Tổng thống Donald Trump tăng 5% thuế nhập khẩu đối với tất cả hàng hóa đến từ Mexico kể từ ngày 10-6 và sẽ tăng dần cho đến khi quốc gia này chấm dứt nạn vượt biên trái phép vào Mỹ.
 |
| Tổng thống Mỹ Donald Trump muốn tăng thuế nhập khẩu đối với tất cả hàng hóa đến từ Mexico. |
Tuyên bố bất ngờ của Tổng thống Donald Trump về việc tăng 5% thuế đối với hàng hóa của Mexico được đăng trên Twitter có thể làm chệch hướng một thỏa thuận thương mại lớn, đồng thời gây áp lực buộc Mexico mạnh tay ngăn chặn người di cư tràn vào biên giới Mỹ.
Ông Trump nêu rõ, mức thuế sẽ tăng gần đến 25% “cho đến khi vấn đề nhập cư bất hợp pháp được giải quyết”. Theo đó, nếu Mexico không hành động, mức thuế sẽ tăng 10% vào ngày 1-7, 15% vào ngày 1-8, 20% vào ngày 1-9 và chạm mức 25% vào ngày 1-10.
Tổng thống Trump đổ lỗi Mexico không ngăn chặn dòng người tị nạn từ những nước Trung Mỹ như El Salvador và Honduras tràn qua lãnh thổ quốc gia này rồi đổ về Mỹ. Đây không phải là lần đầu tiên ông Trump đề cập mối đe dọa từ vấn đề nhập cư. Dự án xây tường dọc biên giới với Mexico gây nhiều tranh cãi của ông Trump cũng nhằm hạn chế người nhập cư bất hợp pháp vào nước Mỹ.
Cuối tháng 3 vừa qua, ông dọa đóng cửa hoàn toàn biên giới Mỹ - Mexico nếu chính phủ Mexico không ngay lập tức ngừng tình trạng nhập cư bất hợp pháp. Nhưng chỉ vài ngày sau đó, người đứng đầu Nhà Trắng bày tỏ hài lòng với những gì mà Mexico đã thực hiện.
Hãng AP cho rằng, giờ đây, chính phủ Mỹ đang mở một “mặt trận” mới, dùng thuế quan để chấm dứt nạn nhập cư lậu và dường như ông Trump muốn sử dụng thuế để giải quyết mọi vấn đề. Người di cư tìm kiếm tị nạn ở Mỹ nhằm thoát khỏi đói nghèo và bạo lực ở khu vực Trung Mỹ. Song, “mặt trận” mới này có thể làm tổn hại mối quan hệ giữa Mỹ và Mexico; làm chậm việc phê chuẩn Hiệp định thương mại tự do Mỹ - Mexico - Canada (USMCA), được lãnh đạo 3 nước ký vào ngày 30-11-2018, phiên bản thay thế Hiệp định thương mại tự do Bắc Mỹ (NAFTA). “Thuế quan chắc chắn làm đóng băng USMCA”, chuyên gia Gary Hufbauer về luật thương mại tại Viện Kinh tế quốc tế Peterson nói.
Khoảng 80% hàng hóa xuất khẩu của Mexico là sang Mỹ. Theo Văn phòng Đại diện thương mại Mỹ, hàng hóa của Mexico nhập khẩu vào Mỹ có tổng trị giá 346,5 tỷ USD trong năm 2018, bao gồm ô-tô, máy móc cũng như các sản phẩm nông nghiệp. Thứ trưởng Ngoại giao Mexico phụ trách các vấn đề Bắc Mỹ Jesus Seade nhận định, động thái áp 5% thuế với tất cả hàng hóa Mexico để đáp trả tình trạng người nhập cư qua biên giới là “vô cùng tai hại”, là “biện pháp vô lý” và có thể dẫn tới cuộc chiến thương mại mà không ai mong muốn. “Nếu lời đe dọa đó được thực hiện, chúng tôi sẽ đáp trả mạnh mẽ”, ông Seade khẳng định.
Trong khi đó, Tổng thống Mexico Andrés Manuel López Obrador cho rằng, “các vấn đề xã hội không thể được giải quyết bằng các quy định về nghĩa vụ và biện pháp cưỡng chế”, đồng thời ám chỉ trong lịch sử, Mỹ là quốc gia của những người nhập cư. “Tượng Nữ thần Tự do không phải là biểu tượng trống rỗng”, ông Obrador viết. Mexico sẽ cử quan chức ngoại giao đến Washington để đàm phán.
Năm ngoái, ông Obrador kêu gọi Mỹ đầu tư vào khu vực Trung Mỹ bởi vấn đề di cư phải được giải quyết bằng những giải pháp thúc đẩy phát triển kinh tế và tạo việc làm. Bộ Nội vụ Mexico ước tính khoảng 300.000 người di cư tìm cách băng qua cửa khẩu biên giới Mexico để đến Mỹ trong 3 tháng đầu năm 2019.
Luật sư về thương mại quốc tế Daniel Ujczo làm việc tại Mỹ cho rằng, quyết định áp thuế của Tổng thống Trump dường như mang tính “chiến thuật” hơn là “chiến lược” để giải quyết khủng hoảng nhập cư và cân bằng thương mại Bắc Mỹ.
THIÊN BÌNH
