Sáng 30-8, tại Hội trường Huyện ủy Duy Xuyên, tỉnh Quảng Nam đã diễn ra buổi tọa đàm Bảo tồn và phát huy giá trị căn cứ Đặc khu ủy Quảng Đà, tại núi Hòn Tàu, do Trung tâm Quản lý Di tích và Danh thắng Quảng Nam và Sở VH-TT&DL Quảng Nam tổ chức. Đại diện lãnh đạo tỉnh Quảng Nam, thành phố Đà Nẵng và Quân khu 5 đến dự.
Trong báo cáo đề dẫn Tọa đàm, ông Đinh Hài, Giám đốc Sở VH-TT&DL Quảng Nam khẳng định: “Trong suốt cuộc kháng chiến chống Mỹ, chưa có một căn cứ miền núi nào, trong khoảng từ 2-3 năm, trong một khu vực có bán kính không lớn lắm đã dung trú một số lượng cơ quan đơn vị đông như Hòn Tàu”. Trong hồi ức của các nhân chứng (các lãnh đạo và cán bộ từng công tác tại Đặc khu ủy Quảng Đà), còn lưu giữ những năm tháng đáng tự hào của nhân dân Quảng Nam, Đà Nẵng trong cuộc kháng chiến chống Mỹ; chính những đặc điểm địa lý, địa hình hiểm trở, như núi Hòn Tàu là “địa lợi”, là “thiên thời”, để “chúng ta lý giải được vì sao một nước Việt Nam nhỏ bé lại có thể chiến thắng những đế quốc to”…
Với những giá trị khoa học lịch sử, vị trí địa lý, Hòn Tàu là khu di tích lịch sử và danh lam thắng cảnh của Quảng Nam-Đà Nẵng. Tuy nhiên, sau ngày giải phóng, do thời gian và những yếu tố khách quan, một số di tích và cơ sở vật chất đã bị thiên nhiên xâm thực; riêng các hang động, hầm hào, vết tích chiến tranh vẫn còn...
Tại buổi tọa đàm, nhiều ý kiến đề xuất bảo tồn, phát huy giá trị khu di tích cách mạng, như một chứng tích lịch sử để giáo dục thế hệ trẻ. Cụ thể là giữ nguyên thảm thực vật (kể cả rừng tự nhiên và rừng trồng) tại khu vực Đồi Lon và Mặt Rạn có diện tích khoanh vùng bảo vệ là 619ha. Địa phương rà soát lại, xây dựng kế hoạch tổng thể Di tích quốc gia Căn cứ Đặc khu ủy Quảng Đà báo cáo với Bộ Văn hóa-Thể thao & Du lịch trình Thủ tướng Chính phủ phê duyệt với những hạng mục cụ thể như: phục dựng lại một số di tích tiêu biểu như nhà đồng chí Bí thư Đặc khu ủy, Hội trường Đặc khu ủy, Văn phòng Đặc khu ủy và một số trạm gác như nguyên mẫu; dựng bia tưởng niệm, nhà tưởng niệm, phù điêu thể hiện hình tượng các anh hùng; kết nối di tích quốc gia Căn cứ Đặc khu ủy với các điểm tham quan du lịch khác như Di sản văn hóa thế giới Mỹ Sơn, Nhà máy thủy điện Duy Sơn, Đập Thạch Bàn, hồ chứa nước Vĩnh Trinh…
Tin và ảnh: Thanh Tân