Cá chép thịt dày và béo, ít xương dăm, thớ thịt trắng mịn, mùi thơm ngon, chứa nhiều chất dinh dưỡng, có tác dụng chữa trị bệnh tốt, đặc biệt là các bệnh phụ nữ. Trong cương mục y học Trung Quốc thời Lý có ghi: “Cá chép là dương tính trong âm tính, có tác dụng tiểu tiện, cho nên có thể chữa được bệnh khi khí lạnh, nướng lên thì hỏa hóa, có phát phong hàn, bình phổi thông sữa, làm sạch đường tiêu hóa, bài tiết và trừ khử được độc sưng tấy”.
Tác dụng làm an thai: phụ nữ mang thai dễ xuất hiện những triệu chứng khí huyết yếu kém, tâm tính không yên. Trong bài thuốc “Thánh Tuệ”, Thánh Huệ Phương có ghi: Lấy con cá chép nặng khoảng 500g, để cả vẩy, mổ bỏ tạp ruột, trộn thêm 50g gạo nếp, rửa sạch, cho thêm ít vỏ quýt, gừng sống. Đổ tất cả vào nồi ninh chín, cho thêm ít muối, ăn 5-7 lần sẽ có hiệu quả rất nhanh.
Chữa nôn mửa: Phụ nữ giai đoạn thai nghén thường xuất hiện các triệu chứng nôn mửa, chóng mặt... Lấy một con cá chép nặng khoảng 250g, đánh vẩy, mổ bỏ nội tạng, rửa sạch, cho thêm sa sâm đập nhỏ, 10g gừng tươi thái mỏng. Bỏ cả hai thứ vào trong bụng cá hầm chín, ăn trong ngày, có công hiệu kiện tỳ vị, giảm thổ thức, tiêu trừ nôn mửa.
Chữa bệnh phù thủng: Sau khi mang thai 5-6 tháng, phụ nữ thường có chứng sưng mặt, chân tay phù thủng. Dùng một con cá chép 500g, 120g đậu đỏ, cho thêm ít gừng, hành, bỏ vào nấu chín, ăn nhạt. Đây là bài thuốc rất công hiệu.
Giúp tăng lượng sữa: Phụ nữ sau khi sinh ít sữa, có thể dùng con cá chép nặng khoảng 250g, một chân giò lợn loại vừa, 3g thông thảo. Đem tất cả hầm thật nhừ, ăn dần 1-2 ngày sẽ có nhiều sữa rất mát, tốt cho trẻ.
Chữa ứ huyết: Phụ nữ sau sinh có thể bị chứng ứ huyết, đau bụng kinh, máu xấu không kịp bài tiết ra ngoài. Nghiền tán nhỏ vẩy cá chép, cho vào 3-5g nước đun sôi. Uống với ít rượu nếp có công hiệu làm tan huyết, thông huyết, chữa trị được chứng ứ huyết.
Làm tăng công năng dạ dày: Dạ dày phụ nữ sau sinh có thể thay đổi cường độ co bóp. Dùng một con cá chép 500g, làm sạch vẩy, ruột, cho vào nồi nấu canh. Khi cá chín cho thêm ít gia vị, hồ tiêu, muối. Ăn cả nước lẫn cái, có tác dụng bổ tỳ vị, trị bệnh thư hàn.
Q.Khải (st)