Đón tiếp Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình tại khu nghỉ dưỡng Mar-a-Lago (bang Florida), Tổng thống Mỹ Donald Trump ca ngợi tình hữu nghị, đồng thời bày tỏ hy vọng về mối quan hệ tốt đẹp giữa hai bên.
 |
| Tổng thống Mỹ Donald Trump và đệ nhất phu nhân Melania Trump đón tiếp Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình và đệ nhất phu nhân Bành Lệ Viện tại khu Mar-a-Lago ở Palm Beach, bang Florida. Ảnh: Reuters |
Với một bậc thầy về đàm phán như ông Trump, có lẽ không ai ngạc nhiên về cuộc đón tiếp trọng thị, thân mật của ông với Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình tại Florida, bất chấp nhiều tháng trước đó là các cuộc tấn công bằng chữ nghĩa của ông với Trung Quốc trên mạng xã hội Twitter.
Khi ông Tập đến Mỹ 2 năm trước, ông Trump từng chỉ trích Tổng thống Barack Obama lúc đó đã đón tiếp quá trọng thị nhà lãnh đạo Trung Quốc. Khi ấy, ông Trump tuyên bố sẽ chỉ mời ông Tập một chiếc Big Mac của hãng McDonald, chứ “đừng hòng” có chuyện tổ chức dạ tiệc mời nhà lãnh đạo của một quốc gia gây áp lực với nền kinh tế Mỹ như vậy.
Đương nhiên, tất cả mọi người đều hiểu ở lần đón tiếp này, ông Trump không “dại dột” làm đúng như những gì ông đã nói từ 2 năm trước. Ngoài các món sơn hào hải vị thịnh soạn, tân Tổng thống Mỹ còn dùng những lời lẽ “có cánh” để bày tỏ lòng hiếu khách của mình khi nói với các vị khách: “Thật là vinh dự lớn lao khi được đón tiếp Chủ tịch Trung Quốc cùng phu nhân vô cùng tài năng của ông, một ngôi sao vĩ đại ở Trung Quốc và cũng là một ca sĩ tuyệt vời... tại nước Mỹ”.
Biệt tài của một cựu ngôi sao truyền hình thực tế cũng được ông Trump vận dụng thỏa đáng với câu chuyện tếu táo khiến mọi quan khách đều cười ồ thoải mái. Ông nói: “Chúng tôi đã có một cuộc thảo luận dài và đến nay vẫn chưa đạt được điều gì cả, hoàn toàn chưa có gì. Nhưng chúng tôi đã gây dựng được một tình bạn, tôi có thể nhận thấy điều đó. Tôi nghĩ rằng về lâu dài, chúng tôi sẽ có một tình bạn rất tuyệt vời và tôi vui mừng chờ đợi điều đó”.
Trước cuộc gặp đỉnh cao giữa hai nhà lãnh đạo, nguồn tin nội bộ hai bên cho biết, các vấn đề chính trong chương trình nghị sự giữa hai ông là các bất đồng về quan hệ thương mại, chương trình phát triển tên lửa và hạt nhân của CHDCND Triều Tiên. Theo kế hoạch, ông Tập sẽ trở về Trung Quốc vào chiều 7-4 (giờ Mỹ).
Tuy nhiên, khi hai nhà lãnh đạo của hai nền kinh tế lớn nhất thế giới cùng nhau rời khỏi bữa tối chung đầu tiên, khủng hoảng đang leo thang rất nhanh tại Syria trở thành vấn đề có nguy cơ bao trùm toàn bộ cuộc gặp vì ông Trump đã ra lệnh triển khai các đợt không kích bằng tên lửa hành trình vào các mục tiêu tại Syria. Ông Trump muốn dùng động thái này để phản ứng với cuộc tấn công hóa chất ở thị trấn Khan Sheikhun, tỉnh Idlib.
Cùng với Nga, Trung Quốc vẫn luôn phản đối các nghị quyết của Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc (HĐBA LHQ) chống lại Tổng thống Syria Bashar al-Assad. Mặc dù chưa có phản ứng nào tức thời từ phía Trung Quốc sau vụ tấn công của Mỹ vào Syria nhưng có thể thấy chắc chắn Trung Quốc sẽ không vui trước sự việc này.
Ông Paul Haenle, nhà ngoại giao kỳ cựu của Mỹ từng làm cố vấn cho hai đời cựu Tổng thống Mỹ là G.W.Bush và Barack Obama về đối sách với Trung Quốc nhận định: “Đây có lẽ là diễn tiến mà ông Tập cũng như dư luận Trung Quốc không hề hoan nghênh. Nó có gì đó làm yếu đi hình ảnh của ông Tập trong tư cách một chính khách mạnh mẽ trên trường quốc tế. Nó cũng sẽ làm phân tán sự chú ý của truyền thông Mỹ với cuộc gặp thượng đỉnh của hai nhà lãnh đạo. Một điều nữa quan trọng hơn tôi cho rằng, sự kiện đó đã nói lên được rất nhiều điều về sức mạnh của Mỹ cũng như vai trò lãnh đạo vượt trội hơn của Mỹ. Thật khó có thể hình dung có nước nào khác trên thế giới có thể tiến hành một cuộc tấn công đơn phương như vậy, chắc chắn Trung Quốc không thể làm như thế”.
Trong khi đó, bà Bonnie Glaser, chuyên gia về chính sách đối ngoại Trung Quốc cho rằng, Bắc Kinh sẽ nhìn nhận loạt không kích này như một bằng chứng cho thấy ông Trump không ngại sử dụng các biện pháp quân sự cứng rắn, một thực tế có thể được áp dụng trong các vấn đề như CHDCND Triều Tiên và Biển Đông. Bà Glaser phân tích: “Việc ông ấy làm như vậy khi ông Tập Cận Bình đang ở Mar-a-Lago tạo hiệu quả rất lớn… Tôi nghĩ rằng, điều này nhất thiết sẽ gửi tới ông Tập Cận Bình tín hiệu cho thấy ông Trump là tổng thống của công việc, rằng ông ấy sẽ không chỉ ngồi đó và bỏ hàng đống thời gian để cân đi nhắc lại mọi việc. Ông ấy sẽ hành động rất quyết đoán... Tôi cho rằng, họ sẽ tôn trọng trong việc nhìn nhận ông ấy”.
Trong bữa tối của hai nhà lãnh đạo ngày 6-4 (giờ Mỹ, sáng 7-4, giờ Việt Nam), ông Trump và ông Tập trao đổi với nhau những nụ cười và họ bắt tay nhau trước ống kính báo giới. Ông Tập vỗ tay tán thưởng lịch thiệp khi ông Trump bày tỏ kỳ vọng về tình bạn giữa hai người. Ngay lúc này, chưa thể biết nhà lãnh đạo Trung Quốc có được thông báo trước về loạt không kích của Mỹ tại Syria hay không.
TRẦN ĐẮC LUÂN
