Bệnh viện Đà Nẵng: Triển khai chụp mạch võng mạc huỳnh quang

	Máy chụp huỳnh quang.

Cũng như các nước khác, ở Việt Nam tần suất mắc bệnh đái tháo đường đang tăng lên rõ rệt, hiện nay tỷ lệ mắc bệnh chung toàn quốc đã lên đến 6% dân số. Đái tháo đường là bệnh lý tăng đường máu mãn tính do thiếu insulin hoặc do cơ thể sử dụng insulin không hiệu quả; bệnh đái tháo đường có nhiều biến chứng lên nhiều cơ quan, hệ thống khác trong cơ thể như: tim mạch, hô hấp, tiết niệu, da liễu… Trong các biến chứng mạn tính của bệnh đái tháo đường, biến chứng mắt cũng thường xảy ra. Có ba biến chứng lên mắt của bệnh đái tháo đường là đục thủy tinh thể (cườm), tăng nhãn áp (glaucoma) và bệnh lý võng mạc mắt.

Về bệnh lý võng mạc của đái tháo đường, người ta ghi nhận ở các bệnh nhân dù được điều trị thường xuyên, với nồng độ đường trong máu được kiểm soát ổn định; thì cũng vẫn có đến 60% số bệnh nhân bị biến chứng võng mạc mắt sau 10 năm bị bệnh. Bệnh lý võng mạc mắt thể hiện dưới ba dạng: không tăng sinh, tiền tăng sinh và có tăng sinh.

Võng mạc tiểu đường giai đoạn không tăng sinh.

Tổn thương do các mạch máu võng mạc ở bệnh đái tháo đường có thể là: (1) mạch máu võng mạc bị thiếu oxy do nhiều nguyên nhân khác nhau nên có xu hướng bị nghẽn tắc, hậu quả cuối cùng là nguồn cung cấp oxy tại chỗ sẽ cạn kiệt, (2) sự suy yếu của thành mạch máu sẽ tạo ra nhiều vị trí dãn phình mạch máu (aneuvrism) và (3) những mạch máu nhỏ ở võng mạc bị vỡ gây tổn thương võng mạc, tăng nhãn áp và có thể gây mù lòa. Nếu không được kiểm tra và chữa trị kịp thời thì các tổn thương mắt này rất khó hồi phục. Do đó, cả Tổ chức Y tế thế giới (WHO) và Liên đoàn Đái tháo đường thế giới (IDF) đều khuyến cáo bệnh nhân đái tháo đường cần được kiểm tra mắt định kỳ, để phát hiện và điều trị sớm các biến chứng võng mạc.

Kỹ thuật Chụp mạch máu võng mạc huỳnh quang (CMMVMHQ) là một thăm dò chẩn đoán rất quan trọng, cung cấp những thông tin chính xác về tuần hoàn mạch máu võng mạc cũng như tình trạng đáy mắt. Như tên gọi, thủ thuật CMMVMHQ này nhờ một loại thuốc nhuộm huỳnh quang tên là fluorescein được bơm vào máu, hệ mạch máu võng mạc được phát sáng lên và hình ảnh chụp được sẽ rất rõ ràng. Với những hình ảnh rõ nét và “sống động” này, bác sĩ sẽ theo dõi và điều trị sớm các biến chứng ở võng mạc mắt - phần quan trong nhất của thị giác - của bệnh nhân đái tháo đường.

Trước tình hình bệnh đái tháo đường đang gia tăng nhanh chóng như hiện nay; nhiều bệnh viện đa khoa cũng như chuyên khoa đều có trang bị máy và triển khai kỹ thuật CMMVMHQ. Trong xu hướng đó, Bệnh viện Đà Nẵng cũng mới triển khai kỹ thuật này. Đây là một tin vui, một “quà tặng” để tầm soát bệnh lý võng mạc cho bệnh nhân đái tháo đường trong thành phố.

TS.BS TRẦN BÁ THOẠI  (Bệnh viện Đà Nẵng)