Kết quả phiếu bầu bám đuổi sít sao giữa hai ứng cử viên chính có thể dẫn đến việc kiện tụng về thủ tục bỏ phiếu và kiểm phiếu ở các bang “chiến trường”.
Nhóm tranh cử của Tổng thống Donald Trump và ứng cử viên Joe Biden đang tập hợp đội ngũ luật sư chuẩn bị tình huống kết quả bầu cử không được quyết định bằng phiếu bầu, mà là tại Tòa án Tối cao.
Chỉ vài ngày trước cuộc bầu cử, Tổng thống Trump đã bổ nhiệm bà Amy Coney Barrett làm Thẩm phán Tòa án Tối cao, tạo ra tỷ lệ đa số bảo thủ 6-3 có thể ủng hộ ông nếu các tòa án phân xử tranh chấp kết quả bầu cử. Ngày 4-11, ông Trump khẳng định: “Chúng tôi muốn luật pháp được sử dụng một cách hợp lý. Vì vậy, chúng tôi sẽ lên đến Tòa án Tối cao Mỹ. Chúng tôi muốn tất cả các cuộc bỏ phiếu dừng lại”. Luật bầu cử ở các bang yêu cầu phải kiểm đếm tất cả phiếu bầu. Nhiều bang thường mất nhiều ngày để hoàn thành việc kiểm phiếu.
Tòa án Tối cao có thể không đưa ra phán quyết cuối cùng?
Hãng tin Reuters dẫn lời các chuyên gia pháp lý cho rằng, Tòa án Tối cao có thể không phải là trọng tài cuối cùng trong cuộc bầu cử tổng thống. Tranh chấp tại tòa cũng khó có thể thay đổi quỹ đạo cuộc đua ở những bang mà kết quả bám đuổi sát nút như Michigan hay Pennsylvania.
Chuyên gia luật bầu cử Ned Foley (Đại học Bang Ohio - Mỹ) cho rằng, cuộc bầu cử hiện tại không có những yếu tố có thể tạo ra tình huống như trong cuộc đua tổng thống năm 2000, khi Tòa án Tối cao ngừng một cuộc tái kiểm phiếu, mang lại chiến thắng cho cựu Tổng thống G.W.Bush. Theo GS. Steve Vladeck tại Đại học Luật Austin ở bang Texas, Tòa án Tối cao sẽ từ chối mọi nỗ lực của Tổng thống Trump hoặc chiến dịch tranh cử của ông nhằm rút ngắn quy trình pháp lý thông thường.
Bầu cử ngẫu nhiên
Nếu cả hai ứng cử viên đều không đạt đa số phiếu đại cử tri, một cuộc bầu cử ngẫu nhiên sẽ được kích hoạt. Hạ viện sẽ chọn tân tổng thống, còn Thượng viện sẽ chọn tân phó tổng thống. Mỗi phái đoàn tiểu bang trong Hạ viện được một phiếu bầu duy nhất. Tính đến nay, đảng Cộng hòa kiểm soát 26/50 phái đoàn tiểu bang, trong khi đảng Dân chủ kiểm soát 22. Trong hai phái đoàn tiểu bang còn lại, có một phái đoàn có tỷ lệ cân bằng hai đảng, phái đoàn còn lại có 7 thành viên Dân chủ, 6 thành viên Cộng hòa và 1 thành viên tự do.
Một cuộc bầu cử ngẫu nhiên cũng diễn ra trong trường hợp tỷ số hòa 269-269 sau cuộc bầu cử. Bất kỳ tranh chấp bầu cử nào trong Quốc hội cũng sẽ diễn ra trước ngày 20-1, thời điểm nhiệm kỳ của tổng thống hiện tại kết thúc theo quy định của Hiến pháp. Theo Đạo luật Kế vị Tổng thống, nếu đến thời điểm đó, Quốc hội vẫn chưa tuyên bố người chiến thắng vị trí tổng thống hoặc phó tổng thống, Chủ tịch Hạ viện sẽ giữ vai trò quyền tổng thống. Chủ tịch Hạ viện hiện tại là Nancy Pelosi, thuộc đảng Dân chủ.
KHANG NINH
