Nhiều cô bé, cậu bé lớn phổng phao hơn hẳn so với các bạn trong lớp. Bố mẹ chưa kịp mừng vì con mình ăn khỏe, lớn nhanh thì phải đối mặt với nỗi lo con dậy thì sớm.
 |
| Hướng trẻ đến những hoạt động lành mạnh để giúp trẻ phát triển toàn diện. |
Lo lắng
Bé H. mới 7 tuổi nhưng đã lớn cao vượt các bạn ở lớp. Lúc đầu, chị Nguyễn Thị Thu (37 tuổi, ở phường Hòa Khê, quận Thanh Khê) vui lắm vì nghĩ chắc do mình nuôi tốt nên con lớn nhanh. Quả thật, chị Thu là người mẹ khá chu đáo, chăm lo cho con từng li từng tí. Sữa, thực phẩm bổ sung, vitamin… đủ loại, miễn nghe quảng cáo tốt cho bé thì chị mua ngay. Bởi vậy, 7 tuổi, bé H. nặng đến gần 30kg và cao bằng anh bạn hàng xóm hơn em 4 tuổi. Tuy nhiên, khi “vòng 1” của H. ngày càng lớn thì chị Thu mới lo lắng đưa bé đến bác sĩ để khám. “Nghe bác sĩ nói cháu bị chứng dậy thì sớm, tôi như không tin vào tai mình. Bác sĩ bảo có thể phải cho cháu tiêm thuốc nhưng cũng tốn khá nhiều tiền”, chị Thu than thở.
Còn cậu bé Lê Hoài N. (10 tuổi, ở quận Sơn Trà) mới 10 tuổi đã có vóc dáng vạm vỡ, cao hơn các bạn và mặt nổi trứng cá, giọng khàn. Ngoài những dấu hiệu đó, cậu bé N. vẫn phát triển bình thường, học khá và không có biểu hiện gì khác.
Cô T.T.T.T, Hiệu phó một trường tiểu học trên địa bàn quận Liên Chiểu cho biết, đã có trường hợp học sinh nữ học lớp 4, 5 ở trường nhưng có kinh nguyệt. “Trong tâm lý mọi người, các em ở cấp tiểu học vẫn là trẻ con. Tuy nhiên, càng ngày các em càng phát triển nhanh hơn bình thường. Bởi vậy, mình luôn quán triệt các giáo viên toàn trường cần lưu tâm đến các em nếu có những biểu hiện hay hành động khác thường”, cô T. cho biết.
Một nữ giáo viên tại trường này chia sẻ: “Hầu hết các em đều chưa chuẩn bị tinh thần cho việc phát triển quá sớm của cơ thể. Còn giáo viên cũng khá túng lúng trong việc cung cấp cho các em kiến thức cần thiết”. Theo cô giáo này, hầu hết các em có biểu hiện khác thường đều giấu gia đình, thậm chí cả mẹ vì… sợ và xấu hổ.
Có phải là bệnh?
Theo Tiến sĩ chuyên khoa về nội tiết, bác sĩ Trần Bá Thoại - Trưởng khoa Điều trị tổng hợp, Bệnh viện Fortis Hoàn Mỹ Đà Nẵng, tuổi dậy thì bình thường được cho là “nữ thập tam, nam thập lục”, tức gái 13, trai 16. Tuy vậy, cuộc sống hiện đại, điều kiện kinh tế, văn hóa thay đổi nhanh, độ tuổi bắt đầu dậy thì của cả nam lẫn nữ đều có xu hướng giảm dần. Chế độ ăn uống đầy đủ nên cơ thể trẻ em hiện nay phát triển sớm hơn so với thế hệ trước nhưng vẫn là điều bình thường, không đáng lo. Trong trường hợp này, không cần phải điều trị mà phụ huynh chỉ chú ý hơn đến con mình để giúp các em về mặt tâm lý. Tuy nhiên, nếu có những biểu hiện bất thường ở bé trai trước 9 tuổi, trước 8 tuổi ở bé gái được coi là dậy thì sớm và là bệnh lý. Lúc này, phụ huynh cần đưa con đến các cơ sở y tế để được chữa trị kịp thời. Trẻ được ăn uống quá nhiều chất, trong khi đó lại lười vận động khiến tỷ lệ béo phì ở trẻ gia tăng là một trong những nguyên nhân khiến trẻ dậy thì sớm. Ngoài ra, tác động của phim ảnh với những “pha” tình cảm chiếu trên truyền hình, hoặc vô tình thấy người lớn làm “chuyện ấy” cũng kích thích khiến các bé trưởng thành trước tuổi.
Theo nhiều bác sĩ chuyên về nội tiết, không ít phụ huynh khi con có biểu hiện dậy thì sớm không đưa con đi khám, trái lại càng tự hào vì thấy con mình vạm vỡ, to khỏe hơn bạn bè trang lứa. Tuy nhiên, những trường hợp này đến tuổi trưởng thành sẽ thấp hơn so với chiều cao tiêu chuẩn, vì hoóc môn sinh dục kích thích sự phát triển của xương làm các đầu xương đóng sớm, khiến trẻ không thể phát triển chiều cao.
Ngoài ra, trẻ dậy thì sớm dễ dẫn đến những trường hợp phát triển chênh lệch giữa tâm lý và sinh lý, lo lắng và tự ti về thân hình của mình, dễ ảnh hưởng đến sức khỏe. Và thực tế, nhiều em vì phát triển sớm nên tò mò bắt chước chuyện của người lớn, dẫn đến hậu quả đáng tiếc.
Các bác sĩ khuyến cáo, cha mẹ cần quan tâm tới trẻ có bất kỳ dấu hiệu phát triển bất thường như: trẻ trai có cơ bắp phát triển, hiếu động, nghịch bộ phận sinh dục, trẻ gái có núm vú to, thủ dâm... để nếu cần phải đưa đến các cơ sở y tế. Ngoài ra, cha mẹ cũng cần khuyến khích con tham gia các hoạt động phù hợp với lứa tuổi, định hướng cho con về tình bạn, trò chuyện sớm và thường xuyên hơn với con về sức khỏe giới tính và các nguy cơ về tình dục.
Bài và ảnh: K.NGÂN
