Khuyến học, khuyến tài là nhằm khích lệ tinh thần học tập của học sinh, sinh viên. Từ năm 2002 đến nay, tộc Huỳnh Bá, một trong 50 tộc họ tại phường Hòa Quý (quận Ngũ Hành Sơn) luôn quan tâm, động viên khích lệ và giúp đỡ con cháu học tập với quyết tâm không để “thất học và mù chữ”.
Khế ước gia tộc được phát huy
Ông Huỳnh Bá Dũng thăm hỏi, động viên gia đình chị Chiến và cháu Hiền vượt qua khó khăn. |
Của, công như không phụ lòng người, năm 2008 này, trong ngôi nhà nhỏ của chị, mọi người vui mừng rạng rỡ khi nghe tin cháu Nguyễn Huỳnh Đình Thọ đỗ vào khoa Quản trị kinh doanh, Trường Đại học Kinh tế Đà Nẵng. Noi gương anh, Nguyễn Thị Thanh Hiền cũng luôn phấn đấu, không xao nhãng việc học hành. Kết quả, Hiền là học sinh giỏi nhiều năm liền của Trường THCS Ông Ích Khiêm. Học lực của hai đứa con chị Chiến khiến làng xóm khâm phục, họ hàng nở mày nở mặt vì có thêm một đứa cháu đỗ đạt. Ngày đầu nhập học, chị bán số thóc vừa thu hoạch để con vào trường, gia tộc đến động viên và tặng quà cho Thọ.
Ông Huỳnh Bá Dũng cho biết, tộc Huỳnh Bá năm nào cũng có vài cháu đỗ đại học. Ông nhẩm tính, từ năm 2005 đến nay đã có 18 cháu bước chân vào trường đại học và 16 cháu vào trường cao đẳng. Không có học sinh bỏ học, con em trong tộc hư hỏng luôn được tộc họ giám sát và bảo ban kịp thời. Hằng năm, những cháu học sinh giỏi đều được tộc tặng bằng khen và phần thưởng khích lệ. Khế ước của tộc Huỳnh quy định mỗi năm những người có vợ, có chồng phải tham gia đóng góp 20 ngàn đồng cho gia tộc.
Tộc sẽ trích 15% trong số tiền đó để làm Quỹ Khuyến học dành cho học sinh giỏi, đỗ đậu cao và mua áo quần, sách vở hỗ trợ cho những cháu có hoàn cảnh gia đình khó khăn bước vào năm học mới. Những gia đình sinh sống, làm ăn khá giả ở xa cũng luôn động viên giúp đỡ, hỗ trợ con cháu của dòng tộc học hành nên người tại quê hương. Ông Dũng cho biết, mỗi năm số tiền dành cho khuyến học, khuyến tài của tộc Huỳnh Bá khoảng 20 triệu đồng.
Khuyến khích xã hội học tập
Năm học 2007-2008, Hòa Quý đạt kỷ lục về số học sinh trúng tuyển đại học với 17 tân sinh viên, trong đó tộc Huỳnh Bá có 5 em. Toàn phường Hòa Quý hiện có 50 tộc họ thành lập Chi hội Khuyến học của gia tộc. Mỗi tộc đều có một cách làm riêng. Tuy vậy, điểm mấu chốt trong những cách làm này đều hướng đến một mục đích là giúp đỡ, động viên con em học hành, không bỏ học nửa chừng và không phạm pháp.
Điểm mạnh của những dòng tộc thực hiện công tác khuyến học ở Hòa Quý là có sự gắn kết họ hàng gần gũi lâu đời và khá ổn định, “tối lửa, tắt đèn luôn có nhau”. Các dòng họ khuyến học ra đời đang thực hiện các hoạt động chủ yếu như giáo dục đạo đức, truyền thống cho con em trong họ tộc; động viên, chăm sóc, tạo điều kiện cho tất cả con cháu trong độ tuổi được đến trường; xây dựng quỹ hỗ trợ học sinh nghèo gặp khó khăn tiếp tục được đi học và khen thưởng học sinh ngoan, đạt thành tích cao trong học tập.
Nhiều dòng họ đã gắn các hoạt động khuyến học với các phong trào thi đua yêu nước của địa phương như xây dựng Gia đình văn hóa; thôn, làng, khu phố văn hóa… Với sự gắn kết của “sợi dây” huyết thống, công tác khuyến học của gia tộc như tộc Huỳnh Bá đã thực sự có tác dụng động viên rất lớn đối với con cháu trong
dòng họ. Qua đó, góp phần tạo nên một xã hội học tập, đồng thời đẩy mạnh công tác khuyến học ở các dòng họ như là một “kênh” quan trọng để phát triển phong trào KH-KT ở Hòa Quý.
Bài và ảnh: VIỆT DŨNG