Ngày 15-12, Anh chính thức trở thành quốc gia châu Âu đầu tiên gia nhập Hiệp định đối tác toàn diện và tiến bộ xuyên Thái Bình Dương (CPTPP), trong bối cảnh nước này tìm cách thắt chặt quan hệ trong khu vực và xây dựng các liên kết thương mại toàn cầu sau khi rời khỏi Liên minh châu Âu (Brexit).
Theo Reuters, Anh ký hiệp ước gia nhập CPTPP từ tháng 7-2023. Đây được coi là thỏa thuận thương mại lớn nhấn của Anh thời hậu Brexit. Với việc gia nhập CPTPP, Anh chính thức trở thành thành viên thứ 12 của khối thương mại này. Sau khi gia nhập CPTPP, Anh có thể áp dụng các quy tắc thương mại tự do và giảm thuế quan với 8 trong số 11 thành viên của khối kể từ ngày 15-12 gồm Brunei, Chile, Nhật Bản, Malaysia, New Zealand, Peru, Singapore và Việt Nam. Thỏa thuận sẽ có hiệu lực với Úc kể từ ngày 24-12 và sẽ áp dụng với hai thành viên còn lại là Canada và Mexico 60 ngày sau khi hai nước này phê chuẩn.
Theo Finacial Times, hậu Brexit, Anh tích cực theo đuổi các hiệp định thương mại mới trên toàn cầu, đặc biệt là khi nước này điều hướng mối quan hệ của mình khỏi Liên minh châu Âu, nơi vẫn chiếm hơn 40% kim ngạch xuất khẩu và hơn một nửa kim ngạch nhập khẩu của Anh. Trong bối cảnh này, việc tham gia CPTPP là bước quan trọng trong việc xác định lại chiến lược thương mại toàn cầu và củng cố vị thế kinh tế của Anh tại khu vực Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương.
Giới chức Anh kỳ vọng việc tham gia CPTPP sẽ mang lại cho nền kinh tế đang suy yếu của nước này khoảng 2 tỷ bảng Anh mỗi năm (tương đương 2,5 tỷ USD) nhờ việc các doanh nghiệp Anh có thể tiếp cận với thị trường hơn 500 triệu dân. Là một trong những hiệp định thương mại tự do toàn diện và năng động nhất thế giới, mang đến những cơ hội to lớn cho việc tăng trưởng kinh tế và hợp tác quốc tế, CPTPP hiện có 11 nước thành viên với tổng GDP 12.000 tỷ bảng Anh, chiếm 12% tổng GDP toàn cầu. Với sự gia nhập của Anh, CPTPP sẽ chiếm 15% tổng GDP thế giới và dân số hơn 500 triệu người. Tư cách thành viên CPTPP cũng sẽ bổ sung và củng cố các hiệp định thương mại song phương hiện có mà Anh đã ký kết với các nước CPTPP.
Theo trang gov.uk, việc Anh gia nhập CPTPP sẽ mang lại lợi ích cho tất cả các quốc gia thành viên cũng như các khu vực của Anh trong dài hạn. Kể từ ngày 15-12, các doanh nghiệp của Anh sẽ được hưởng mức thuế quan thấp hơn và ít rào cản hơn khi bán hàng cho các nền kinh tế trên 3 châu lục, đặc biệt là các ngành dịch vụ tài chính, sản xuất, thực phẩm và đồ uống sẽ được hưởng lợi lớn. Điều này giúp hỗ trợ cho kế hoạch thay đổi của chính phủ bằng cách tăng thu nhập cho các hộ gia đình thêm 1 tỷ bảng mỗi năm và thực hiện 1 trong 5 nhiệm vụ thúc đẩy tăng trưởng kinh tế đã đặt ra.
Các quan chức chính phủ Anh bày tỏ sự lạc quan về những lợi ích tiềm năng khi tham gia CPTPP. Bộ trưởng Thương mại và Kinh doanh Anh Jonathan Reynolds cho biết: “Anh có vị thế độc đáo để tận dụng các thị trường mới hấp dẫn, đồng thời củng cố các mối quan hệ hiện có. Sự kiện gia nhập CPTPP là bằng chứng một lần nữa cho thấy Anh là một quốc gia tuyệt vời để hợp tác, với nền kinh tế cởi mở, hướng ngoại, thúc đẩy sự tăng trưởng”.
Hiệp định thương mại tự do CPTPP bắt nguồn từ Hiệp định Đối tác xuyên Thái Bình Dương (TPP) do Mỹ hậu thuẫn. Mỹ đã rút khỏi hiệp định vào năm 2017 và hiệp định này được tái sinh thành CPTPP. CPTPP vẫn giữ nguyên nhiều điều khoản ban đầu của TPP và hướng đến mục đích giảm rào cản thương mại giữa các thành viên đối với nhiều loại hàng hóa khác nhau. Costa Rica là ứng viên tiếp theo dự định tham gia hiệp định này, trong khi Indonesia cũng đặt mục tiêu gia nhập.
NGHI VĂN
