Sốt là phản ứng tự vệ của cơ thể. Ở trẻ em, thân nhiệt rất dễ thay đổi. Nếu phát hiện nhiệt độ cơ thể trẻ trên 38 độ C có nghĩa là trẻ đang bị sốt. Lúc này, trẻ thường có có biểu hiện bứt rứt trong người, quấy khóc, tay chân lạnh, người nóng, mặt đỏ bừng, khát nước, đồ mồ hôi, hoặc có cảm giác ớn lạnh, sợ gió, đau đầu…
Nguyên nhân gây sốt ở trẻ
Do thay đổi cơ thể trẻ: Vì cơ thể còn non yếu, hệ thần kinh chưa hoàn chỉnh nên cơ quan điều hòa thân nhiệt của trẻ dễ bị xáo trộn, trẻ sốt có thể do mọc răng, hoặc sau khi biết lật, biết bò…
Thiếu nước: Do trẻ bú sữa ít, người lớn lại quên không cho uống thêm nước hoặc do pha sữa bột không đúng lượng (nhiều sữa, ít nước), do tiêu chảy, do nằm lồng ấp đối với trẻ sơ sinh thiếu tháng.
Dùng không đúng thuốc kháng sinh hoặc dùng nhiều thuốc bổ vitamin D cho trẻ (gây tích lũy) cũng làm trẻ bị sốt.
Sốt do nhiễm trùng: gồm vi trùng (thương hàn, não mô cầu, liên cầu trùng…); siêu vi trùng (sốt xuất huyết, siêu vi cúm…); ký sinh trùng (sốt rét, sán…)
Không nên chủ quan
Tùy theo cơ thể của từng trẻ mà biểu hiện sốt ở mức độ khác nhau. Đôi khi trẻ sốt cao nhưng chỉ là bệnh nhẹ hoặc có khi biểu hiện sốt nhẹ lại là dấu hiệu của bệnh nặng. Do đó, người lớn không nên chủ quan đánh giá tình trạng bệnh qua sốt mà phải quan tâm đến những bệnh lý gây sốt ở trẻ.
Có những cơn sốt nhẹ (hâm hấp về chiều) không làm cho trẻ khó chịu, sau đó dịu dần đi, rồi lặp đi lặp lại khiến nhiều bậc cha mẹ nghĩ không phải trẻ sốt bệnh thật sự nên thường bỏ qua. Tuy nhiên, đây có thể là triệu chứng sốt do lao, chỉ đến khi bệnh của trẻ trầm trọng mới đưa đi bệnh viện thì bệnh đã nặng.
Có những trường hợp trẻ bị những đợt sốt cao liên tục, uống thuốc chườm mát thì giảm nhưng sau đó lại bị sốt lại, ngoài ra không có biểu hiện gì khác. Sang ngày thứ ba hoặc thứ tư, trẻ tự nhiên hết sốt làm cho người lớn lầm tưởng đã hết bệnh. Tuy nhiên, đây có thể là sốt của sốt xuất huyết. Ngày trẻ tự hết sốt cũng là ngày quan trọng cần lưu ý vì có khả năng trẻ bị sốc nặng do ảnh hưởng của bệnh này.
Trẻ sốt cao liên miên, kèm theo ho, chảy mũi, hắt hơi nhiều cũng làm cho cha mẹ lầm tưởng là trẻ chỉ bị sốt do viêm đường hô hấp, nhưng đây có thể là sốt do sởi.
Xử lý khi trẻ bị sốt
Thông thường cha mẹ thường theo kiểm tra nhiệt độ của trẻ bằng cách dùng mu bàn tay – ngón tay áp vào trán hoặc nách trẻ để xem trẻ có bị sốt không, nếu nghi ngờ thì lấy nhiệt kế thủy ngân đo cho chính xác.
Khi phát hiện trẻ bị sốt, để giảm nhiệt độ cho trẻ các bậc cha mẹ nên làm một số việc sau:
- Đặt trẻ nằm ở nơi thoáng, không có gió lùa.
- Cởi bỏ đồ dày, dài, chỉ để cho trẻ mặc đồ mỏng, ngắn, thoáng mát. Một số cha mẹ nghĩ quấn chăn sẽ làm trẻ bớt lạnh, ít đổ mồ hôi nhưng đây là quan niệm sai lầm vì sẽ khiến nhiệt độ trong người trẻ không thoát ra được, khiến trẻ sốt càng lúc càng cao, thậm chí có thể gây co giật.
- Dùng 5 chiếc khăn thấm nước mát, vắt ráo, thay đôi đắp lên trán, cổ, nách, háng của trẻ, một chiếc dùng để lau người (cho đến khi thân nhiệt của trẻ hạ xuống còn 38 -38,5 độ C là được.
- Nhớ cho trẻ uống nhiều nước và lau khô mồ hôi.
Nếu trẻ sốt cao có thê dùng thuốc nhét hậu môn để giảm sốt, hoặc cho trẻ uống Acetaminophen (liều lượng tùy vào trọng lượng cân nặng của bé: 15-20mg/kg/lần). Ví dụ: trẻ cân nặng 10kg thì liều dùng sẽ là 150mg.
Khi liên tục theo dõi 1-2 tiếng, trẻ vẫn chưa hạ sốt hoặc hạ sốt nhưng 4-6 tiếng sau lại sốt lại, cha mẹ nên đưa trẻ đến trung tâm y tế gần nhất để bác sĩ khám và tìm được nguyên nhân gây sốt và điều trị đúng bệnh.
VnMedia
