Israel và Hamas nhất trí trên nguyên tắc về dự thảo thỏa thuận ngừng bắn ở dải Gaza do Mỹ, Ai Cập và Qatar làm trung gian để tạm dừng giao tranh và trao đổi con tin, làm dấy lên hy vọng chấm dứt xung đột kéo dài 15 tháng.
 |
| Những người biểu tình kêu gọi thỏa thuận tạm dừng giao tranh và trao đổi con tin ở Gaza. Ảnh: Reuters |
Nếu được xác nhận, thỏa thuận sẽ khép lại hơn một năm đàm phán liên tục và dẫn đến đợt trao trả con tin lớn nhất kể từ những ngày đầu xung đột. Trong bối cảnh Gaza vẫn ngày đêm oằn mình trước các cuộc không kích ác liệt của Israel gây thương vong lớn trong dân thường Palestine tăng theo từng ngày, một thỏa thuận hiếm hoi như vậy nhen nhóm lại tia hy vọng mong manh về xung đột chấm dứt ở dải đất ngặt nghèo này. Thỏa thuận được đề xuất bao gồm hai giai đoạn. Trong giai đoạn đầu tiên, Hamas sẽ thả một số con tin người Israel, bao gồm phụ nữ, trẻ em, người cao tuổi và các trường hợp nhân đạo.
Theo CNN, Hamas sẽ bàn giao 33 con tin, hầu hết còn sống. Đổi lại, Israel sẽ trả tự do cho hàng chục tù nhân Palestine, rút quân khỏi một số khu vực của Gaza và tạo điều kiện cho những người dân phải di dời trở về nhà ở bắc Gaza. Giai đoạn thứ hai sẽ được đàm phán trong giai đoạn đầu tiên, dự kiến sẽ giải quyết các vấn đề rộng hơn, bao gồm lệnh ngừng bắn hoàn toàn, việc rút quân của Israel, tái thiết Gaza và trao đổi tù nhân toàn diện.
Cũng theo thỏa thuận, thiết bị dọn dẹp tái thiết cũng sẽ được đi vào Gaza trong thời gian ngừng bắn kéo dài 42 ngày và ít nhất 60.000 nhà lưu động và 200.000 lều bạt sẽ được cung cấp cho những người mất nhà cửa ở Gaza. Israel và Hamas sẽ tham gia vào các cuộc đàm phán gián tiếp trước ngày thứ 16 của thỏa thuận ngừng bắn để giải quyết các chi tiết của giai đoạn thứ hai của thỏa thuận và thả các con tin còn lại, chủ yếu là binh sĩ và dân thường Israel.
Theo giới quan sát, các bên đều muốn ký kết thỏa thuận trước ngày Tổng thống đắc cử Donald Trump trở lại Nhà Trắng 20-1, nên đang chạy đua thời gian để về đích trước “hạn chót” bởi trước đó ông Trump gửi tối hậu thư cứng rắn cho Hamas về vấn đề con tin. Egypt Today cho biết, Ai Cập tổ chức các cuộc đàm phán chuyên sâu tại Cairo vào ngày 14-1 để hoàn thiện các chi tiết của thỏa thuận ngừng bắn toàn diện tại Gaza. Ngày 13-1, các bên trung gian tự tin cho rằng thỏa thuận đang cận kề hơn bao giờ hết khi phái đoàn Hamas phản hồi tích cực đối với dự thảo thỏa thuận trong khi quan chức cấp cao Israel hài lòng với tiến triển mang tính đột phá trong đàm phán.
Tổng thống Mỹ Joe Biden cũng bày tỏ sự lạc quan tương tự trong bài phát biểu ngày 13-1, cho biết: “Thỏa thuận sẽ giúp thả các con tin, ngừng chiến sự, bảo đảm an ninh cho Israel và cho phép chúng tôi tăng cường đáng kể hỗ trợ nhân đạo cho người Palestine, những người đã chịu đựng vô cùng đau khổ trong cuộc xung đột này…”. Khi chỉ còn ít ngày nữa sẽ rời Nhà Trắng, thỏa thuận ngừng bắn với vai trò trung gian của Mỹ sẽ là di sản ngoại giao đáng chú ý của ông Biden. Đáng chú ý, vòng đàm phán này không chỉ chứng kiến sự tham gia của đặc phái viên về xung đột dải Gaza của ông Biden, mà còn có sự đóng góp tiếng nói quan trọng của đặc phái viên về Trung Đông của ông Trump khi nhân vật này hối thúc phái đoàn Israel ở Qatar hoàn tất thương lượng.
Sau hơn một năm giao tranh, Israel và Hamas chỉ mới đạt duy nhất một lệnh ngừng bắn ngắn ngủi trong một tuần hồi tháng 11-2023, mà theo đó, Hamas trả tự do cho hơn 100 phụ nữ, trẻ em và người nước ngoài để đổi lấy 240 người Palestine bị Israel giam giữ. Theo The Guardian, xung đột ở Gaza đến nay đã khiến hơn 46.500 người Palestine thiệt mạng, khoảng 109.700 người bị thương, hầu hết là phụ nữ và trẻ em. Phần lớn dân số trong 2,3 triệu người ở Gaza đã phải rời bỏ nhà cửa
|
Ngày càng có nhiều binh sĩ Israel từ chối đến Gaza Theo AP, ngày càng nhiều binh lính Israel lên tiếng phản đối cuộc xung đột kéo dài 15 tháng ở Gaza và từ chối phục vụ, vì họ đã nhìn thấy hoặc làm những điều vượt qua ranh giới đạo đức. Khoảng 200 binh lính đã ký lá thư nói rằng họ sẽ ngừng chiến đấu nếu chính phủ không bảo đảm được lệnh ngừng bắn, nhưng những người này cho biết đó chỉ là phần nổi của tảng băng chìm và họ muốn những người khác lên tiếng. Nhóm đứng sau lá thư đã được các binh sĩ ký nói trên, sẽ tổ chức sự kiện trong tháng này tại Tel Aviv và thu thập thêm chữ ký. Sự việc này diễn ra vào thời điểm áp lực ngày càng tăng đối với Israel và Hamas nhằm chấm dứt xung đột. |
THƯ LÊ
