Mỹ tiếp tục cuộc chiến ở Afghanistan

Tuyên bố của Tổng thống Donald Trump về việc tăng quân đến Afghanistan trái ngược hoàn toàn với quan điểm trước đó của ông rằng sẽ rút các binh sĩ về nước để nhanh chóng kết thúc cuộc chiến tranh kéo dài nhất của Mỹ.

Hiện có 8.400 binh sĩ Mỹ đồn trú tại Afghanistan. Ảnh: Reuters

Hãng AP cho biết, chiến lược mới của Mỹ tại Afghanistan được Tổng thống Donald Trump công bố ngày 21-8, giờ Washington (sáng 22-8, giờ Việt Nam). Theo đó, ông chủ Nhà Trắng cho rằng, sức mạnh quân sự đơn thuần sẽ không mang lại hòa bình cho Afghanistan nhưng việc triển khai các lực lượng liên minh tạo điều kiện cho một tiến trình chính trị hướng đến hòa bình lâu dài. Phương pháp tiếp cận của ông Trump là không để Afghanistan trở thành nơi trú ẩn an toàn của các tay súng Hồi giáo và để chúng lên kế hoạch tấn công nước Mỹ.

Tổng thống Trump không đề cập kế hoạch chi tiết về sự hiện diện của các binh sĩ Mỹ ở Afghanistan. Song, theo một số quan chức cấp cao Nhà Trắng, ông Trump ủy nhiệm cho Bộ trưởng Quốc phòng James Mattis triển khai thêm 3.900 binh sĩ sang quốc gia Nam Á này, tham gia cùng lực lượng 8.400 binh sĩ Mỹ đang đồn trú tại đây.

Ông Trump từng bày tỏ sự thất vọng về cuộc chiến kéo dài 16 năm ở Afghanistan làm hàng ngàn binh sĩ Mỹ thiệt mạng và làm tiêu tốn hàng nghìn tỷ USD của những người đóng thuế - công dân của nước ông. Giờ đây, ông bác bỏ những nhận định của chính mình rằng cuộc chiến 16 năm là sự lãng phí thời gian và tiền bạc; thay vào đó, người đứng đầu Nhà Trắng thừa nhận những hệ quả từ việc rút quân nhanh chóng sẽ để lại khoảng trống và khủng bố (bao gồm tổ chức Nhà nước Hồi giáo tự xưng IS và Al-Qaeda) sẽ “ngay lập tức lấp đầy”. “Chúng tôi không có ý giúp tái thiết (Afghanistan) như những người tiền nhiệm đã làm vì quá tốn kém. Chúng tôi không đi xây dựng một quốc gia. Chúng tôi đang tiêu diệt khủng bố”, Tổng thống Trump nói.  

Trong bài phát biểu, nhà lãnh đạo Mỹ cũng nhắc đến Pakistan bằng quan điểm cứng rắn. Ông cho rằng, Pakistan đang bị thất thế khi tiếp tục là nơi ẩn nấp của các phần tử khủng bố. Vì vậy, Mỹ có thể cắt giảm viện trợ an ninh cho Islamabad nếu nước này không hợp tác chặt chẽ hơn nữa để ngăn chặn phần tử khủng bố biến nơi đây thành “nơi trú ẩn an toàn”. “Chúng ta đã trả cho Pakistan hàng tỷ USD trong lúc đất nước này chứa chấp những kẻ khủng bố… Điều này sẽ phải thay đổi và sẽ thay đổi ngay lập tức”, ông Trump nhấn mạnh.

Theo AP, tất nhiên Afghanistan hoan nghênh chiến lược mới của Mỹ và cả những lời lẽ cứng rắn của ông Trump đối với Pakistan. Tuy nhiên, các nhà phân tích ở Pakistan cảnh báo, việc cô lập Islamabad có thể làm gia tăng ảnh hưởng của các nước trong khu vực như Nga, Trung Quốc và thậm chí là Iran.

Mỹ và Afghanistan thường cáo buộc Pakistan, đặc biệt là Cơ quan tình báo quyền lực của nước này (ISI), chứa chấp những kẻ nổi dậy. Song, trước lúc ông Trump tuyên bố về chiến lược mới của Mỹ, người phát ngôn quân đội Pakistan Asif Ghafoor khẳng định Islamabad đang làm tất cả để ngăn chặn những kẻ Hồi giáo cực đoan, trong đó có mạng lưới Haqqani.

Trong khi đó, người phát ngôn Taliban Zabihullah Mujahid đe dọa sẽ biến nước Mỹ thành nghĩa trang nếu Washington không rút quân khỏi Afghanistan. Theo các nhà quan sát, Tổng thống Trump hiện đương đầu với những thách thức tương tự những người tiền nhiệm như ông G.W.Bush và ông Barack Obama, khi phải đối mặt với Taliban và một chính phủ Afghanistan chia rẽ, suy yếu. Ông Trump đang tạo ra sự can dự của lực lượng Mỹ mà không có cái kết rõ ràng và cũng không đưa ra các tiêu chí cụ thể cho sự thành công ở Afghanistan. Nhà phân tích chính trị tại Kabul, Waheed Muzhda, bày tỏ quan ngại rằng việc Tổng thống Trump nhấn mạnh đến một chiến thắng quân sự báo hiệu cuộc chiến còn kéo dài và thương vong sẽ gia tăng. “Trong tương lai, chúng ta sẽ chứng kiến những điều tồi tệ của chiến tranh, thêm nhiều người chết và các vấn đề nảy sinh với đất nước Afghanistan”, nhà phân tích này nói.

PHÚC NGUYÊN