Cùng với chiến dịch mua lại súng trường bán tự động của người dân, Thủ tướng New Zealand Jacinda muốn thúc đẩy thêm các điều luật hạn chế sở hữu vũ khí nóng để giảm tối đa số lượng súng lưu hành trong cộng đồng.
Thủ tướng Jacinda Ardern có mặt tại hiện trường vụ tấn công nhằm vào hai đền thờ ở Christchurch hồi tháng 3. Ảnh: Sky News |
Sau khi xảy ra vụ xả súng nhằm vào hai đền thờ Hồi giáo ở thành phố Christchurch ngày 15-3 làm hơn 50 người chết, Thủ tướng Jacinda Ardern luôn muốn thắt chặt các quy định kiểm soát và sở hữu súng. Vụ việc lúc đó gây nhiều tranh cãi rằng, chính những quy định lỏng lẻo về sở hữu súng đạn đã tạo cơ hội cho Brenton Tarrant (công dân Úc) gây án, bởi New Zealand gần như là quốc gia duy nhất (trừ Mỹ), có tới 96% số súng đạn lưu hành không phải đăng ký. 6 ngày sau đó, bà Ardern công bố lệnh cấm loại súng trường bán tự động. Đến tháng 4, luật cải cách về sở hữu súng được thông qua, cấm hầu hết các loại súng bán tự động, một số loại súng ngắn và một số loại ổ đạn...
Hãng AFP cho biết, với thông điệp cứng rắn, Thủ tướng Ardern vừa công bố thêm kế hoạch thay đổi quy định hạn chế sở hữu súng trong dân. Đây là lần thứ hai chính phủ của bà có những động thái cụ thể, quyết liệt trong việc củng cố và siết chặt luật sở hữu súng kể từ vụ xả súng nói trên. Luật cải cách có những điểm đáng chú ý: những người sở hữu súng phải đăng ký thông tin về các loại vũ khí của họ với chính quyền địa phương; du khách nước ngoài không được mua súng tại New Zealand; đối tượng từng bị kết án, tội phạm ma túy, hoạt động băng nhóm không được cấp phép sử dụng vũ khí. Theo bà Ardern, luật sở hữu súng sửa đổi còn bổ sung một điểm cho rằng “việc sở hữu súng là một ưu tiên chứ không phải một quyền”.
Đơn đăng ký cấp phép sử dụng súng mới sẽ phải trải qua các công đoạn kiểm duyệt khắt khe hơn. Tiêu chuẩn cho bài kiểm tra tính cách cũng được ghi rõ thành điều khoản trong luật. Thời hạn có hiệu lực của giấy phép dùng súng được giảm từ 10 năm xuống còn 5 năm…
Đến nay, nữ Thủ tướng 39 tuổi của New Zealand vẫn không ngừng thúc đẩy tiến trình thông qua sửa đổi luật sở hữu vũ khí nóng, xem đây là vấn đề cấp bách. Với những quy định mới, bà Ardern tin rằng sẽ khiến những kẻ khủng bố khó khăn hơn khi muốn mua vũ khí gây án.
Dự luật mới sẽ được trình Quốc hội vào tháng 8. Người dân sẽ có 3 tháng để phản biện, đóng góp ý kiến trước khi dự luật chính thức được thông qua dự kiến vào cuối năm nay.
Trong lúc chờ đợi những điều luật nghiêm khắc đi vào cuộc sống, người dân New Zealand đang tự nguyện tham gia chiến dịch giao nộp lại các loại súng đã bị cấm cho nhà chức trách. Chỉ hơn 1 tuần, ít nhất 2.000 người đã giao nộp hơn 3.000 khẩu súng và khoảng 7.000 bộ phận cùng phụ kiện súng. Chính phủ đã chi hơn 4 triệu USD để “bồi thường”, qua đó khuyến khích người dân tự nguyện giao nộp súng. Ước tính kế hoạch thu mua vũ khí này sẽ tiêu tốn 218 triệu NZD (143 triệu USD).
Sau chiến dịch thu mua lại vũ khí kéo dài 6 tháng (đến ngày 20-12), những người vi phạm sẽ bị phạt tới 5 năm tù.
New Zealand có gần 5 triệu dân nhưng hiện có 14.300 khẩu súng trường bán tự động kiểu quân sự được đăng ký và khoảng 1,2 triệu súng lục được lưu hành. |
TRẦN ĐẮC LUÂN