Giờ đây tại Mỹ, mức lương cao không đồng nghĩa với cuộc sống sung túc. Khoảng 1/3 người Mỹ có mức lương từ 100.000 USD/năm cũng chật vật trang trải cuộc sống, hoàn cảnh không khác là bao so với những người có thu nhập thấp.
Những phát hiện mới nhất này một lần nữa nhấn mạnh tình trạng khó khăn của nền kinh tế Mỹ, khi lạm phát và lãi suất vay tăng cao tiếp tục siết chặt “hầu bao” của đa phần người tiêu dùng Mỹ, ngay cả đối với những người có mức thu nhập cao khi họ phải cắt giảm chi tiêu, từ ăn uống bên ngoài cho đến nhu cầu giải trí.
CNN dẫn kết quả cuộc khảo sát gần đây của Ngân hàng Dự trữ Liên bang Philadelphia (Mỹ) cho thấy 30,8% người tiêu dùng có thu nhập từ 100.000 USD - 149.999 USD/năm lo ngại về chi phí sinh hoạt cơ bản trong những tháng tới, tăng mạnh so với mức 21,3% được thực hiện vào năm ngoái. Tương tự, 32,5% những người kiếm được 150.000 USD/năm trở lên cho biết họ lo lắng về việc chi trả các hóa đơn định kỳ. Điều đáng chú ý là những người Mỹ trẻ tuổi cảm thấy bị căng thẳng trước áp lực tài chính cao hơn những người lớn tuổi. Cụ thể, 41% những người từ 18 đến 35 tuổi lo lắng về áp lực tài chính, trong khi chỉ có 22% những người trên 65 tuổi có cảm giác bất an tương tự. Bên cạnh đó, cuộc khảo sát cũng cho thấy trong năm qua đã có sự gia tăng đáng kể về số người hiện có khả năng thanh toán hóa đơn nhưng lo ngại rằng họ sẽ không thể “trụ” được trong 6 tháng tới.
Cũng theo khảo sát, để giải quyết căng thẳng tài chính hiện nay, 43,1% người tiêu dùng Mỹ đang cắt giảm chi tiêu cho những dịch vụ như giải trí và ăn uống bên ngoài. Hơn 1/3 (37,1%) những người kiếm được hơn 150.000 USD/năm cũng đang làm điều tương tự. Một số người tiêu dùng thậm chí còn cắt giảm chi tiêu cho những mặt hàng thiết yếu yếu như thực phẩm hoặc dịch vụ chăm sóc y tế. Bên cạnh đó, họ nhận thêm công việc “tay trái”, vay mượn nhiều hơn và rút tiền tiết kiệm hưu trí sớm.
Theo giới chuyên gia, trong những năm gần đây, dù tốc độ lạm phát hạ nhiệt kể từ khi chạm mức cao nhất trong nhiều thập niên, nhưng giá cả vẫn tiếp tục tăng với tốc độ nhanh hơn mức mà các nhà hoạch định chính sách dự đoán, khiến nhiều người Mỹ quay cuồng với nỗi lo “cơm áo gạo tiền” và cân nhắc chi tiêu kỹ lưỡng hơn. Ngoài ra, một nguyên nhân khác là thói quen chi tiêu hết sạch thu nhập và không tiết kiệm trong nhiều năm trước đây. Việc có tài khoản tiết kiệm hoặc tài khoản thanh toán ít ỏi cho thấy nhiều người Mỹ chủ yếu sống theo kiểu “kiếm đồng nào tiêu hết đồng đó”, khiến họ trở nên dễ bị động trước những khoản chi phí bất ngờ. Vậy trung bình người Mỹ có bao nhiêu tiền tiết kiệm? CNBC dẫn kết quả khảo sát với hơn 1.000 người trưởng thành Mỹ vào cuối năm 2023 của GOBankingRates cho biết, gần 50% người được hỏi cho biết họ có chưa tới 500 USD trong tài khoản tiết kiệm, trong đó, 29% có tiền tiết kiệm từ 501-5.000 USD và khoảng 21% có từ 5.001 USD trở lên.
Người Mỹ cũng ít giữ tiền trong tài khoản thanh toán. Reuters gần đây dẫn dữ liệu của Ngân hàng dữ trữ liên bang khu vực San Francisco, cho biết, người Mỹ đã tiêu hết toàn bộ 2.100 tỷ USD tiền tiết kiệm trong giai đoạn Covid-19 và do căng thẳng tài chính ngày càng gia tăng. Tính đến tháng 3-2024, các hộ gia đình ở Mỹ chịu khoản nợ lũy kế 72 tỷ USD. Trên thực tế, nhiều người Mỹ sống phụ thuộc vào thẻ tín dụng - loại tín dụng có lãi suất cao - để chi trả cho các khoản chi phí bất ngờ. “Nợ tích lũy có thể dẫn tới một vòng luẩn quẩn vay lãi-trả nợ khó thoát. Quỹ khẩn cấp có thể giúp bạn tránh được bẫy nợ này”, ông Christopher Lazzaro, cố vấn tài chính kiêm nhà sáng lập công ty tư vấn tài chính Plan For It Financial, nhận định với CNBC.
Dẫu vậy, tâm trạng không hoàn toàn u ám. Ngày càng có nhiều người giàu ở Mỹ mong đợi thu nhập cao hơn trong năm nay và điều này giúp giải thích tại sao họ vẫn tiếp tục chi tiêu mạnh tay cho du lịch. Cục Quản lý An ninh vận tải Mỹ dự báo số lượng khách đi du lịch bằng đường hàng không sẽ lập kỷ lục trong dịp kỳ nghỉ lễ Quốc khách Mỹ 4-7 sắp tới.
THƯ LÊ