Thái Lan sẽ tổ chức tổng tuyển cử vào ngày 24-3. Đây là cơ hội để phong trào dân túy, với sự hiện diện của đảng Pheu Thai ủng hộ gia tộc Shinawatra, sẽ trở lại sau 2 lần bị lật đổ trong các cuộc đảo chính quân sự.
 |
| Ông Thanathorn Juangroongruangkit (phải), lãnh đạo Future Forward Party (đảng Tiến đến tương lai) chụp ảnh cùng những người ủng hộ trong một chiến dịch vận động tranh cử. Ảnh: Reuters |
Hơn 70 đảng tham gia tranh cử trong cuộc tổng tuyển cử lần đầu tiên kể từ năm 2014 đến nay. Với 500 ghế ở Hạ viện, đảng giành được ít nhất 25 ghế sẽ có thể đề cử ứng viên làm thủ tướng.
Theo hãng tin Reuters, đây là cuộc đua chủ yếu của 2 đảng lớn nhất: đảng Pheu Thai (Vì nước Thái) và các đồng minh “mặt trận dân chủ” với đảng Palang Pracharath (PP) ủng hộ Thủ tướng đương nhiệm Prayuth Chan-ocha. Các thăm dò cho thấy, Pheu Thai sẽ về nhất và cùng các đồng minh hình thành khối lớn nhất trong Hạ viện. Tuy nhiên, theo Hiến pháp mới do chính phủ quân sự soạn, lưỡng viện sẽ chọn thủ tướng và 250 ghế tại Thượng viện do chính phủ quân sự đương nhiệm chỉ định. Điều đó có nghĩa, các đảng thân quân đội chỉ cần giành 126 ghế ở Hạ viện thì được quyền chọn chính phủ mới, trong khi Pheu Thai và các đồng minh mất hoàn toàn cơ hội ở Thượng viện phải cần đến 376 ghế ở Hạ viện.
Trước tình thế bất lợi, bà Sudarat Keyuraphan, ứng cử viên thủ tướng của đảng Pheu Thai khẳng định, “mặt trận dân chủ” sẽ khiến quân đội mất quyền kiểm soát chính phủ. “Tôi vẫn đặt niềm tin vào trái tim của người dân”, bà Sudarat nói với hãng Reuters. Song, những quy định phức tạp của lần tổng tuyển cử này khiến các đảng thân với cựu Thủ tướng Thaksin Shinawatra sẽ không thể tự mình thành lập chính phủ như đảng của cựu lãnh đạo này từng làm trong các cuộc bầu cử kể từ năm 2001.
Sau khi bị lật đổ vào năm 2006, ông Thaksin sống lưu vong để tránh án tù vì tội tham nhũng và chính thức bị cấm tham gia chính trị. Con trai của ông, Panthongtae Shinawatra (38 tuổi) xuất hiện trong các cuộc biểu tình của đảng Pheu Thai và giành được sự ủng hộ của cử tri ở phía bắc và đông bắc. Trưởng khoa Khoa học Chính trị tại Đại học Ubon Ratchathani, Titipol Phakdeewanich cho rằng, lo ngại đảng thân Thaksin có thể trở lại nắm quyền là một trong những lý do khiến chính phủ quân sự thay đổi Hiến pháp, mở đường cho người của quân đội làm thủ tướng. Song, chính phủ quân sự khẳng định, quy định mới sẽ mang lại sự ổn định sau hơn một thập niên khủng hoảng chính trị. Phe ủng hộ quân đội cảnh báo, nền kinh tế lớn thứ hai ở Đông Nam Á có thể lại rơi vào bất ổn nếu Pheu Thai trở lại nắm quyền.
Cuộc bỏ phiếu từng 5 lần bị hoãn này cũng là cuộc tổng tuyển cử đầu tiên kể từ khi ông Prayuth dẫn đầu cuộc đảo chính quân sự năm 2014 lật đổ chính phủ của đảng Pheu Thai, do bà Yingluck Shinawatra làm Thủ tướng, kết thúc nhiều tháng bất ổn chính trị. Ông Prayuth cho rằng, cuộc đảo chính là cách duy nhất hàn gắn những chia rẽ chính trị kéo dài và khởi động thực hiện cải cách trong toàn xã hội để “trả lại hạnh phúc cho người dân”.
Những ngày qua, Pheu Thai và các đồng minh, bao gồm đảng Pheu Chart và Pheu Tham nỗ lực vận động cho “mặt trận dân chủ”. Các đảng khác như Future Forward Party (đảng Tiến đến tương lai) tuy không ủng hộ ông Thaksin nhưng có thể liên kết để chống lại quân đội. Trong khi đó, ông Abhisit Vejjajiva - lãnh đạo đảng Dân chủ, đảng lâu đời nhất ở Thái Lan, nói rằng ông không ủng hộ Thủ tướng Prayuth tiếp tục giữ cương vị nhưng chưa rõ đảng này có cùng chiến tuyến Pheu Thai hay không. Đảng Dân chủ và Pheu Thai từng nghịch nhau với phong trào “áo đỏ” và “áo vàng”, làm chao đảo chính trường Thái Lan nhiều năm.
Ngày 22-3, các đảng chạy nước rút để vận động tranh cử. Chiến dịch tranh cử kéo dài đến 18 giờ ngày 23-3. Ngày 24-3, tổng cộng 93.200 điểm bỏ phiếu trên khắp đất nước Chùa vàng sẽ mở cửa từ 8 đến 17 giờ. 3 tiếng đồng hồ sau khi kết thúc bỏ phiếu, kết quả sơ bộ có thể được công bố.
THIÊN BÌNH
