Iran phóng hàng chục tên lửa vào các căn cứ quân sự Mỹ ở Iraq và tuyên bố sẽ không khoan dung cho binh lính Mỹ. Vụ tấn công làm dấy lên quan ngại nguy cơ xảy ra chiến tranh toàn diện ở Trung Đông.
 |
| Đại giáo chủ Iran Ayatollah Ali Khamenei phát biểu về vụ tấn công nhằm vào hai căn cứ quân sự Mỹ ở Iraq. Ảnh: Getty Images |
Cuộc trả thù cho cái chết của Thiếu tướng Qassem Soleimani, Tư lệnh đơn vị đặc nhiệm Quds thuộc Lực lượng Vệ binh Cách mạng Hồi giáo Iran (IRGC), nhân vật quyền lực số 2 ở Iran, được bắt đầu vào tối 7-1 (sáng 8-1, giờ Việt Nam). Các tên lửa của Iran nhằm vào hai căn cứ căn cứ quân sự Ain Al-Asad và Erbil ở Iraq, nơi các lực lượng Mỹ và liên quân đồn trú.
Đài truyền hình Press của nhà nước Iran xác nhận Lực lượng Vệ binh Cách mạng Hồi giáo Iran (IRGC) đã phóng hàng chục tên lửa vào căn cứ không quân Ain Al-Asad. Theo quân đội Iraq, Iran đã bắn tổng cộng 22 tên lửa, trong đó 17 tên lửa rơi xuống căn cứ Ain Al-Asad, số còn lại nhắm vào căn cứ Erbil. Đây là lần đầu tiên Iran tấn công trực diện nhất vào lực lượng Mỹ kể từ vụ chiếm giữ Đại sứ quán Mỹ ở Tehran năm 1979.
Iran tự bảo vệ mình
Sự việc đánh dấu căng thẳng giữa Mỹ và Iran suốt 10 ngày qua bước lên nấc thang mới. Giờ đây, Iran đã biến những tuyên bố đáp trả mạnh mẽ, biến hình ảnh lá cờ đỏ tượng trưng cho máu đổ và sự trả thù lần đầu được treo ở ngôi đền linh thiêng Jamkaran thuộc thành phố Qom thành hành động cụ thể. Thậm chí, giới chức Iran nói rằng, vụ tấn công bằng tên lửa nhằm vào lực lượng Mỹ ở Iraq đã tiêu diệt “80 tên khủng bố Mỹ”, một bước đi đầu tiên và Tehran sẽ không khoan dung cho các binh sĩ Mỹ; hơn nữa, nước Cộng hòa Hồi giáo này còn có 100 mục tiêu khác trong khu vực nếu Washington thực hiện bất kỳ biện pháp đáp trả nào.
Trên mạng Twitter, Ngoại trưởng Iran Mohammad Javad Zarif lý giải: “Chúng tôi không tìm cách leo thang căng thẳng hay tạo chiến tranh, nhưng sẽ tự bảo vệ mình trước bất kỳ sự gây hấn nào”. Trong lúc đó, nhà lãnh đạo tối cao, Đại giáo chủ Iran Ayatollah Ali Khamenei gọi việc tấn công bằng tên lửa nói trên là “cái tát vào mặt” Washington. Trong bài phát biểu, Tổng thống Iran Hassan Rouhani cảnh báo, Mỹ có thể “chặt đứt cánh tay” của Tướng Soleimani, nhưng Tehran cũng sẽ chặt đứt “chân rết” của Washington trong khu vực để trả đũa. IRGC yêu cầu Nhà Trắng rút binh sĩ Mỹ khỏi Trung Đông.
Trừng phạt có thể là bước đi đầu tiên của Mỹ
Đáng chú ý, trên Twitter, Tổng thống Donald Trump khẳng định: “Tất cả đều ổn. Iran phóng tên lửa vào hai căn cứ quân sự ở Iraq. Chúng tôi đang đánh giá thiệt hại về người và tài sản. Đến giờ vẫn tốt…”. Câu hỏi đặt ra là ông Trump và chính phủ Mỹ có phản ứng bằng cách gia tăng trừng phạt kinh tế Iran không.
Trả lời hãng FOX, Trung tướng về hưu William Boykin, cựu thành viên lực lượng đặc biệt Delta của Mỹ nhận xét, trừng phạt có thể là bước đi đầu tiên. “Tổng thống thể hiện rất rõ rằng ông ấy sẽ nâng các lệnh trừng phạt lên một nấc mới. Nó sẽ khiến Iran tê liệt”, ông Boykin nói. Theo báo Tehran Times, tính đến tháng 8-2019, lạm phát ở Iran là 41,6% so với cùng kỳ năm trước đó. Tháng 10-2019, Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF) dự báo GDP của Iran giảm tới 9,5% năm 2019, trong bối cảnh Mỹ thắt chặt các lệnh trừng phạt. Tỷ lệ thất nghiệp, nhất là trong giới trẻ, hiện ở mức đỉnh 10,6%.
Ông Peter Brookes của Heritage Foundation, cơ quan nghiên cứu có trụ sở ở Washington, D.C cho rằng cường quốc này có thể tấn công các cơ sở dầu mỏ của Iran để gia tăng thiệt hại cho nước Cộng hòa Hồi giáo, thậm chí khiến ngành công nghiệp dầu mỏ của họ đóng cửa.
Báo The Telegraph nhận định: Quả bóng vẫn ở trong sân của Tổng thống Trump. Nếu quân đội Mỹ không có thương vong và Iran không có thêm động thái báo thù cho cái chết của Tướng Soleimani, hai nước có thể tìm cách thoát khỏi cuộc đối đầu. Theo giới phân tích, Iran sẽ không muốn xung đột quân sự với Mỹ và có quá nhiều thứ để mất nếu lao vào cuộc đối đầu trực diện này.
|
Thế giới lên tiếng * Trung Quốc. Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Cảnh Sảng cho biết, Bắc Kinh đã kêu gọi tất cả các bên kiềm chế, đồng thời đang thảo luận chặt chẽ với các chính phủ liên quan thông qua Liên Hiệp Quốc (LHQ) và Đại sứ quán Trung Quốc ở Baghdad (Iraq). Trung Quốc bày tỏ hy vọng tình hình sẽ nhanh chóng dịu lại. * Đức. Theo Bộ trưởng Quốc phòng Annegret Kramp-Karrenbauer, chính phủ Đức phản đối hành động tấn công vào căn cứ quân sự của Mỹ tại Iraq. Không có binh sĩ Đức đồn trú tại Iraq nào bị thương. * Nga. Phó Chủ tịch thứ nhất Ủy ban Đối ngoại Thượng viện Vladimir Dzhabarov cảnh báo, xung đột Mỹ - Iran có thể dẫn đến chiến tranh hạt nhân. Theo ông Dzhabarov, Hội đồng Bảo an LHQ cần can thiệp để tránh căng thẳng leo thang ở Trung Đông. * Các Tiểu vương quốc Arab Thống nhất (UAE). Bộ trưởng Năng lượng UAE Suhail Al-Mazrouei nhận định, chưa có nguy cơ thiếu hụt nguồn cung dầu mỏ trong thời gian tới, song nếu xảy ra tình trạng như vậy, Tổ chức Các nước xuất khẩu dầu mỏ (OPEC) sẽ nhóm họp. * Nhật Bản. Chánh Văn phòng Nội các Suga Yoshihide cho biết, Nhật Bản sẽ phối hợp với chính phủ các nước liên quan để thu thập thông tin tình báo, đồng thời bảo đảm an toàn cho công dân Nhật Bản trong khu vực đang có xung đột. Tokyo vẫn tiếp tục kế hoạch triển khai tàu chiến đến vùng Vịnh để bảo vệ các tàu chở dầu Nhật Bản trong khu vực như dự kiến. * Anh. Chính phủ lên án cuộc tấn công của Iran nhằm vào các căn cứ liên quân ở Iraq, trong đó có các đơn vị quân đội Anh. Ngoại trưởng Dominic Raab kêu gọi Iran kiềm chế, không lặp lại các “cuộc tấn công liều lĩnh và nguy hiểm” mà cần nhanh chóng giảm căng thẳng. Theo ông Raab, cuộc chiến ở Trung Đông sẽ chỉ có lợi cho tổ chức Nhà nước Hồi giáo tự xưng (IS) và các nhóm khủng bố khác. * Israel. Thủ tướng Benjamin Netanyahu khẳng định, Israel sẽ đáp trả mạnh mẽ bất cứ ai tấn công nước này và nhắc lại sự ủng hộ của ông đối với việc Mỹ ám sát Thiếu tướng Qasem Soleimani. “Bất kỳ ai cố gắng tấn công chúng tôi sẽ bị giáng đòn mạnh mẽ nhất”, ông Netanyahu nói. KHANG NINH |
|
Vietnam Airlines điều chỉnh đường bay tránh Trung Đông Từ ngày 8-1, hãng Hàng không Quốc gia Việt Nam (Vietnam Airlines) chuyển hướng các chuyến bay giữa Việt Nam và châu Âu tránh xa các khu vực có khả năng chịu ảnh hưởng của căng thẳng tại Trung Đông. Các đường bay đang khai thác thường lệ đi châu Âu không bay qua không phận Iran và Iraq. Tuy nhiên, để bảo đảm an toàn tuyệt đối, Vietnam Airlines vẫn tiếp tục điều chỉnh các đường bay tránh xa các khu vực có thể bị ảnh hưởng. “Việc điều chỉnh đường bay có thể kéo dài thời gian bay của hành khách, làm phát sinh chi phí lớn cho hãng nhưng Vietnam Airlines sẽ duy trì đường bay điều chỉnh đến khi tình hình căng thẳng ở Trung Đông kết thúc”, đại diện Vietnam Airlines khẳng định. Vietnam Airlines khuyến cáo hành khách đến, đi từ châu Âu trong thời gian này nên thường xuyên theo dõi, cập nhập thông tin trên website www.vietnamairlines.com; trang facebook https://www.facebook.com/vn.VietnamAirlines/ hoặc liên hệ Tổng đài Trung tâm Chăm sóc Khách hàng: 19001100. TTXVN |
PHÚC NGUYÊN
