Học để thay đổi cuộc sống, học để trở thành người có ích cho gia đình và xã hội là nội dung đầu tiên về giáo dục con cháu của nhiều dòng họ trên địa bàn Đà Nẵng.
 |
| Hội đồng gia tộc Đặng Văn ở khu vực Non Nước (quận Ngũ Hành Sơn) phát thưởng học sinh, sinh viên tiêu biểu. |
Với bề dày truyền thống hiếu học, tộc Nguyễn làng Hòa Mỹ (phường Hòa Minh, quận Liên Chiểu) được chọn thực hiện thí điểm Đề án Xây dựng Dòng họ học tập theo Quyết định 281/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ. Hội đồng tộc Nguyễn làng Hòa Mỹ đã thành lập Chi hội Khuyến học, động viên con cháu nỗ lực học giỏi và có chế độ khen thưởng đối với từng bậc học, vận động hỗ trợ kinh phí cho con cháu đang đi học gặp khó khăn. Các tiêu chí khuyến học, khuyến tài được phổ biến đến từng gia đình, tạo ra nguồn động lực tinh thần to lớn đối với con cháu trên con đường học vấn.
Hội đồng tộc Đặng ở phường Hòa Khê (quận Thanh Khê) thường xuyên tuyên truyền xây dựng Dòng họ học tập và phong trào học tập suốt đời, nhất là vào ngày chạp mã của tộc (17-4 âm lịch). Chi hội Khuyến học của tộc đã xây dựng bộ tiêu chí Dòng họ học tập và vận động con cháu ký cam kết thực hiện các tiêu chí, hằng năm tổ chức phát thưởng cho những con cháu học giỏi.
Toàn thành phố hiện có 270 dòng họ đăng ký xây dựng Dòng họ học tập và đã có 200 dòng họ được công nhận danh hiệu “Dòng họ học tập”. Đặc biệt, tộc Ngô, phường Thanh Khê Tây (quận Thanh Khê) thường xuyên vận động người lớn tuổi trong tộc đóng góp xây dựng quỹ khuyến học. Sau mỗi năm học, tộc này tổ chức tổng kết và phát thưởng khuyến học tại nhà thờ tộc sau khi tế cáo tổ tiên về việc học của con cháu. Còn tộc Trần Đình, làng Yến Nê (xã Hòa Tiến, huyện Hòa Vang) mỗi năm vận động gần 30 triệu đồng để khen thưởng con cháu học giỏi và hỗ trợ những trường hợp khó khăn, thôi thúc con cháu nỗ lực học tập, giai đoạn 2016-2019, toàn tộc có 499 học sinh giỏi, 27 em đỗ đại học công lập, 6 em đỗ thạc sĩ, 1 em đỗ tiến sĩ…
Ông Đỗ Trọng Lễ, thành viên Hội đồng tộc Đỗ Trọng (phường An Hải Tây, quận Sơn Trà) chia sẻ: Hoạt động khuyến học, khuyến tài và xây dựng dòng họ học tập tạo ra sự gắn kết mật thiết trong gia tộc; từ đó, thế hệ trước đề cao trách nhiệm với việc học của thế hệ sau, tạo điều kiện cho các thành viên có điều kiện kinh tế trong gia tộc quan tâm giúp đỡ con cháu đang đi học gặp khó khăn…
Bên cạnh những thành công, kết quả nêu trên, qua khảo sát thực tế, ở Đà Nẵng, tỷ lệ dòng họ được công nhận Dòng họ học tập còn thấp, hiện mới đạt tỷ lệ 49,1% so với tổng số dòng họ trên địa bàn thành phố. Hạn chế này do nhiều nguyên nhân như việc tuyên truyền xây dựng Dòng họ học tập chưa được quán triệt sâu rộng, công tác tổ chức phong trào học tập suốt đời và xây dựng xã hội học tập chưa đồng bộ, việc xây dựng mô hình Chi hội Khuyến học của dòng họ chưa được quan tâm đúng mức.
Thành ủy Đà Nẵng đã đề ra mục tiêu xây dựng Đà Nẵng trở thành Thành phố học tập vào năm 2020 và những năm tiếp theo. Để thực hiện chủ trương này, còn rất nhiều việc phải làm, trong đó có việc xây dựng Dòng họ học tập. Theo Chủ tịch Hội Khuyến học thành phố Trần Đình Liễn, cần phát huy truyền thống tốt đẹp của gia tộc trong việc giáo dục tinh thần hiếu học cho con cháu; từng dòng họ cần thành lập, duy trì hoạt động và phát huy vai trò Chi hội Khuyến học; thành viên các Hội đồng gia tộc phải là những người giàu nhiệt tình, tâm huyết với sự học của con cháu, vừa chăm lo việc học cho người trẻ, vừa vận động người lớn thực hiện học tập suốt đời.
Bài và ảnh: LÊ VĂN THƠM
