CHDCND Triều Tiên muốn mối quan hệ tốt đẹp với Mỹ và nhà lãnh đạo Kim Jong-un sẵn sàng gặp gỡ Tổng thống Donald Trump bất kỳ lúc nào. Thông điệp này được Bình Nhưỡng đưa ra ngay trong ngày đầu năm mới 2019.
 |
| Tổng thống Hàn Quốc Moon Jae-in (trái) và nhà lãnh đạo Triều Tiên Kim Jong-un trong cuộc gặp thượng đỉnh lần 3 tại Bình Nhưỡng vào tháng 9-2018. Ảnh: Reuters |
Theo hãng AFP, trong bài phát biểu vào ngày 1-1, nhà lãnh đạo Kim Jong-un tái khẳng định cam kết phi hạt nhân hóa trên bán đảo Triều Tiên và cho biết ông sẵn sàng gặp gỡ Tổng thống Mỹ Donald Trump bất kỳ lúc nào, đồng thời thúc giục Washington có hành động tương ứng để thúc đẩy tiến trình phi hạt nhân hóa đang bị đình trệ.
Tuy nhiên, nhà lãnh đạo Triều Tiên nói rằng, nước ông sẽ đi “một con đường mới” để bảo vệ chủ quyền nếu Mỹ không giữ lời hứa với thế giới, thách thức sự kiên nhẫn của người dân Bình Nhưỡng, duy trì các biện pháp trừng phạt và sức ép chống lại quốc gia vùng Đông Bắc Á này.
Các nhà quan sát cho rằng, phát biểu nói trên làm gia tăng triển vọng hòa bình trên bán đảo Triều Tiên khi Bình Nhưỡng chứng minh ý định từ bỏ chương trình vũ khí hạt nhân. Tại hội nghị thượng đỉnh Mỹ - Triều ở Singapore hồi tháng 6-2018, hai nhà lãnh đạo cam kết hướng đến việc phi hạt nhân hóa, xây dựng hòa bình “vĩnh viễn và ổn định”. Song, kể từ đó, tiến triển thực tế rất ít ỏi, thậm chí bế tắc.
Những hình ảnh qua vệ tinh còn cho thấy Bình Nhưỡng tiếp tục có những hoạt động hạt nhân và tên lửa.
Triều Tiên yêu cầu Mỹ dỡ bỏ các biện pháp trừng phạt, tuyên bố kết thúc Chiến tranh Triều Tiên năm 1950-1953.
Trong khi đó, Washington vẫn duy trì lệnh trừng phạt cho đến khi hoàn tất tiến trình phi hạt nhân hóa cuối cùng và phải được kiểm chứng. Washington chỉ ngừng các biện pháp trừng phạt bổ sung về kinh tế đối với Bình Nhưỡng và ngừng tập trận quân sự quy mô lớn với Seoul nhưng vẫn tiến hành các cuộc diễn tập nhỏ.
Trong bài phát biểu, ông Kim Jong-un kêu gọi Hàn Quốc “ngừng hoàn toàn” việc tập trận chung với Mỹ để thúc đẩy đàm phán. “Khi Triều Tiên và Hàn Quốc quyết định con đường hòa bình và thịnh vượng, chúng tôi khẳng định không nên cho phép các cuộc tập trận quân sự chung với lực lượng bên ngoài…”, ông Kim nói.
Chuyên gia Harry J. Kazianis tại Trung tâm National Interest có trụ sở ở Washington cho rằng, năm 2019, CHDCND Triều Tiên dường như quyết tâm được gỡ bỏ các biện pháp trừng phạt, nhưng vấn đề là đội ngũ của Tổng thống Trump có sẵn sàng đưa trừng phạt về con số 0 hay không.
Theo cựu Thứ trưởng Bộ Thống nhất Hàn Quốc Kim Hyung-seok, ông Kim đang thể hiện sự thất vọng về tiến trình đàm phán đạt được rất ít sau tuyên bố Mỹ - Triều, đồng thời muốn Washington có các bước đi chắn chắn sau khi Bình Nhưỡng đã hủy một bãi thử hạt nhân và có những động thái thiện chí khác.
Ông Kim Jong-un cũng tuyên bố “không còn sản xuất, thử nghiệm, sử dụng kho vũ khí hạt nhân”, kêu gọi Mỹ có “những biện pháp tương ứng”. Khẳng định này khác với tuyên bố trong bài phát biểu cách đây 1 năm, thời điểm ông ra lệnh sản xuất quy mô lớn tên lửa đạn đạo và đầu đạn hạt nhân. Hãng AFP gọi năm 2018 là “năm thiết lập các mối quan hệ” sau những căng thẳng lên đến đỉnh điểm, tạo nền tảng quan trọng cho những tiến triển trong năm 2019.
Hàn Quốc hoan nghênh việc nước láng giềng phía bắc tái khẳng định cam kết phi hạt nhân hóa hoàn toàn và thúc đẩy hòa bình vĩnh viễn trên bán đảo Triều Tiên cũng như mối quan hệ giữa hai miền. Năm 2018, Tổng thống Hàn Quốc Moon Jae-in và nhà lãnh đạo Kim Jong-un gặp gỡ 3 lần, trong đó 2 lần gặp tại làng đình chiến Panmunjom và 1 lần ở thủ đô Bình Nhưỡng.
Cuối tuần qua, ông Moon cam kết duy trì các cuộc gặp với ông Kim thường xuyên trong năm nay. Ngay trước khi ông Kim phát biểu chào đón năm mới, Tổng thống Moon cũng đăng tải thông điệp trên trang mạng xã hội cho biết, ông “đi theo lộ trình hòa bình mà người dân đã mở ra với một trái tim xúc động” trong năm 2018.
“Tôi sẽ thiết lập một nền hòa bình không thể đảo ngược để hòa bình có thể là sự trợ giúp đối với cuộc sống của mỗi người dân”, người đứng đầu Nhà Xanh viết.
Những tín hiệu tích cực ngay trong ngày đầu năm mở ra triển vọng cuộc gặp thượng đỉnh Mỹ - Triều lần hai trong năm 2019. Hai bên đang lên kế hoạch đàm phán giữa Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo và các quan chức cấp cao Triều Tiên. Có những quan điểm cho rằng, Bình Nhưỡng muốn hội nghị thượng đỉnh lần hai nhanh chóng diễn ra để có thể có được những nhượng bộ từ Tổng thống Trump.
VĨNH AN
