Cholesterol cần thiết để tạo nên các tế bào mới, nhưng khi tích tụ sẽ gây hẹp lòng động mạch dẫn đến thảm họa của cơn đau tim hay đột quỵ. Bạn có thể hạn chế được việc tăng cholesterol máu nếu biết nguyên nhân và thay đổi phong cách sống…
 |
|
Cấu trúc phân tử của cholesterol |
Mặc dù cơ thể cần cholesterol, nhưng nếu có quá nhiều thì cholesterol sẽ tích tụ trong mạch máu, gây nên sự xơ cứng gọi là “sự xơ vữa động mạch” (atherosclerosis). Đây luôn là một tiến trình xảy ra chậm chạp và ngày càng một tồi tệ hơn.
Để hiểu điều gì đã xảy ra, chúng ta hãy hình dung theo cái cách tạo ra sự tắt nghẽn trong đường ống ở bên dưới chậu rữa chén trong nhà bếp. Cũng như lớp mỡ cặn đọng trong đường ống, lớp cholesterol làm hẹp lòng động mạch khiến cho sự lưu thông máu trở nên khó khăn hơn. Do vậy, lượng máu cung cấp cho các mô cơ thể giảm, kể cả tim. Điều này có thể dẫn đến những vấn đề nghiêm trọng như là cơn đau tim hoặc đột quỵ.
Để biết mình “đang đứng ở vị trí nào”, bạn hãy so sánh kết quả xét nghiệm cholesterol máu toàn phần của mình với những con số sau đây: Rất tốt nếu con số đó nhỏ hơn 200; gọi là cao giới hạn khi từ 200 đến 239; gọi là cao khi vượt quá con số 240.
Một điều đáng lo ngại là bạn vẫn sống vô tư và hồn nhiên với cholesterol máu cao, bởi không có biểu hiện gì về mặt sức khỏe. Nhưng một khi cholesterol tích tụ gây tắt động mạch tim hoặc não thì hiểm họa xuất hiện. Đó là một cơn đau tim do nhồi máu cơ tim hoặc đột quỵ.
Tình cờ bạn phát hiện mình bị cholesterol máu cao (qua xét nghiệm trong đợt khám sức khỏe) thì đã có thể có sự gây hẹp động mạch rồi. Bởi thế, một điều rất quan trọng là hãy bắt đầu điều trị ngay cả khi bạn cảm thấy chưa có điều gì bất ổn.
Các nguyên nhân gây cholesterol máu cao bao gồm:
Chế độ ăn: Ăn quá nhiều mỡ bão hòa và cholesterol trong các loại thức ăn có nguồn gốc động vật như thịt bò, thịt heo, sữa, trứng, bơ, phó mát… và các loại thức ăn đóng gói như bơ thỏi, mỡ pha làm giòn bánh, bánh quy, chíp chíp (chips).
Cân nặng: Những người mắc chứng béo phì. Vận động: Rèn luyện thân thể kém. Bệnh tật và thói quen: Như thiểu năng tuyến giáp (hypothyroidism), thói quen hút thuốc. Tuổi: Cholesterol bắt đầu tăng sau tuổi 20. Ở nam giới “khựng lại” sau tuổi 50. Ở nữ giới có thể hơi thấp khi gần mãn kinh (menopause). Sau đó thì cả hai đều tăng như nhau. Gia đình: Một số người “thừa kế” bệnh rối loạn lipid. Bệnh này hiếm gặp, nhưng gây ra cholesterol máu toàn phần rất cao và cần phải điều trị ngay khi còn trẻ.
Tất cả các trường hợp tăng cholesterol máu, bác sĩ sẽ quyết định việc dùng thuốc, nhưng chính bạn mới là người quyết định sự thay đổi phong cách sống nhằm mục đích hạn chế cholesterol máu cao để tránh những điều đáng tiếc.
Ths.Bs. MAI HỮU PHƯỚC (Theo MSN Health & Fitness)
