Các nhà chức trách Kiev đang tiến hành thủ tục tố tục hình sự với cựu Tổng thống Georgia Mikheil Saakashvili về tội xâm nhập trái phép từ Ba Lan vào Ukraine.
 |
| Ông Mikheil Saakashvili băng qua biên giới Ba Lan - Ukraine ngày 10-9. Ảnh: EPA |
Ngày 11-9, Tổng thống Ukraine Petro Poroshenko chỉ trích cựu Tổng thống Georgia Mikheil Saakashvili xâm nhập trái phép từ Ba Lan vào Ukraine. Ông Poroshenko cho rằng, ông Saakashvili đã băng qua biên giới mà không có giấy tờ và các cơ quan luật pháp của Ukraine cần xem xét vụ việc này.
Theo AFP, người phát ngôn lực lượng biên phòng Ukraine Oleh Slobodyan khẳng định ông Saakashvili đã vượt biên trái phép vì ông và những người ủng hộ không thực hiện thủ tục xuất nhập cảnh tại các trạm kiểm tra an ninh. Giới chức Ukraine đang tiến hành các thủ tục tố tụng hình sự đối với ông Saakashvili.
Việc ông Saakashvili trở lại Ukraine được cho là sự thách thức lớn đối với chính phủ thân phương Tây của nước này. Ông Saakashvili bị chính phủ Georgia xóa bỏ quyền công dân vào năm 2015 và bị Tổng thống Poroshenko ký lệnh hủy bỏ quốc tịch Ukraine vào ngày 26-7 vừa qua. Nay ông trở lại Ukraine nhằm đòi lại quốc tịch, bất chấp nguy cơ có thể bị bắt theo yêu cầu dẫn độ từ phía Georgia.
Ông Saakashvili nói rằng, ông quyết tâm đòi lại quyền công dân Ukraine và trở lại chính trường, đồng thời nhận định Kiev đang “hoảng loạn”. Vị cựu Tổng thống Georgia cũng bày tỏ, ông “không muốn lật đổ Tổng thống Poroshenko”, mà chỉ muốn bảo vệ quyền công dân của mình. Ông cho biết, đảng do ông thành lập sẽ cạnh tranh trong cuộc bầu cử ở Ukraine năm 2019, dù tỷ lệ ủng hộ hiện chưa đạt 5%.
Việc tái nhập cảnh của ông Saakashvili vấp phải phản ứng tức giận từ Kiev. Thủ tướng Ukraine Volodymyr Groysman kêu gọi chống lại hành động gây bất ổn cho đất nước. “Việc xâm nhập biên giới Ukraine là phạm tội và những ai liên quan việc này phải chịu trách nhiệm”, Thủ tướng Groysman viết trên trang Facebook. Trong khi đó, Bộ trưởng Nội vụ Ukraine Arsen Avakov gọi việc xâm nhập biên giới là “sự tấn công vào thể chế căn bản của nhà nước”. 11 cảnh sát và 5 nhân viên bảo vệ biên giới đã bị thương khi đụng độ với những người ủng hộ ông Saakashvili. Trong số những người đồng hành với ông Saakashvili ở biên giới có cả cựu Thủ tướng Ukraine Yulia Tymoshenko và luật sư Mustafa Nayyem - nhân vật then chốt trong các cuộc biểu tình khiến Tổng thống Ukraine President Viktor Yanukovych phải rời khỏi đất nước. Ban đầu, ông Saakashvili đi bằng tàu hỏa, sau đó bằng xe buýt và cuối cùng là đi bộ cùng với lực lượng ủng hộ - những người đã buộc giới chức phải mở cửa biên giới để vào Ukraine. Song, hiện chưa rõ ông ở đâu trong ngày 11-9 nhưng khi băng qua biên giới vào đêm 10-9, ông đã đến thành phố Lviv, phía tây Ukraine.
Ông Saakashvili giữ cương vị Tổng thống Georgia từ năm 2004-2013, với chủ trương thúc đẩy cải cách thân phương Tây. Thất bại trong cuộc bầu cử năm 2013, ông Saakashvili bị chính phủ mới cáo buộc tham nhũng và lạm dụng quyền lực nên sang Mỹ rồi đến Ukraine sống lưu vong. Tại Kiev, ông ủng hộ phe đối lập chống lại Tổng thống thân Nga Viktor Yanukovych.
Tháng 2-2014, khi lên nắm quyền, Tổng thống Petro Poroshenko bổ nhiệm ông Saakashvili làm cố vấn và Chủ tịch Ủy ban tư vấn chính phủ. Tháng 5-2015, Tổng thống Poroshenko trao quyền công dân Ukraine cho Saakashvili và bổ nhiệm ông làm Tỉnh trưởng Odessa. Tuy nhiên, chỉ 18 tháng sau, ông Saakashvili từ chức và nói rằng ông không thể làm việc hiệu quả trong môi trường tham nhũng ở Ukraine.
Ngày 26-7 vừa qua, Tổng thống Poroshenko ký lệnh hủy bỏ quốc tịch của ông Saakashvili vì đã cung cấp thông tin cá nhân gian dối để có quốc tịch Ukraine. Ông Saakashvili rời Kiev sang Mỹ tị nạn, trở thành người sống lưu vong không quốc tịch. Theo AP, việc trở lại Ukraine lần này mang đến nhiều rủi ro cho Saakashvili bởi Georgia - nơi ông đối mặt với cáo buộc tham nhũng và lạm dụng quyền lực - đã yêu cầu Kiev phải dẫn độ ông.
THIÊN BÌNH
