Việc hàng trăm người thiệt mạng khi trên hành trình tới thánh địa Mecca (Saudi Arabia) càng cho thấy tính chất khắc nghiệt của cuộc hành hương, đặc biệt diễn ra trong thời tiết nắng nóng như thiêu đốt năm nay.
Theo AFP, tính đến chiều 19-6, tổng số người hành hương thiệt mạng trong lễ hành hương Hajj ở thánh địa Mecca tăng vọt lên ít nhất 577. AFP dẫn lời hai quan chức ngoại giao Saudi Arabia điều phối các hoạt động hỗ trợ người hành hương cho biết, trong số những người thiệt mạng do sốc nhiệt, có ít nhất 323 người là công dân Ai Cập. Trong khi đó, giới chức Jordan xác nhận có ít nhất 60 công dân nước này thiệt mạng. Tương tự, các quốc gia khác cũng báo cáo về số ca tử vong trong lễ hành hương Hajj năm nay gồm Indonesia, Iran và Senegal.
Một quan chức Ai Cập giám sát lễ hành hương Hajj giải thích với AFP rằng, số thương vong cao như vậy là do số lượng lớn người hành hương chưa đăng ký vì sự xuất hiện của họ gây ra sự hỗn loạn trong các trại cứu trợ và cản trở hoạt động của các dịch vụ chăm sóc đi kèm. Theo đó, những người hành hương đã bị bỏ lại trong một thời gian dài mà không được cung cấp thức ăn, nước uống và các dịch vụ chăm sóc cơ bản khác.
Theo Reuters, giới chức Saudi Arabia ước tính, khoảng 1,8 triệu người, trong đó có 1,6 triệu người đến từ nước ngoài, hành hương đến Mecca, một trong những nơi linh thiêng nhất của Hồi giáo, để tham gia lễ Hajj diễn ra từ ngày 14 đến 19-6. Cuộc hành hương hằng năm mang lại hàng triệu USD cho Arab Saudi nhờ doanh thu từ các dịch vụ ăn ở, đi lại, chi phí, quà tặng. Hajj - hành trình đến Mecca - là một trong các cuộc hành hương lớn nhất trên thế giới và là trụ cột thứ 5 của Hồi giáo. Lễ hành hương này được xem là bổn phận tôn giáo mà người Hồi giáo trưởng thành phải thực hiện ít nhất một lần trong đời, nếu có đủ điều kiện sức khỏe và tài chính. Việc này nhằm minh chứng cho sự đoàn kết của người Hồi giáo và thể hiện lòng quy phục của họ trước thượng đế.
Các sự cố như giẫm đạp, cháy lều, nắng nóng và nhiều yếu tố khác đã khiến hàng trăm người thiệt mạng khi hành hương tới Mecca trong 30 năm qua. Đơn cử, ít nhất 240 người chết trong cuộc hành hương Hajj năm 2023. Thực tế, dù những tai nạn vô cùng kinh hoàng đã từng xảy ra trong những cuộc hành hương quá lớn này, song với những người Hồi giáo, dù có phải bán hết gia sản, dù phải đối mặt với rủi ro, hiểm nguy thì họ cũng sẵn sàng “tử vì đạo” để thỏa mãn nguyện ước tâm linh thiêng liêng. Mỗi năm, hàng chục nghìn người hành hương cố gắng tới Mecca bất hợp pháp vì họ không đủ khả năng xin thị thực Hajj. Điều này khiến họ gặp phải nhiều rủi ro, trong đó không thể tiếp cận các cơ sở có máy điều hòa do chính quyền Saudi Arabia cung cấp dọc theo tuyến đường Hajj.
Đáng chú ý, các báo cáo khoa học cho thấy hoạt động này cũng đang chịu nhiều ảnh hưởng từ biến đổi khí hậu. Nhiệt độ suốt nhiều mùa hành hương đều trên 400C. Tuy nhiên, mùa hành hương năm nay diễn ra dưới thời tiết còn khắc nghiệt hơn, đặc biệt nhiệt độ tại nhà thờ Hồi giáo Lớn ở Mecca lên tới 51,80C vào ngày 17-6, theo Trung tâm Khí tượng quốc gia Saudi Arabia. Đến nay, lực lượng chức năng Saudi Arabia đã điều trị cho hơn 2.000 người hành hương bị sốc nhiệt. Saudi Press Agency cho biết, các “bệnh viện ảo” cung cấp dịch vụ tư vấn trực tuyến cho hơn 5.800 người hành hương, chủ yếu về các bệnh liên quan đến nhiệt, cho phép can thiệp kịp thời và giảm thiểu khả năng gia tăng số ca bệnh.
HÙNG LÂM