Trong lúc Mỹ trừng phạt Nga và gây căng thẳng thương mại với Trung Quốc, ông Tập Cận Bình đến Moscow và thành phố Saint Petersburg trong 3 ngày để thúc đẩy “ngoại giao gấu trúc” cũng như các thỏa thuận giữa các doanh nghiệp hai nước.
Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình (trái) gặp gỡ Tổng thống Nga Vladimir Putin tại Moscow. Ảnh: Reuters |
Cuộc gặp kéo dài nhiều tiếng đồng hồ tại Điện Kremlin giữa Tổng thống Nga Vladimir Putin và Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình diễn ra với những lời khen ngợi lẫn nhau, những cam kết “nâng quan hệ song phương lên mức lớn, cao hơn, gia tăng sự ủng hộ và hỗ trợ, thúc đẩy quan hệ trong một kỷ nguyên mới”… Cả hai nhà lãnh đạo ký tuyên bố chung về việc phát triển đối tác chiến lược và hợp tác toàn diện.
Trong cuộc họp báo chung, ông Tập Cận Bình gọi ông Putin là “người bạn tốt nhất”; còn ông chủ Điện Kremlin cảm ơn Chủ tịch Trung Quốc đã cho mượn cặp gấu trúc hồi tháng 4 vừa qua, hiện được nuôi ở Sở thú Moscow. “Đây là dấu hiệu của sự tôn trọng đặc biệt, niềm tin đặc biệt ở Nga”, Tổng thống Putin nói.
Đây là lần thứ 8 Chủ tịch Tập Cận Bình thăm Nga kể từ khi nhậm chức vào năm 2012. Chuyến thăm lần này diễn ra sau 5 năm bán đảo Crimea được sáp nhập vào Nga dẫn đến những rạn nứt giữa Moscow với các đối tác phương Tây.
Hãng AFP dẫn nguồn tin từ Điện Kremlin cho biết, quan hệ đối tác Nga - Trung đang mang lại thương mại ngày càng tăng, tăng 25% trong năm 2018, với mức kỷ lục 108 tỷ USD (96 tỷ euro). Cố vấn chính sách đối ngoại của Tổng thống Putin, ông Yuri Ushakov, gọi Trung Quốc là “đối tác kinh tế quan trọng nhất của Nga”.
Theo ông Alexander Gabuev, Giám đốc chương trình châu Á tại Trung tâm Carnegie Moscow, Nga đang “xoay trục” từ tây (thị trường châu Âu) sang đông (thị trường Trung Quốc) sau thời gian dài chịu các lệnh trừng phạt xung quanh vấn đề Ukraine. “Việc xoay trục thực sự đang diễn ra”, ông Gabuev nói, đồng thời cho rằng Trung Quốc trở thành “chủ nợ” và nhà đầu tư khá quan trọng ở Nga.
Trong khi đó, cố vấn Yuri Ushakov nhận định, lập trường của Nga và Trung Quốc rất gần nhau, thậm chí hoàn toàn tương đồng trong hầu hết các vấn đề quốc tế, chẳng hạn chương trình hạt nhân của CHDCND Triều Tiên hay thỏa thuận hạt nhân Iran, bởi Moscow và Bắc Kinh đều là Ủy viên thường trực Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc. Moscow và Bắc Kinh cũng phản đối việc Mỹ rút khỏi Hiệp ước Các lực lượng vũ khí hạt nhân tầm trung (INF) - thỏa thuận kiểm soát vũ khí quan trọng thời Chiến tranh Lạnh.
Hãng AP cho rằng, Nga và Trung Quốc đang xích lại gần nhau khi cả hai đối mặt với những căng thẳng từ Mỹ. Mối quan hệ giữa Moscow với Washington đang xuống mức thấp nhất kể từ sau Chiến tranh Lạnh do hàng loạt vấn đề: khủng hoảng ở Ukraine, cuộc nội chiến ở Syria và cáo buộc Điện Kremlin can thiệp bầu cử tổng thống Mỹ năm 2016. Còn Bắc Kinh và Washington đang luẩn quẩn trong chiến tranh thương mại với những động thái “ăn miếng, trả miếng”.
Một trong những thỏa thuận đáng chú ý mà Tổng thống Putin đạt được cùng Chủ tịch Tập Cận Bình là Nga và Trung Quốc sẽ sử dụng nội tệ (đồng ruble và nhân dân tệ) để thay thế USD trong các hoạt động thương mại song phương. Theo đó, hai nước sẽ hợp tác để phát triển các hệ thống thanh toán quốc gia, hỗ trợ thanh toán xuyên quốc gia bằng đồng ruble, nhân dân tệ và những đơn vị tiền tệ khác.
Diễn đàn Kinh tế thường niên do Tổng thống Nga Vladimir Putin chủ trì vào ngày 6 và 7-6, có thể kéo dài đến ngày 8-6, ở thành phố Saint Petersburg với sự tham dự của khoảng 17.000 người. Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình tham dự diễn đàn và sẽ có bài phát biểu vào ngày 7-6.
Diễn đàn được tổ chức trong lúc sự phục hồi kinh tế của Nga chậm lại kể từ đầu năm 2019 đến nay. Chính phủ Nga đang đặt mục tiêu đưa quốc gia này lọt vào top 5 nền kinh tế lớn nhất thế giới, vượt qua Đức.
|
Bên lề cuộc gặp Putin - Tập tại thủ đô Moscow, các công ty Nga và Trung Quốc cũng ký hàng loạt thỏa thuận. Đáng chú ý, tập đoàn Huawei của Trung Quốc đã ký thỏa thuận với Công ty MTS của Nga để phát triển mạng 5G tại Nga trong năm 2019-2020 khi “gã khổng lồ công nghệ” này đang chịu lệnh cấm của Mỹ. |
PHÚC NGUYÊN