Giúp dân tôn tạo di tích lịch sử-văn hóa

Từ tháng 2 năm 2010, UBND quận Sơn Trà đã phê duyệt dự án nâng cấp và sửa chữa Lăng Cá Ông tại phường Phước Mỹ. Đến nay, công trình có kinh phí đầu tư gần 300 triệu đồng này đang đi vào hoàn hiện những công đoạn cuối cùng.

Công trình vì dân

		Lăng Cá Ông ở phường Phước Mỹ đang được trùng tu, sửa chữa, sắp hoàn thành.

Theo lời kể của bác Nguyễn Văn Xuân (74 tuổi) - Trưởng ban Khánh tiết làng Mỹ Khê, phường Phước Mỹ, quận Sơn Trà, tục thờ cá Ông đã có tại làng Phước Mỹ cách đây hơn 400 năm. Thời ấy, bằng những vật liệu thô sơ: tre, rơm rạ, đất sét… người dân ở đây đã lập đền thờ linh vật này. Trước thời chống Pháp, Lăng Cá Ông là tổ hợp gồm hai lăng: Lăng Ông và Lăng Bà. Suốt hai cuộc chiến tranh, Lăng Ông và Lăng Bà đều bị đánh sập. Sau khi đất nước giải phóng, người dân ở đây lại tiếp tục dựng lăng thờ cá Ông, nhưng do khó khăn, họ chỉ dựng được Lăng Bà và cố gắng gìn giữ dù nó ngày càng xập xệ. Bác Xuân kể, khi chưa có Lăng Ông-Lăng Bà, đời sống của người dân ở đây đói lắm.

Chuyến ra khơi nào cũng thất bát. Không ít người đã phải bỏ làng ra đi. Nhưng từ khi Cá Ông lụy vào bờ, người dân vớt được đem táng rồi lập bàn thờ và cúng bái hằng năm thì đời sống trở nên khấm khá hơn… Những giai thoại như vậy đã được người dân nơi đây truyền tai nhau suốt bao đời nay. Anh Lưu Hữu Bán, ở tổ 15, phường Phước Mỹ nói: “Từ nhỏ tụi tôi đã được cha mẹ kể về sự tích Cá Ông  nên nhớ lắm. Mỗi lúc ra khơi, gia đình tôi vẫn đem lễ vật ra cúng Lăng Bà để cầu may mắn, chuyến đi suôn sẻ, đánh được nhiều tôm, cá”.

Khi thành phố tiến hành giải tỏa, Lăng Bà nằm trong tình trạng xuống cấp nghiêm trọng, nên người dân rất lo lắng. Mỗi lần nhìn thấy Lăng Bà gồng mình chống chọi với mưa bão, những người dân ở đây lại xót xa vô cùng. Dự án nâng cấp và sửa chữa Lăng thờ Cá Ông được quận Sơn Trà triển khai khiến nhiều người dân ở đây như trút được nỗi lo. Không chỉ quan sát, theo dõi tiến trình xây dựng, họ còn tích cực đóng góp ý kiến về thiết kế để công trình được hoàn thiện hơn.

Kết hợp giữa tâm linh và du lịch

Theo anh Nguyễn Thông, Trưởng Ban quản lý công trình xây dựng cơ bản quận Sơn Trà, đơn vị trực tiếp quản lý dự án nâng cấp, sửa chữa Lăng Cá Ông tại phường Phước Mỹ cho biết, về kết cấu, bên cạnh những móng, trụ, sàn bê-tông cốt thép chịu lực; móng tường xây đá hộc; tường bao che xây gạch rỗng; mái đúc bê-tông cốt thép, hệ thống điện nước hoàn chỉnh… mang tính hiện đại... những tiểu tiết của công trình được phục chế, giữ nguyên đến 90% nét kiến trúc vốn có của nó: lớp ngói âm dương; nền lát gạch tàu 300x300; cửa làm bằng gỗ; rồng rắn trên nóc; bức bình phong chạm trỗ rồng phượng...

Tổng diện tích của công trình Lăng Cá Ông là 139m2, trong đó, diện tích sàn của lăng là 41,13m2. Điểm đặc biệt của lăng thờ này là, bao xung quanh nó có một khu công viên nhỏ, diện tích 71m2 trồng loại cỏ lá gừng. Theo anh Nguyễn Thông, khi Lăng Cá Ông này hoàn thành, nó không chỉ là nơi để người dân địa phương thờ cúng, giữ gìn tín ngưỡng thiêng liêng của mình mà còn là địa chỉ tham quan thú vị đối với khách du lịch.

Bài và ảnh: KHÁNH HÒA