Nga - Ukraine nối lại đàm phán hòa bình trực tiếp

Phái đoàn Nga và Ukraine gặp nhau tại Thổ Nhĩ Kỳ trong tuần này để tiếp tục vòng đàm tiếp theo. Sự kiện lần này mở ra hy vọng hai bên sẽ tiến tới dàn xếp các bất đồng, qua đó tìm phương hướng giải quyết tình hình căng thẳng hiện nay.

Trẻ em sơ tán từ Ukraine đến sân bay Antalya, Thổ Nhĩ Kỳ ngày 27-3. Ảnh: Daily Sabah

Hãng tin Reuters dẫn thông báo của Điện Kremlin ngày 28-3 cho biết, đàm phán giữa Nga và Ukraine bắt đầu vào ngày 29-3 (giờ địa phương) theo hình thức trực tiếp song không nêu địa điểm cụ thể. Các vòng đàm phán trước đó giữa hai bên tại Belarus không đạt được bước đột phá nào, ngoại trừ việc thiết lập một số hành lang an toàn để sơ tán dân thường.

Kiên định lập trường trong đàm phán

Ukraine cho biết nước này chuẩn bị thảo luận về việc áp dụng quy chế trung lập như một phần trong thỏa thuận hòa bình với Nga. Hãng tin Reuters dẫn lời Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky nói trong cuộc gọi video với các nhà báo Nga ngày 27-3 cho biết, Ukraine sẵn sàng xem xét “các vấn đề then chốt nhất” về bảo đảm an ninh và quy chế trung lập, phi hạt nhân của nước này trong vòng đàm phán này với phái đoàn Nga. Song, Kiev có thể từ chối thảo luận về một số yêu cầu khác của Moscow, chẳng hạn như việc phi quân sự hóa Ukraine.

Nhà lãnh đạo Ukraine nhấn mạnh, bất kỳ thỏa thuận nào cũng phải đi kèm với những bảo đảm an ninh từ bên thứ ba và được đưa ra trưng cầu ý dân. Bên cạnh đó, Tổng thống Zelensky sẽ nhấn mạnh về “chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ” của Ukraine trong bất kỳ cuộc đàm phán nào. Nhà lãnh đạo Ukraine tuyên bố: “Những ưu tiên của chúng tôi trong đàm phán đã được nêu rõ: chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ của Ukraine là không thể bàn cãi. Các bảo đảm hiệu quả về an ninh là điều bắt buộc. Hiển nhiên, mục tiêu của chúng tôi là hòa bình và khôi phục cuộc sống bình thường trên đất nước chúng tôi sớm nhất có thể”.

Trong khi đó, hãng tin Reuters dẫn thông báo của Điện Kremlin ngày 28-3, cho biết các cuộc đối thoại giữa Nga và Ukraine cho đến nay vẫn chưa đạt được đột phá nào về xung đột tại Ukraine và các phái đoàn đang chuẩn bị cho vòng đàm phán mới tại thành phố Istanbul của Thổ Nhĩ Kỳ. Phát biểu với báo giới, người phát ngôn của Điện Kremlin Dmitry Peskov nêu rõ đến thời điểm này chưa thể tuyên bố về thành tựu đáng kể hoặc đột phá nào trong đàm phán, song ông nhấn mạnh điều quan trọng là các nhà đàm phán đã quyết định tiếp tục đối thoại trực tiếp. Ông Peskov cho hay, các bên đang tuân thủ chính sách không tiết lộ bất kỳ thông tin nào về cuộc gặp lần này vì lo ngại điều này “có thể làm tổn hại đến quá trình đàm phán”.

Trong khi đó, Ngoại trưởng Nga Sergei Lavrov cho rằng nên tiến hành một cuộc gặp giữa Tổng thống Nga Vladimir Putin và người đồng cấp Ukraine Volodymyr Zelensky khi hai bên tiến gần hơn tới nhất trí về những vấn đề quan trọng. Theo ông Lavrov, bất cứ cuộc gặp nào giữa hai nhà lãnh đạo để trao đổi quan điểm về xung đột ngay tại thời điểm này đều phản tác dụng.

Tiếp tục sơ tán người dân, sẵn sàng trao đổi tù binh

Hãng tin AFP dẫn lời Phó Thủ tướng Ukraine Iryna Vereshchuk cho biết, khoảng 1.100 người Ukraine đã được sơ tán khỏi các khu vực Donetsk và Luhansk theo 2 hành lang nhân đạo trong ngày 27-3 (giờ địa phương). Trong khi đó, Bộ Quốc phòng Nga cũng cho biết, quân đội nước này đã giúp sơ tán 90 công dân Nga, Moldova và Ukraine từ khu vực Kherson của Ukraine. Theo dữ liệu của bộ này, khoảng 500 người đã được sơ tán từ Ukraine đến Crimea kể từ khi Nga bắt đầu chiến dịch quân sự đặc biệt ở Ukraine.

Trước đó, Bộ Quốc phòng Nga cho biết phía Nga mở các hành lang nhân đạo từ Kiev, Chernigov, Sumy, Kharkov, và Mariupol từ 10 giờ hằng ngày. Đồng thời nhấn mạnh quân đội Nga cùng các lực lượng ở Donetsk và Luhansk tuân thủ nghiêm túc lệnh ngừng bắn dọc tất cả các tuyến đường, trong đó có cả các tuyến đường do chính quyền Ukraine thiết lập.

Hãng tin TASS (Nga) dẫn lời người đứng đầu Trung tâm Kiểm soát quốc phòng Liên bang Nga Mikhail Mizintsev cho biết, trong quá trình tiến hành hoạt động quân sự đặc biệt ở Ukraine, quân đội Nga sẽ tiếp tục mở và cung cấp các hành lang nhân đạo mỗi ngày theo mọi hướng mà không có ngoại lệ. Ông nhấn mạnh, Bộ trưởng Quốc phòng Nga Sergei Shoigu “thường xuyên báo cáo với lãnh đạo đất nước về tiến độ của hoạt động quân sự đặc biệt và về những nỗ lực mà lực lượng vũ trang Nga thực hiện để cung cấp hỗ trợ nhân đạo và bảo đảm an ninh ở các vùng lãnh thổ”. Bộ Các tình trạng khẩn cấp Liên bang Nga cho hay, nước này đã chuyển hơn 8.000 tấn hàng viện trợ nhân đạo (gồm lương thực, thực phẩm, các đồ sơ cứu và vật liệu xây dựng) tới Donbass và Ukraine kể từ khi bắt đầu sứ mệnh nhân đạo.

Theo Tân Hoa Xã, cũng trong ngày 27-3, Tổng thống Zelensky tuyên bố Kiev sẵn sàng tiến tới thỏa thuận trao đổi tất cả tù binh với phía Nga trước khi chấm dứt xung đột. Thời gian gần đây, cả Ukraine và Nga đều đã thông báo tiến hành các đợt trao đổi tù binh giữa hai bên. Ngày 24-3, hai nước xác nhận đã trao đổi tù binh đợt đầu tiên. Theo đó, quân đội Nga đã trao trả tự do cho 10 tù nhân Ukraine để đổi lấy 10 binh lính Nga bị quân đội Ukraine bắt giữ.

THƯ LÊ - KHANG NINH