Ngày 20-7, Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) khẳng định, mỗi quốc gia thành viên được bảo vệ bởi nguyên tắc phòng vệ tập thể của liên minh quân sự này với phương châm “tất cả vì một, một vì tất cả”, trong bối cảnh Tổng thống Mỹ Donald Trump bày tỏ hoài nghi về hiệp ước phòng thủ tồn tại nhiều thập niên qua của khối.
Trả lời hãng Fox News về quan điểm của Mỹ trong việc bảo vệ một quốc gia như Montenegro - nước gia nhập NATO vào tháng 6-2017, Tổng thống Trump cho rằng, Montenegro là quốc gia nhỏ bé vùng Balkan với những người dân mạnh mẽ nhưng khi họ trở nên “hung hăng” thì có khả năng khơi mào Thế chiến thứ ba vì nguyên tắc phòng thủ tập thể của NATO. Ông chủ Nhà Trắng cũng tỏ ra khó chịu bởi những điều khoản trong NATO đòi hỏi Mỹ phải bảo vệ các thành viên khác. Trong khi đó, nhà lãnh đạo Mỹ đang theo đuổi lập trường “Nước Mỹ trên hết”. Tuyên bố này của ông Trump chẳng khác gì là đòn giáng mạnh vào NATO - khối liên minh quân sự gồm các đồng minh lâu đời, gắn bó với Mỹ.
Hãng AFP dẫn lời một quan chức NATO nói rõ, Điều 5 về phòng vệ tập thể của NATO là một trong những điều khoản quan trọng nhất của Hiệp ước Washington 1949 (còn gọi là Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương). Điều khoản này quy định “bất kỳ cuộc tấn công vũ trang nào vào một hay một số thành viên của liên minh đều được coi là một cuộc tấn công vào toàn bộ liên minh” và tất cả các thành viên có trách nhiệm hỗ trợ nạn nhân của một cuộc tấn công như vậy ngay lập tức. Từ trước đến nay, điều khoản nói trên chỉ được kích hoạt 1 lần nhằm ủng hộ Mỹ sau sự kiện 11-9-2001. “Điều 5 đã dẫn đến hoạt động quân sự lớn nhất của NATO ở Afghanistan, nơi hàng trăm ngàn binh sĩ từ châu Âu, trong đó có Montenegro, cũng như Canada, đã sát cánh với quân đội Mỹ…”, vị quan chức của NATO nói.
THƯ LÊ