Việc kiểm tra sức khỏe tiền hôn nhân rất quan trọng, không chỉ giúp bạn trẻ hiểu rõ tình trạng của nhau mà còn giúp họ hiểu biết để chăm sóc nhau tốt hơn trong cuộc sống, phòng tránh, chữa trị kịp thời những căn bệnh có thể lây qua đường tình dục, tránh việc sinh con không khỏe mạnh. Trong một số trường hợp, nếu biết trước tình trạng sức khỏe của cha, mẹ thì có thể tiên lượng và phòng tránh một số bệnh cho con.
Tuy nhiên, sự hiểu biết về sức khỏe sinh sản (SKSS) ở nhóm tuổi vị thành niên, thanh niên vẫn còn nhiều bất cập, hạn chế đã và đang là thách thức lớn đối với chương trình chăm sóc sức khỏe tiền hôn nhân. Quan hệ tình dục sớm và không được bảo vệ sẽ làm tăng nguy cơ có thai ngoài ý muốn, tăng nguy cơ mắc các bệnh lây truyền qua đường tình dục, đặc biệt là lây nhiễm HIV/AIDS ở nhóm đối tượng vị thành niên và thanh niên. Tình trạng nạo phá thai cao và chưa được kiểm soát cũng đang là vấn đề đáng quan tâm.
Học sinh tìm hiểu về kỹ năng chăm sóc sức khỏe sinh sản. |
Để góp phần nâng cao chất lượng giống nòi, thành phố Đà Nẵng đã triển khai mô hình tư vấn và kiểm tra sức khỏe tiền hôn nhân, giai đoạn 2011-2015. Hiện mô hình này được triển khai tại 2 quận Hải Châu và Liên Chiểu. Chi cục Dân số - Kế hoạch hóa gia đình (DS-KHHGĐ) đã tổ chức nói chuyện chuyên đề về chăm sóc SKSS cho 12 trường THPT trên địa bàn thành phố với gần 3.000 học sinh tham gia. Tập huấn kỹ năng tư vấn và khám sức khỏe tiền hôn nhân cho cán bộ trạm y tế và cán bộ chuyên trách dân số. Thành lập các CLB tiền hôn nhân với nhiều nội dung hoạt động phong phú tại những quận có dự án. Bên cạnh đó, Chi cục DS-KHHGĐ cung cấp tài liệu và 10.000 tập sách mỏng về những điều cần biết trong chăm sóc SKSS vị thành niên và thanh niên cho cơ sở. Tổ chức Hội thi “Vị thành niên, thanh niên với Dân số - SKSS và HIV/AIDS” với sự tham gia của hàng nghìn cổ động viên đến từ 7 quận, huyện.
Mô hình “Tư vấn và kiểm tra sức khỏe tiền hôn nhân” được quận Hải Châu thực hiện 2 năm qua, chiều thứ 6 hằng tuần đều có các cặp vợ chồng của 13 phường đến nhận giấy đăng ký kết hôn và được tư vấn sức khỏe tiền hôn nhân. Theo bà Nguyễn Thị Bích Hòa, Giám đốc Trung tâm Dân số - KHHGĐ quận Hải Châu, mô hình này được thực hiện mang đầy ý nghĩa nhân văn. Rất nhiều người cho rằng, chăm sóc sức khỏe sinh sản là việc chỉ dành cho những phụ nữ đã lập gia đình. Nhưng thực tế, việc chăm sóc sức khỏe tiền hôn nhân là điều cần thiết, vì không chỉ giúp người sắp kết hôn bước vào cuộc sống vợ chồng một cách tự tin, mà còn giúp hạn chế, ngăn ngừa những nguy cơ dị tật, khuyết tật ở con cái, góp phần nâng cao chất lượng dân số.
Mô hình tư vấn và kiểm tra sức khỏe tiền hôn nhân sẽ được triển khai đến năm 2020. Đây là tín hiệu vui giúp thanh-thiếu niên và những người chuẩn bị kết hôn nâng cao hiểu biết về các vấn đề liên quan đến hôn nhân gia đình; nâng cao kỹ năng sống; chuyển đổi nhận thức, hành vi về KHHGĐ; tăng cơ hội được tiếp cận với các dịch vụ chăm sóc SKSS, KHHGĐ; góp phần làm giảm tỷ lệ nạo phá thai, giảm tỷ lệ mắc các bệnh lây truyền qua đường tình dục, nhất là HIV/AIDS; tăng tỷ lệ các bà mẹ được phát hiện sớm các bệnh đường sinh sản; làm giảm tỷ lệ trẻ sinh ra bị dị dạng, dị tật bẩm sinh, góp phần nâng cao chất lượng giống nòi.
Bài và ảnh: MAI KHUÊ