“Những nàng thơ của tôi khá đặc biệt, họ không chỉ là nguồn cảm hứng sáng tác mà còn là người bạn lớn, kể cho tôi nghe kinh nghiệm sống, văn hóa, phong tục tập quán, lịch sử và sự đổi thay của Việt Nam... Họ mang lại cho tôi một thứ tình cảm đặc biệt đối với mảnh đất này nên càng muốn gắn bó dài lâu”, nhiếp ảnh gia Réhahn chia sẻ tại Triển lãm ảnh nghệ thuật “Ageless Beauty - Vẻ đẹp không tuổi” tại Bảo tàng Mỹ thuật Đà Nẵng ngày 6-6 vừa qua.
 |
| Réhahn và những “nàng thơ” của mình trong buổi giao lưu tại Bảo tàng Mỹ thuật Đà Nẵng. TRONG ẢNH: (Từ trái qua) ông Lợi, bà Xong, Réhahn và bà Tiện. |
Sinh ra và lớn lên tại Normandy (Pháp), Réhahn mang trong mình niềm đam mê du lịch và nhiếp ảnh. Anh luôn dành thời gian để chuyện trò và bắt lấy khoảnh khắc đời thường, bình dị nhất của nhân vật. Từ năm 2011 đến nay, Réhahn sinh sống tại thành phố Hội An (tỉnh Quảng Nam) và dành phần lớn thời gian rong ruổi khắp nẻo đường Việt Nam để tìm kiếm vẻ đẹp bình dị của các mẹ, các cụ.
26 tác phẩm tại Triển lãm ảnh nghệ thuật “Ageless Beauty - Vẻ đẹp không tuổi” là những khoảnh khắc Réhahn ghi lại trong hành trình đó. Réhahn chủ yếu tập trung đặc tả gương mặt nhân vật. Với anh, gương mặt của họ, những đường nét nhăn nheo thể hiện cuộc sống khó khăn nhưng toát lên niềm hạnh phúc và sự tử tế. Anh muốn chia sẻ sự cảm nhận đó cùng mọi người.
Ý tưởng để Réhahn thực hiện bộ ảnh “Vẻ đẹp không tuổi” bắt đầu với cụ Xong vào năm 2011. Khi ấy, Réhahn xuống một chiếc ghe chở khách du lịch trên bến Bạch Đằng ở Hội An, đó là ghe của cụ Xong. Cụ Xong chở anh quanh co trên dòng sông Hoài và chuyện trò. “Trong khi trò chuyện, tôi bắt được khoảnh khắc trẻ trung so với tuổi 74 của cụ Xong. Những nếp nhăn trên khuôn mặt, đôi bàn tay bỗng đẹp vô cùng. Nó đẹp vì tự nhiên, không sắp đặt. Ánh mắt toát lên vẻ đôn hậu, chất phác, chất chứa niềm hạnh phúc, sự lạc quan, nét phúc hậu mà dẫu cuộc sống khó khăn cũng không làm mất đi vẻ đẹp tâm hồn vốn có”, Réhahn nói.
Từ đó, Réhahn chụp lại vẻ đẹp của những bà cụ ở mỗi tỉnh, thành phố của Việt Nam, những nơi anh đi qua với từng câu chuyện của riêng họ. Bằng sự thân thiện, chân thành, Réhahn đã thuyết phục nhân vật mở lòng chia sẻ những câu chuyện về những ngày xa xưa...
“Tôi biết chút ít tiếng Việt nên khi đến thăm những ngôi làng, tôi thường hỏi về những cụ già trong vùng. Đó là cách dẫn tôi đến với cụ bà người Rengao (103 tuổi), dân tộc thiểu số Ba Na ở Kon Tum, hoặc gần đây là một cụ bà cũng 103 tuổi dân tộc Mạ. Chúng tôi lập tức tìm thấy sự đồng cảm, dù khác biệt về tuổi tác, ngôn ngữ. Bà Rengao còn bảo sẽ đợi tôi đến thăm lần nữa trước khi qua đời. Cụ nói tôi phải gửi ảnh cho các cụ và khi tôi hỏi gửi bằng cách nào thì con gái cụ bảo hãy gửi qua Facebook. Thật là nguồn năng lượng đầy cảm hứng!”, Réhahn hào hứng kể.
Mới đây, Réhahn mời cụ Xong tham quan phòng triển lãm của anh tại TP. Hồ Chí Minh ngày 1-6-2017 và trước đó đến Hà Nội nhân sự kiện bức ảnh “Nụ cười ẩn giấu” được đưa vào bộ sưu tập của Bảo tàng Phụ nữ Hà Nội tháng 3-2016. Theo nhiếp ảnh gia người Pháp này, đó là cách anh tri ân cụ Xong, người đã giúp anh được nhiều người biết đến, bởi khi chụp chân dung cụ, anh không nghĩ bức ảnh này sẽ làm thay đổi cuộc đời mình.
Trong khi đó, bức ảnh đã mang lại cho cụ Xong sự nổi tiếng không kém. Cụ Xong kể, đợt đi Hà Nội, rồi mới đây là TP. Hồ Chí Minh, chưa về đến ngõ mà ai ai cũng hỏi “Bà đi tham quan sướng hỉ?”, “Bà nổi tiếng rồi hỉ?”, “Báo đài, trên mạng đưa ảnh bà kìa!”... “Đời tôi trải qua không biết bao nhiêu khổ cực, chừ nhờ mấy bức ảnh được mọi người biết đến, nhờ Réhahn nên tôi biết Hà Nội, TP. Hồ Chí Minh. Tôi già rồi mà còn được nổi tiếng, tôi vui mừng lắm, không có ưng cái chi nữa hết. Vợ chồng đủ sống, đủ ăn qua ngày thì không có chi hơn nữa”, cụ Xong nói. Song, sự nổi tiếng của cụ Xong vẫn không làm đảo lộn cuộc sống vốn có. Hằng ngày, hai vợ chồng cụ chèo đò trên bến sông Hoài; nhiều người khách nhận ra và xin chụp ảnh chung...
Nhiều “nàng thơ” khác của Réhahn cũng nổi tiếng không kém nhưng họ vẫn thế, vẫn đẹp bình dị, hiền hậu, mộc mạc. Vẻ đẹp đó đã giúp bạn bè thế giới biết đến Việt Nam nhiều hơn, có góc nhìn khác về vẻ đẹp của người Việt Nam - vẻ đẹp không tuổi. Chính Réhahn thổi vào đó tình yêu với con người và đất nước Việt Nam như anh chia sẻ: “Quan điểm về vẻ đẹp của tôi đã lên một tầm mới. Chỉ những điều chạm vào trái tim tôi mới là vẻ đẹp chân chính”.
Bài và ảnh: HÀ THU
