Vụ thử vũ khí mới của CHDCND Triều Tiên vào cuối tuần qua và phản ứng im lặng của Mỹ báo hiệu một giai đoạn mới với nhiều rủi ro cho tiến trình đàm phán hạt nhân giữa hai nước. Song, các nhà phân tích cũng cho rằng, Washington và Bình Nhưỡng vẫn thể hiện thành ý mong muốn tiếp tục đối thoại.
 |
| Nhà lãnh đạo Triều Tiên Kim Jong-un thăm Nhà máy điện Kumyagang số 2 (ảnh do KCNA công bố ngày 7-5).Ảnh: KCNA/Yonhap |
Việc CHDCND Triều Tiên thử giàn phóng rocket đa nòng và vũ khí dẫn đường chiến thuật có sự giám sát của nhà lãnh đạo Kim Jong-un là phép thử với nước này cũng như Mỹ khi đàm phán hạt nhân bị đình trệ kể từ hội nghị thượng đỉnh Mỹ - Triều lần hai đến nay. Thay vì chỉ trích, Mỹ giảm mối đe dọa từ vụ thử. Ngoại trưởng Mỹ Michael Pompeo chỉ nói rằng, những vũ khí đó có “tầm bắn khá ngắn”. Vấn đề đặt ra là, giữa Mỹ và Triều Tiên, bên nào sẽ mở cánh cửa đối thoại trước; và nếu Bình Nhưỡng thử tên lửa đạn đạo thì sẽ vi phạm nghị quyết của Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc.
Theo các nhà phân tích, vụ thử nói trên cho thấy chính phủ Bình Nhưỡng “bật đèn xanh” cho những động thái tương tự trong tương lai. Cựu nhà ngoại giao Mỹ từng phụ trách về các vấn đề của bán đảo Triều Tiên Mintaro Oba nhận định, Bình Nhưỡng dường như sẽ tiếp tục làm căng thẳng leo thang.
Tuy nhiên, chuyên gia tại Trung tâm An ninh Mỹ mới Duyeon Kim có trụ sở ở Seoul nói rằng, Bình Nhưỡng không làm căng thẳng leo thang và không kích động phản ứng quân sự từ Washington. Báo Chosun Ilbo dẫn lời ông Hong Young-pyo, lãnh đạo đảng Dân chủ cầm quyền ở Hàn Quốc cũng nhận định, vụ thử không đe dọa mối quan hệ liên Triều và mối quan hệ Mỹ - Hàn. Trong lúc đó, giới tình báo Hàn Quốc cho rằng, vụ việc không nhằm gây áp lực cho các nước khác và không mang tính khiêu khích.
Theo hãng tin Bloomberg, những vụ thử của CHDCND Triều Tiên, nhất là thử vũ khí mới, có thể tạo ra cảnh báo cho khu vực. Ngày 7-5, Bộ Quốc phòng Hàn Quốc kêu gọi Triều Tiên ngừng đẩy căng thẳng leo thang trên bán đảo Triều Tiên, đồng thời bày tỏ quan ngại về vụ thử giàn phóng rocket đa nòng và vũ khí dẫn đường chiến thuật.
Trong cuộc điện đàm cũng trong ngày 7-5, Tổng thống Hàn Quốc Moon Jae-in và Tổng thống Mỹ Donald Trump được cho là trao đổi về vụ thử của Triều Tiên. Song, người phát ngôn Nhà Xanh Ko Min-jung cho hay, hai nhà lãnh đạo chia sẻ quan điểm về điều kiện an ninh trên bán đảo Triều Tiên và thảo luận cách thúc đẩy tiến trình phi hạt nhân hóa.
Sau hội nghị thượng đỉnh Mỹ - Triều lần hai vào tháng 2-2019, đàm phán hạt nhân giữa hai nước vẫn bế tắc. Vụ thử vũ khí mới vừa qua được cho là cách Triều Tiên thể hiện sự thất vọng khi đàm phán phi hạt nhân hóa với Mỹ không tiến triển, đồng thời Bình Nhưỡng cũng muốn gây sức ép buộc Mỹ nới lỏng trừng phạt quốc tế. Song, đây chỉ là chút phép thử về phản ứng của hai bên.
Hàn Quốc vốn làm trung gian cho các cuộc đàm phán hạt nhân Mỹ - Triều. Nhà Trắng cho rằng, việc Bình Nhưỡng không thử tên lửa trong hơn một năm qua là thắng lợi lớn của chính sách ngoại giao cho cả phía Mỹ lẫn Hàn Quốc. Vì vậy, theo hãng AFP, Mỹ, Hàn Quốc và Triều Tiên đều sẽ kiềm chế, không để bán đảo Triều Tiên “nóng” trở lại; hơn nữa, Mỹ và Triều Tiên vẫn thể hiện thành ý mong muốn tiếp tục đối thoại. “Thành tựu về chính sách Triều Tiên lớn nhất của Tổng thống Trump là việc Bình Nhưỡng ngừng thử tên lửa và hạt nhân kể từ cuối năm 2017”, nhà nghiên cứu Hong Min tại Viện Thống nhất quốc gia Hàn Quốc nói với AFP. Chính ông Trump lúc này vẫn lạc quan rằng, nhà lãnh đạo Kim Jong-un sẽ không phá vỡ các cam kết và hai bên sẽ sớm đạt được thỏa thuận.
PHÚC NGUYÊN
