Cuộc bầu cử ngày 24-6 với sự tham gia của khoảng 59 triệu cử tri là thách thức lớn nhất đối với Tổng thống Recep Tayyip Erdogan (64 tuổi) cùng đảng Công lý và Phát triển (AKP) kể từ khi nắm quyền điều hành đất nước trong 15 năm qua.
Tổng thống Recep Tayyip Erdogan muốn có thêm nhiệm kỳ 5 năm. Ảnh: AP |
Tìm kiếm thêm một nhiệm kỳ 5 năm, ông Erdogan đối mặt với 5 ứng cử viên, trong đó có đối thủ chính Muharrem Ince (54 tuổi) - đại diện đảng Nhân dân Cộng hòa (CHP). Theo hiến pháp sửa đổi, người giành chiến thắng sẽ có những quyền hạn mới rất lớn, ít chịu sự kiểm soát và giữ quyền phế truất thủ tướng, bổ nhiệm các phó tổng thống và các bộ trưởng, bổ nhiệm các thành viên của tòa án hiến pháp, hội đồng thẩm phán và công tố viên... Hiến pháp mới này được Tổng thống Tayyip Erdogan ủng hộ và thông qua hồi năm ngoái sau cuộc trưng cầu dân ý. Nhưng vấn đề đặt ra là phe đối lập gồm các chính trị gia theo đường lối thế tục, dân tộc, Hồi giáo và người Kurd có những quan điểm thống nhất với nhau trong việc chống lại ông Erdogan, tạo thế khó cho nhà lãnh đạo này.
Theo thăm dò ngay trước thềm bầu cử, Tổng thống Erdogan có ưu thế vượt trội nhưng có thể không hội đủ số phiếu cần thiết trong vòng 1 và sẽ phải cạnh tranh ở vòng 2 dự kiến diễn ra vào ngày 8-7.
Đối với bầu cử Quốc hội, hãng Reuters cho biết, sẽ có 600 ghế được xác định, tăng 50 ghế so với trước thời điểm sửa đổi hiến pháp. AKP có thể mất thế đa số ghế. Nếu khả năng này xảy ra sẽ làm gia tăng căng thẳng giữa tổng thống và Quốc hội.
Một ứng cử viên khác là Selahattin Demirtas, lãnh đạo đảng Dân chủ nhân dân (HDP), hiện bị bắt giam vì cáo buộc liên quan đến khủng bố. Nếu HDP đạt hơn 10% số phiếu cần thiết để tiến vào Quốc hội thì sẽ càng khó để AKP giành đa số.
Cũng theo Reuters, lạm phát của Thổ Nhĩ Kỳ gần 11% vào tháng 4-2018; đồng nội tệ lira mất giá mạnh so với đồng USD, mất thêm khoảng 10% kể từ tháng 1-2018. Những điều này sẽ tác động mạnh đến tâm lý của cử tri.
THIÊN BÌNH