Chính sách hỗ trợ doanh nghiệp (DN) đổi mới công nghệ (CN) được UBND thành phố ban hành tại Quyết định số 08/2012/QĐ-UBND từ tháng 3-2012. Tuy nhiên, đã gần 5 tháng nay, số doanh nghiệp (DN) nộp hồ sơ đăng ký vẫn còn rất ít.
 |
| Sản xuất cần câu cá ở Công ty Daiwa Việt Nam. |
Thực trạng
Theo Luật Thuế thu nhập DN, các DN được phép trích 10% lợi nhuận trước thuế để đầu tư đổi mới CN. Tuy nhiên ở Đà Nẵng, mức đầu tư cho đổi mới CN chỉ chiếm một tỷ lệ rất nhỏ trong tổng số doanh thu cả năm của DN. Trước yêu cầu khắt khe của nền kinh tế hiện nay, chính sách hỗ trợ DN trên địa bàn về đổi mới CN, một mặt làm tăng cường hoạt động chuyển giao CN, nâng cao khả năng tiếp nhận và làm chủ CN được chuyển giao, mặt khác làm tăng khả năng cạnh tranh của sản phẩm. Đây được xem là chính sách chiến lược lâu dài để các DN có thể phát triển bền vững trong tương lai.
Từ khi Quyết định 08 ra đời, Sở Khoa học và Công nghệ đã tổ chức 2 hội nghị với các sở, ban, ngành cũng như các DN để chính sách này được thông tin rộng rãi và sớm đi vào thực thi. Tuy nhiên, đã nhiều tháng qua vẫn chỉ có một DN là Công ty CP Cơ khí Hà Giang Phước Tường nộp hồ sơ đăng ký. Ông Phạm Tiên Phong, Trưởng phòng Quản lý Công nghệ - Sở Khoa học và Công nghệ cho biết: “Khi chính sách này được ban hành, chúng tôi đã cố gắng tạo mọi điều kiện tốt nhất cho các DN tiếp cận nhằm nâng cao năng lực sản xuất của DN để đóng góp cho sự phát triển chung của thành phố. Mọi hồ sơ và các thủ tục cần thiết cũng đã được cập nhật trên website của sở. Chúng tôi cũng đã tổ chức nhiều cuộc hội thảo nhằm khuyến khích các DN tham gia, thậm chí các tỉnh bạn cũng đến học tập chính sách này. Cửa đã mở nhưng hầu hết các DN vẫn ngó lơ”.
Nguyên nhân
Kết quả đánh giá sơ bộ cho thấy, nhiều điểm trong chính sách mới khi triển khai đi vào thực tế đã vấp phải nhiều khó khăn do nguyên nhân khách quan và chủ quan. Quyết định 08 ra đời trong bối cảnh các DN đang đối mặt với nhiều khó khăn và thách thức do chính sách tiền tệ bất ổn của nền kinh tế thị trường nên rất khó thực thi. Đặc biệt, nhiều DN đang rất khó khăn khi hoạt động sản xuất kinh doanh đình trệ, hàng hóa làm ra tiêu thụ chậm. Hàng tồn kho tăng kéo theo hệ lụy là nợ lãi vay ngân hàng ngày càng “phình to”. Ông Văn Hữu Thiết, Phó Chủ tịch kiêm Tổng Thư ký Hiệp hội Doanh nghiệp nhỏ và vừa TP cho biết: “Trong khi các DN phải nỗ lực tự cứu lấy mình thì hầu như họ không quan tâm mấy tới việc đổi mới CN. Mặc dù vẫn biết đổi mới CN là cần thiết để tăng tính cạnh tranh trên thị trường nhưng do nhiều DN năng lực vẫn còn hạn chế nên chưa chuẩn bị tâm lý để tiếp cận với chính sách này”.
Một nguyên nhân khác cũng không kém phần quan trọng là hiện nay công tác tuyên truyền, phổ biến để Quyết định 08 đến “tận tay” DN vẫn chưa sâu rộng. Khi chúng tôi hỏi một vài DN về việc tiếp cận chính sách đổi mới CN thì nhiều DN hết sức ngỡ ngàng, thậm chí không biết các thủ tục hồ sơ đăng ký ở đâu. Ông Nguyễn Văn Song, Giám đốc Công ty TNHH Nguyên Song Thành cho biết: “Tôi vẫn chưa nghe về Quyết định 08 của thành phố trong việc hỗ trợ các DN đổi mới CN. Tôi hoàn toàn tán thành và ủng hộ chính sách này, cũng mong làm sao chính sách này đi vào thực tế, đến được với các DN”. Nhiều DN tuy có biết về Quyết định 08 và cũng rất mong muốn được thành phố hỗ trợ một phần trong việc đổi mới CN để phát triển sản xuất nhưng cũng ngại đăng ký nộp hồ sơ vì sợ thủ tục rườm rà, tốn nhiều thời gian và phải qua nhiều khâu.
Để tồn tại và phát triển trong môi trường cạnh tranh ngày càng quyết liệt, các DN cần thường xuyên đổi mới CN để nâng cao chất lượng sản phẩm. Theo chúng tôi tìm hiểu, hiện nay thị trường CN máy móc quá rộng lớn, trong khi đó các DN lại thiếu thông tin tư vấn nên không tự tin và không dám mạnh dạn đầu tư vào CN. “Bên cạnh những chính sách hỗ trợ của thành phố, bản thân DN cũng cần phải nhận thức rõ tầm quan trọng của đổi mới CN và thêm vào đó, là tinh thần dám nghĩ dám làm. Có vậy, tiến trình đổi mới CN mới đi đến thành công”, đại diện một DN chia sẻ.
Việc đầu tư đổi mới CN cho các DN để phát triển bền vững về lâu dài cần sự phối hợp tốt giữa cơ quan chức năng và cộng đồng DN nhằm tìm ra các giải pháp thiết thực để chính sách hỗ trợ đi đúng “con đường” của nó.
| Theo Quyết định 08/2012/QĐ-UBND về chính sách hỗ trợ DN đổi mới CN do UBND thành phố Đà Nẵng ban hành ngày 2-3-2012, đối tượng được hỗ trợ là các DN, trong đó chú trọng các DN nhỏ và vừa, HTX trên địa bàn thành phố thực hiện đổi mới, cải tiến CN hoặc các tổ chức, cơ sở đào tạo, nghiên cứu và cá nhân có chuyển giao cho các DN kết quả nghiên cứu ứng dụng và triển khai ứng dụng CN, cải tiến CN, giải mã CN, ươm tạo CN để chuyển giao cho các DN. Điều kiện được hỗ trợ bắt buộc là phải thực hiện đổi mới, cải tiến CN (thuộc các lĩnh vực quy định tại Điều 4 của Quyết định này: điện, điện tử, tự động hóa; công nghệ thông tin; công nghệ sinh học phục vụ nông nghiệp, nông thôn, y dược; vật liệu mới, vật liệu composite, vật liệu nhẹ...) đã được triển khai tại DN và mang lại hiệu quả; thực hiện đầy đủ các nghĩa vụ thuế; DN có trích lập Quỹ phát triển khoa học CN của DN. |
Bài và ảnh: HOÀNG HÂN
