này trở về Tây Ban Nha.
Sau cuộc trưng cầu dân ý của Anh năm ngoái, Tây Ban Nha đã đề nghị London chia sẻ chủ quyền Gibraltar. Giờ đây, tương lai của vùng lãnh thổ này gây tranh cãi lớn trong quá trình đàm phán kể từ khi Thủ tướng Anh Theresa May chính thức đệ đơn về vấn đề Brexit vào ngày 29-3 vừa qua. Tại Luxembourg, Ngoại trưởng Hà Lan Bert Koenders kêu gọi các bên điềm tĩnh và nói rằng, vấn đề Brexit đã đủ khó khăn. Đáng nói là EU lại đề xuất rằng, Tây Ban Nha có quyền phủ quyết đối với quan hệ trong tương lai của Gibraltar với EU. Dự thảo của EU nêu rõ: “Sau khi Vương quốc Anh rời liên minh, không thỏa thuận nào giữa EU và Vương quốc Anh được áp dụng cho lãnh thổ Gibraltar nếu không có thỏa thuận giữa Tây Ban Nha và Vương quốc Anh”. Thủ hiến Fabian Picardo chỉ trích Chủ tịch Hội đồng châu Âu Donald Tusk về quyết định này. Theo ông Picardo, Tây Ban Nha đang “bắt nạt” Gibraltar và EU cho phép sự “bắt nạt” này xảy ra. Vị Thủ hiến khẳng định lãnh thổ nước ngoài của Anh sẽ không để trở thành công cụ mặc cả trong đàm phán Brexit. “Gibraltar thuộc về người Gibraltar và chúng tôi muốn ở lại Anh”, ông Picardo nói.
Cựu Ngoại trưởng Anh Jack Straw cũng cho biết, ông tin vị trí của Gibraltar không tạo ra mối nguy hiểm lớn cho thỏa thuận Brexit. Ông Michael Howard, cựu lãnh đạo đảng bảo thủ của Thủ tướng May tiết lộ, nữ Thủ tướng sẽ “tuyên chiến” để bảo vệ chủ quyền của Gibraltar như bà Margaret Thatcher lúc giữ cương vị Thủ tướng từng làm với Argentina để bảo vệ đảo Falkland cách đây 35 năm. Bà May cũng khẳng định London luôn xem Gibraltar là một thể thống nhất với Anh trong tiến trình Brexit.
PHÚC NGUYÊN
