Cuộc không kích nhằm vào các chiến binh Hồi giáo ở thành phố Marawi, trên đảo Mindanao, miền nam Philippines, đã làm 11 binh sĩ thiệt mạng. Đây là đòn giáng nặng nề vào nỗ lực của chính phủ Manila trong việc kết thúc cuộc khủng hoảng an ninh lớn nhất nhiều năm qua.
 |
| Quân đội Philippines hỗ trợ người dân đi sơ tán khỏi Marawi. Ảnh: International Business Times |
Hãng AFP dẫn lời các nhà chức trách Philippines cho biết, thảm kịch xảy ra vào ngày 31-5 khi một trong 2 máy bay SF-260 ném bom nhằm vào các vị trí của phiến quân Maute nhưng lại nhầm mục tiêu ở trung tâm thành phố Marawi, nơi quân đội đang chống lại các chiến binh thân với tổ chức Nhà nước Hồi giáo tự xưng (IS) vốn chiếm giữ các tòa nhà trong suốt 9 ngày qua. Với 11 binh sĩ thiệt mạng trong cuộc không kích này, tổng số người chết kể từ khi các chiến binh tiến vào thành phố Marawi hồi tuần trước đến nay tăng lên 177 người, trong đó có 38 binh sĩ, 19 dân thường và 120 tay súng. Tư lệnh quân đội, Tướng Eduardo Ano ra lệnh điều tra vụ không kích nhầm.
Phát biểu tại cuộc họp báo ở thủ đô Manila ngày 1-6, Bộ trưởng Quốc phòng Philippines Delfin Lorenzana xác nhận thông tin nói trên. “Thật buồn khi tấn công vào chính binh sĩ của chúng tôi. Có sự nhầm lẫn ở đâu đó, hoặc do người trực tiếp chỉ huy trên mặt đất, hoặc do phi công”, ông Lorenzana nói. Vị quan chức này cảnh báo nhiều chiến binh có thể đã trốn thoát dù các trạm gác hiện diện trên khắp Marawi và xung quanh thành phố. Theo ông, khi bất ổn bắt đầu xảy ra, có khoảng 500 chiến binh nhưng hiện chỉ có từ 50-100 chiến binh vẫn ở Marawi. Ngoài ra, ông Lorenzana cũng nói rằng, trong số các chiến binh thiệt mạng có những người đến từ Saudi Arabia, Chechnya, Yemen, Malaysia và Indonesia; đồng thời tuyên bố có thể ngừng các cuộc không kích do lực lượng phiến quân sẽ không thể trụ vững trong thời gian dài.
Trong khi đó, quân đội Philippines cho hay, 120 tay súng đã bị tiêu diệt, nghĩa là còn khoảng 300 tay súng chưa rõ tung tích và có thể đã trốn khỏi thành phố. Quân đội khẳng định đã đánh đuổi phiến quân ra khỏi 90% khu vực của Marawi và đang tiếp tục truy quét ở 10% còn lại.
Tổng thống Philippines Rodrigo Duterte lo ngại tư tưởng cực đoan đang lan rộng ở miền nam Philippines và có thể trở thành nơi trú ẩn cho các chiến binh trở về từ Iraq và Syria. Các đảo miền nam Philippines cũng là nơi mà lực lượng ly khai Hồi giáo hoành hành trong gần nửa thế kỷ qua. Ông Duterte không bình luận gì về vụ không kích nhầm mục tiêu, chỉ nói rằng việc chiếm đóng Marawi là kế hoạch được lên từ trước của IS. “Các bạn biết không, phiến quân ở Mindanao không phải là Maute mà thực chất là ISIS (tức IS)”, ông Duterte nói.
Khủng hoảng bùng phát ở Marawi vào chiều 23-5 sau khi lực lượng an ninh đột kích một ngôi nhà để truy bắt Isnilon Hapilon, thủ lĩnh của nhóm Abu Sayyaf và là phần tử đứng đầu chi nhánh của IS tại Philippines. Hapilon cũng đã cam kết trung thành với IS. Tuy nhiên, điều bất ngờ là các chiến binh Maute tràn vào thành phố, dẫn đến suốt 9 ngày xung đột, bắt cóc con tin, nhiều tòa nhà bị đốt cháy và hàng chục ngàn người dân phải sơ tán. Tổng thống Duterte cho rằng, phiến quân thực chất muốn tạo nền tảng cho mục tiêu thiết lập một tỉnh IS ở Mindanao.
Tiến trình tái chiếm Marawi của quân đội diễn ra chậm chạp, dù có lực lượng không quân và hỏa lực mạnh hơn phiến quân, là vấn đề được đặt ra. Quân đội lý giải rằng, họ bị bất ngờ khi phiến quân Maute tràn vào để chi viện cho lực lượng của Hapilon. Còn theo Bộ trưởng Quốc phòng Lorenzana cho hay, chưa có gì gọi là thất bại trong tình hình ở Marawi nhưng ông thừa nhận việc đánh giá thông tin không đúng mức là một trong những nguyên nhân dẫn đến khủng hoảng ở thành phố miền nam này.
PHÚC NGUYÊN
