Liễn, trướng, hoành phi, nghi

* Xin quý báo cho biết cách phân biệt các đồ thờ cúng theo lệ xưa như liễn, trướng, hoành phi, nghi... (Nguyễn Hà, Liên Chiểu, Đà Nẵng).

	Nghi môn trong cách thờ cúng truyền thống. (Ảnh: VTL)

- Liễn đối (hay đối liễn) là cách gọi chệch của từ “Liên đối”, là hai câu đối (chữ đối chữ, nghĩa đối nghĩa) thường được treo trang trọng nơi hai vị trí đối xứng trong nhà, trong các đền thờ, hay nơi cổng tam quan. Liễn đối có thể viết bằng chữ Hán, chữ Nôm hay Quốc ngữ, được thể hiện trên chất liệu gỗ, giấy, hoặc vóc, lụa dài có nẹp tròn để cuộn lại.

Trướng là một tấm vải hoặc tấm lụa lớn chỉ viết ba hoặc bốn chữ theo chiều dọc. Theo tác giả Lê Đức Lợi trong “Đối liễn Hán, Nôm” (NXB Thuận Hóa - 2005), thường thì trướng (và liễn đối) cho việc khánh hỉ thì nền đỏ viết chữ đen hoặc nền vàng viết chữ đỏ (gọi là “bức trâm” thay vì gọi là “bức trướng”). Còn trướng (hoặc liễn đối) dùng trong điếu tang thì dùng màu toàn trắng viết chữ đen hay màu xanh nước biển, do con cháu thân tộc phúng tang. Nếu là người quen kẻ thuộc thường dùng màu xanh, màu vàng viết chữ đen, chữ trắng.

Hoành phi còn gọi là “biển”, “bức hoành”, vốn là một bức thư họa, không viết dọc (như liễn, trướng) mà viết ngang; thường treo ở phòng khách, phòng đọc sách, nhà thờ, phòng ở…

Nghi là cách gọi tắt của từ “nghi môn” - Từ điển Hán Việt của Đào Duy Anh giảng là “cửa chính lần thứ hai trong quan thự”. Nghi môn được làm bằng gỗ, vải ghép lại thành hình chữ U để ngược, phía giữa như bức hoành, hai bên là hai vế của câu đối, treo ở điện thờ.

Liên hiệp châu Âu

* Tại sao Liên hiệp châu Âu (EU) có một số tài liệu ghi là UE? Lá cờ châu Âu đã được ra đời như thế nào? (Phạm Tấn Nam, Hải Châu, Đà Nẵng).

	Lá cờ châu Âu

- EU là viết tắt của từ tiếng Anh “European Union”, tiếng Việt dịch là Liên minh châu Âu hay Liên hiệp châu Âu - một tổ chức liên chính phủ của các nước châu Âu. Cụm từ tương đương trong tiếng Pháp là “Union Européenne”; tiếng Đức: Europäische Union; tiếng Tây Ban Nha: Unión Europea. Vì thế, tùy theo ngôn ngữ sử dụng mà người ta gọi là EU hay UE.

Liên minh châu Âu có trụ sở đặt tại thủ đô Brussels của Bỉ. Trước ngày 1-11-1993, tổ chức này được gọi là Cộng đồng châu Âu (tiếng Anh: European Community - EC; tiếng Pháp: Communautés Européennes - CE).

Năm 1955, Hội đồng châu Âu (tiếng Pháp: Conseil de l"Europe - một tổ chức bảo vệ quyền công dân và khuyến khích nền văn hóa châu Âu) tìm một hình tượng trưng sau nhiều cuộc tranh luận, kết quả là một vòng tròn gồm 12 ngôi sao trên nền xanh da trời đậm. Theo nhiều truyền thống, 12 là một con số tượng trưng cho sự trọn vẹn, nó còn tượng trưng cho 12 tháng của một năm, 12 số trên mặt đồng hố. Còn vòng tròn, là biểu tượng cho sự nhất thể.

.Sau đó Hội đồng châu Âu mời các cơ quan Nhà nước chấp nhận hình tượng trưng này và năm 1983 Quốc hội châu Âu đã chấp nhận biểu hiệu này. Cuối cùng, năm 1985 lá cờ đã được tất cả những vị nguyên thủ quốc gia và chính quyền EU xem như một biểu hiệu chính thức của Liên hiệp châu Âu.

Đ.N.C.T