Việc lực lượng Hamas của Palestine sẵn sàng trả tự do cho 34 con tin Israel được cho là bước ngoặt để hai bên tiến tới các thỏa thuận toàn diện chấm dứt cuộc xung đột.
Những người biểu tình Israel biểu tình bên ngoài văn phòng thủ tướng nhằm kêu gọi thực thi thỏa thuận thả các con tin đang bị giam giữ ở dải Gaza, ngày 5-1. Ảnh: AP |
Ngày 5-1, truyền thông Trung Đông dẫn nguồn tin từ một thành viên cấp cao thuộc lực lượng Hamas của Palestine nêu rõ: Hamas đã nhất trí phóng thích 34 tù nhân Israel trong danh sách do phía Israel đưa ra như một phần của giai đoạn đầu tiên thuộc thỏa thuận trao đổi tù nhân tiềm năng với Israel. Theo quan chức này, 34 con tin trong thỏa thuận trao đổi bao gồm tất cả phụ nữ, trẻ em, người già và những người ốm yếu hiện bị giam giữ ở Gaza. Tuy nhiên, Hamas cần có thêm thời gian để xác định liệu những người này có còn sống hay không.
Theo giới quan sát, động thái mới nhất của Hamas gửi tín hiệu tích cực bởi thực tế một trong những vấn đề được cho là mấu chốt trong cuộc đàm phán giữa Israel và Hamas do Qatar làm trung gian để tìm kiếm các giải pháp nhằm chấm dứt xung đột chính là việc trao trả các con tin và các tù nhân do hai bên đang giam giữ.
Cơ quan Thông tấn Trung Đông (MENA) ngày 4-1 dẫn thông tin từ Văn phòng Bộ trưởng Quốc phòng Israel Israel Katz xác nhận các cuộc đàm phán gián tiếp với Hamas đã bắt đầu nối lại tại Qatar về việc thả các con tin bị bắt trong các vụ tấn công của Hamas vào miền nam Israel vào ngày 7-10-2023. Theo văn phòng của ông Katz, vị bộ trưởng đã thông báo với thân nhân của nữ quân nhân Liri Albag, một trong những con tin do Hamas giam giữ, rằng các nỗ lực đang được tiến hành để giải thoát con tin, đặc biệt phái đoàn Israel lên đường tới Qatar ngày 3-1 để tham gia đàm phán. Cùng ngày, Đài truyền hình Kan của Israel cũng đưa tin Giám đốc Cơ quan tình báo Mossad của Israel David Barnea sẽ tới Qatar vào ngày 6-1 để tham gia các cuộc đàm phán ngừng bắn đang diễn ra ở Gaza.
Trong các cuộc tấn công khốc liệt với quy mô lớn của Israel vào toàn bộ dải Gaza suốt thời gian dài thì việc Hamas nắm giữ bao nhiêu con tin hiện còn sống hoặc đã chết là điều không hề dễ dàng. Theo AFP, trong số 251 con tin bị bắt giữ trong cuộc tấn công vào ngày 7-10-2023, vẫn còn 96 người bị giữ lại ở dải Gaza. Trước đó, theo lệnh ngừng bắn kéo dài 1 tuần vào tháng 11 -2023, 80 con tin Israel, cùng với 240 người Palestine được phóng thích theo thỏa thuận giữa hai bên.
Ở góc nhìn khác, thông tin Hamas sẵn sàng phóng thích hàng chục con tin nói trên một lần nữa chứng tỏ hiệu quả của vai trò làm trung gian của Qatar trong các cuộc đàm phán giữa Israel và Hamas. Nhiều nhà ngoại giao, kể cả Israel, đều hy vọng rằng, tuy là một đồng minh của Mỹ nhưng Qatar vẫn duy trì đường dây liên lạc với Hamas, cũng như việc hiện tại có nhiều lãnh đạo Hamas đang sinh sống ở Doha (Qatar), có thể là yếu tố giúp quốc gia vùng Vịnh này thuyết phục Hamas trao trả con tin. Trước đó, bằng những nỗ lực không ngừng nghỉ, Qatar đã thành công thuyết phục Hamas thả hai con tin người Mỹ gốc Israel là bà Judith Tai Raanan (59 tuổi) và con gái Natalie Shoshana Raanan (19 tuổi).
Do đó, trong cuộc đàm phán đang diễn ra lần này, dư luận kỳ vọng hai bên sẽ đạt thỏa thuận về việc Hamas sẽ trả tự do cho nhiều con tin hơn cũng như Israel sẽ thả các tù nhân người Palestine mà Tel Aviv đang giam giữ để từng bước tiến tới chấm dứt hoàn toàn cuộc xung đột, thiết lập nền hòa bình ở dải Gaza nói riêng, và khu vực Trung Đông nói chung.
Theo CNN, ngày 6-1, Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken khẳng định chính quyền Tổng thống Joe Biden sẽ nỗ lực từng phút từng giây còn lại cho đến khi kết thúc nhiệm kỳ (ngày 20-1) để bảo đảm thỏa thuận con tin. “Chúng tôi rất muốn đưa thỏa thuận này về đích trong hai tuần tới ”, ông Blinken nêu rõ.
Xung đột giữa Israel với lực lượng Hamas ở dải Gaza cho đến nay đã bước sang năm thứ hai và vẫn còn diễn ra khốc liệt. Trong diễn biến mới nhất, ngày 5-1, Cơ quan Y tế Gaza do Hamas điều hành cáo buộc các cuộc không kích của Israel trên khắp lãnh thổ này đã khiến ít nhất 88 người Palestine thiệt mạng và hơn 200 người bị thương chỉ trong 24 giờ đồng hồ. Theo thống kê từ phía Palestine, cuộc xung đột đã khiến ít nhất 45.600 người Palestine thiệt mạng và hơn 108.500 người khác bị thương. Cơ sở hạ tầng, nhất là hệ thống giao thông, các công trình dân sự như các bệnh viện, trường học đều bị tàn phá hoàn toàn.
LÊ MINH HÙNG