Có những người trẻ tuổi, khỏe mạnh, đột nhiên ho khan, tức ngực, thậm chí vào viện cấp cứu trong cơn thở khó, được các bác sĩ chẩn đoán bị tràn dịch màng phổi phải chọc hút. Sau đó có chỉ định dùng thuốc kháng lao điều trị trong một thời gian dài mặc dù trước đó không có ho khạc kéo dài, không ho ra máu và không gầy sút cân. Tràn dịch màng phổi trong trường hợp này là do viêm màng phổi. Hiện tượng viêm xảy ra làm xuất tiết dịch vào trong khoang màng phổi gây ra tràn dịch màng phổi. Khi lượng dịch nhiều gây chèn ép tổ chức phổi, khiến cho người bệnh khó thở phải nhập viện cấp cứu. Tràn dịch màng phổi có thể xuất hiện riêng rẽ hoặc đi kèm với tràn dịch màng tim, tràn dịch màng bụng… gọi là tràn dịch đa màng. Nguyên nhân gây tràn dịch màng phổi ở người trẻ tuổi thường do vi khuẩn lao gây ra.
Ở những người thể trạng tốt, triệu chứng ban đầu mơ hồ có thể bị bỏ qua. Khi màng phổi bị viêm chỉ gây ra ho khan chứ không khạc đàm. Chọc hút dịch màng phổi là điều bắt buộc để duy trì chức năng sống cho bệnh nhân khi lượng dịch tràn quá nhiều gây chèn ép, khó thở. Dịch màng phổi lấy ra thường có màu vàng chanh. Và dịch được lấy ra triệt để, gần như hết trong lần chọc hút đầu tiên, nhằm phòng chống di chứng dày dính màng phổi sau này. Tuy nhiên, không có gì là bảo đảm chắc chắn dịch không bị tràn lại để tránh phải chọc hút thêm một hoặc nhiều lần nữa cho đến khi tình trạng viêm của màng phổi được khống chế nhờ dùng các thuốc điều trị.
Đây là bệnh có khả năng chữa khỏi nên không có gì nguy hiểm, một khi đã khống chế được sự tràn dịch gây chèn ép, thở khó và suy hô hấp. Người bệnh cần tuân thủ phác đồ điều trị dài hạn (6-8 tháng) của bác sĩ chuyên khoa Lao và bệnh phổi, mặc dù sau vài tuần điều trị thì có cảm giác sức khỏe gần như hồi phục hoàn toàn. Bên cạnh việc dùng thuốc, cần tích cực tập thở, để phổi giãn nở tốt, chống lại di chứng dày dính do tràn dịch gây ra. Sau khi kết thúc điều trị, cần kiểm tra sức khỏe định kỳ mỗi 6 tháng trong năm đầu tiên. Và tất nhiên, nếu có điều kiện thì kiểm tra sức khỏe định kỳ đều đặn.
Ths. Bs. MAI HỮU PHƯỚC
