Ứng dụng đề tài khoa học vào thực tiễn: Thiếu kinh phí!

Bên cạnh nhiệm vụ giảng dạy, đội ngũ cán bộ, giảng viên ở các trường đại học, cao đẳng còn nghiên cứu khoa học (NCKH) để ứng dụng vào thực tiễn sản xuất và hoạt động giảng dạy của nhà trường. Tuy nhiên, do nhiều nguyên nhân, có không ít đề tài NCKH rơi vào cảnh “đắp chăn” nằm chờ.

	Theo bà Nguyễn Thị Xuân Diệp, cán bộ Phòng Quản lý khoa học và hợp tác quốc tế Trường Cao đẳng Công nghệ cho biết: Do thiếu kinh phí, nên các đề tài nghiên cứu khoa học mới chỉ dừng lại ở dạng lý thuyết, mô hình.

Bà Nguyễn Thị Xuân Diệp, cán bộ Phòng Quản lý khoa học và hợp tác quốc tế Trường Cao đẳng Công nghệ cho biết, chỉ tính từ năm 1996 đến nay, cán bộ, giáo viên nhà trường đã nghiên cứu thành công 155 đề tài cấp cơ sở và từ năm 2000 đến năm 2004 nghiên cứu thành công 15 đề tài cấp bộ.

Tuy nhiên, việc ứng dụng đề tài nghiên cứu vào trong thực tiễn mới chỉ dừng lại ở dạng lý thuyết, mô hình. Theo bà Diệp, nguyên nhân của tình trạng này là do mỗi đề tài nghiên cứu cấp cơ sở thường thực hiện trong một năm, kinh phí được cấp chỉ có 5 triệu đồng; trong khi đề tài nghiên cứu thuộc lĩnh vực kỹ thuật đòi hỏi phải có nhiều nguyên liệu làm sản phẩm, mô hình. Những đề tài nghiên cứu của sinh viên, kinh phí thực hiện chỉ có từ 300.000 đến 500.000 đồng/đề tài, nên chất lượng không cao, hàm lượng khoa học thấp.

Hằng năm, cán bộ, giáo viên Trường Đại học Bách khoa Đà Nẵng nghiên cứu từ 20 đến 30 đề tài cấp Bộ thuộc các lĩnh vực: xây dựng, sản xuất tự động, động cơ và ô-tô, điện-điện tử... Tuy nhiên, chỉ có khoảng 20% các đề tài nghiên cứu được ứng dụng đại trà phục vụ đời sống sản xuất.

Theo ông Hoàng Dương Hùng, Phó Hiệu trưởng Trường Đại học Bách khoa Đà Nẵng, kinh phí được cấp cho mỗi đề tài nghiên cứu cấp bộ từ 50-70 triệu đồng, hạn chế rất nhiều đến việc mua sắm các vật liệu, dụng cụ nghiên cứu. Thêm vào đó, trường chưa có đủ phòng thí nghiệm nên đa số các đề tài nghiên cứu mới chỉ dừng lại ở dạng lý thuyết, mô hình. “Nếu có đầy đủ kinh phí phục vụ nghiên cứu và sản xuất thử nghiệm sản phẩm thì doanh nghiệp mới dám đầu tư sản xuất đại trà” - ông Hùng cho biết thêm.

Theo số liệu thống kê, từ năm 1996-2008, đội ngũ cán bộ, giáo viên các trường đại học, cao đẳng thuộc Đại học Đà Nẵng đã nghiên cứu được 751 đề tài cấp cơ sở, 495 đề tài cấp Bộ, 47 đề tài cấp bộ trọng điểm, 1.204 đề tài sinh viên và 33 đề tài địa phương, 25 đề tài nghiên cứu cơ bản, thực hiện nhiệm vụ ươm tạo công nghệ 4 đề tài. Nói về hiệu quả ứng dụng các đề tài nghiên cứu khoa học vào thực tiễn, PGS.TS Nguyễn Hồng Anh, Phó Giám đốc Đại học Đà Nẵng cho biết:
 
Hằng năm, Đại học Đà Nẵng được cấp kinh phí 2 tỷ đồng để thực hiện nhiệm vụ nghiên cứu khoa học, với số tiền trên là thiếu. Tuy nhiên, trong thực tế, nhiều đề tài đã nghiên cứu thành công và có tính ứng dụng cao, song giữa nhà khoa học và nhà đầu tư chưa có sự “bắt tay” nhau, mặt khác, nhà đầu tư không dám chịu rủi ro khi ứng dụng vào thực tiễn, vì vậy, các đề tài chưa phát huy được giá trị thực tế.

Đánh giá về công tác nghiên cứu khoa học của thành phố Đà Nẵng trong những năm gần đây, ông Huỳnh Phước, Giám đốc Sở Khoa học-Công nghệ thành phố cho biết, nhiều công trình nghiên cứu khoa học có tính ứng dụng cao trong thực tiễn đời sống, góp phần tích cực vào phát triển kinh tế-xã hội thành phố.   Năm 2008, Sở Khoa học-Công nghệ triển khai thực hiện 17 đề tài cấp Nhà nước, trong đó, 13 đề tài do UBND thành phố phê duyệt và 4 đề tài nông thôn, miền núi do Trung ương phê duyệt. Đa số các đề tài này đều thành công, hiệu quả ứng dụng vào đời sống rất tốt.   Chẳng hạn như các đề tài: “Xây dựng mô hình bò lai Sind, trồng tre lấy măng ở Hòa Ninh”; “Chuyển giao công nghệ nhân giống sinh sản cá bống, cá bống tượng”; “Ứng dụng thiết bị năng lượng mặt trời các hộ gia đình vùng nông thôn, miền núi”, “Xây dựng mô hình bệnh viện điện tử tại Bệnh viện Đà Nẵng”... Tuy nhiên, trong lĩnh vực khoa học-công nghệ, Đà Nẵng còn thiếu các chuyên gia đầu ngành.   Cơ chế đầu tư cho KH-CN còn rườm rà, phức tạp, làm nhà khoa học ngại tham gia nghiên cứu. Hiện nay, đội ngũ cán bộ nghiên cứu khoa học chủ yếu ở các trường đại học nên thời gian tham gia nghiên cứu có hạn và những đóng góp của cán bộ nghiên cứu khoa học còn hạn chế so với tiềm lực khoa học-công nghệ hiện nay. N.Đ

Bài và ảnh: NGỌC ĐOAN