Dịch Ebola bùng phát và đang lan rộng ở Tây Phi đã cướp đi mạng sống của ít nhất 1013 nạn nhân trong tổng số 1848 người bị nhiễm virus. Dưới đây là những câu hỏi thường gặp và thông tin cần biết về đại dịch đang hoành hành và trở thành nỗi đe dọa cho y tế cộng đồng trên toàn thế giới.
1. Bệnh Ebola là gì?
Sốt xuất huyết Ebola là một bệnh gây tử vong nghiêm trọng, với một tỷ lệ lên đến 90%. Bệnh này thường xuất hiện ở người và động vật linh trưởng như khỉ đột, tinh tinh.
2. Ebola xuất phát từ đâu?
Bệnh Ebola xuất hiện lần đầu tiên vào năm 1976 trong hai vụ bùng phát xảy ra đồng thời, một vụ tại một ngôi làng gần sông Ebola thuộc nước CHDC Công-gô và vụ còn lại xảy ra tại một vùng hẻo lánh ở Sudan. Dựa trên các bằng chứng đang có thì loài dơi Pteropodidae được cho là nguồn gốc của virus Ebola.
3. Triệu chứng của bệnh Ebola là gì?
Khi một người nhiễm bị virus Ebola, sẽ phải mất đến 21 ngày để phát hiện các triệu chứng. Bệnh này có những triệu chứng giống cảm cúm như đau nhức, đau bụng, sốt, nôn mửa và tiêu chảy. Những triệu chứng này dẫn đến tình trạng mất nước, suy gan, thận và xuất huyết. Tuy nhiên, có rất nhiều bệnh có cùng triệu chứng tương tự nên cần phải làm xét nghiệm máu để loại trừ các khả năng như sốt rét, viêm gan, dịch tả, viêm màng não và những bệnh khác.
3. Ai có nguy cơ mắc dịch Ebola?
Người có nguy cơ lây nhiễm dịch Ebola cao nhất gồm những đối tượng sau:
- Nhân viên y tế
- Thành viên gia đình hoặc những người có tiếp xúc gần với người nhiễm bệnh
- Những người khâm liệm, an táng có tiếp xúc trực tiếp tử thi nhiễm virus.
4. Virus Ebola lây lan như thế nào?
Tổ chức Y tế thế giới (WHO) cho biết loài dơi ăn trái cây có thể là vật thể tự nhiên mang virus Ebola ở châu Phi và truyền cho các động vật khác. Những bệnh nhân bị nhiễm Ebola là do tiếp xúc với các chất dịch cơ thể của động vật nhiễm virus hoặc người nhiễm bệnh.
5. Ebola có thể lây qua đường tình dục không?
Tất nhiên virus Ebola có thể lan theo đường này. Trong những đợt đại dịch Ebola trước đây, nam giới sống sót khỏi căn bệnh này được yêu cầu không quan hệ tình dục hoặc phải sử dụng bao cao su trong vòng 3 tháng sau khi bình phục vì virus có thể hiện diện trong tinh trùng.
6. Virus Ebola gây hại cho cơ thể như thế nào?
Virus Ebola có thể di chuyển và tấn công tất cả các bộ phận của cơ thể người, ảnh hưởng trực tiếp và gây xuất huyết nội tạng. Kết quả là bệnh nhân bị sốc, giảm huyết áp và suy đa tạng, đẫn đến tử vong.
7. Nếu nhiễm bệnh thì phải làm gì?
Người nhiễm Ebola cần được cách ly và nhờ các chuyên gia điều trị. Bệnh nhân có cơ hội khỏi bệnh nếu được chữa trị sớm. Hiện không có bất cứ một loại vaccine hay thuốc nào ngăn chặn được Ebola mặc dù giới y khoa đang thử nghiệm một số loại vaccine điều trị mới.
8. Những tin đồn về khả năng một số loại thực phẩm có thể ngăn ngừa hoặc chữa khỏi nhiễm virus Ebola liệu có đúng không?
WHO khuyến cáo rằng người dân nên xin tư vấn về bệnh do virus Ebola từ các nhân viên y tế. Trong khi không có thuốc đặc hiệu điều trị Ebola thì biện pháp điều trị tốt nhất là điều trị hỗ trợ tích cực tại bệnh viện do các nhân viên y tế thực hiện.
9. Tại sao không có vaccine hoặc thuốc cho bệnh Ebola?
Một số lại vaccine và thuốc chữa Ebola đang được nghiên cứu. Sở dĩ tới khi đại dịch bùng phát vẫn chưa có vaccine và thuốc cho bệnh này là bởi trước kia, bệnh Ebola ít phổ biến, rất ít người nghiên cứu về dịch này và hầu như không có ai tài trợ cho việc nghiên cứu.
10. WHO có những lời khuyên nào cho khách du lịch trong khi Ebola đang bùng phát mạnh?
- Du khách nên tránh tất cả mọi tiếp xúc với người mắc bệnh.
- Nhân viên y tế tới các khu vực bị ảnh hưởng cần tuân thủ nghiêm ngặt các hướng dẫn của WHO về kiểm soát lây nhiễm.
- Bất kỳ ai trong khu vực có dịch bệnh đều cần phải nhận thức được các triệu chứng của việc lây nhiễm và đến ngay cơ sở y tế ngay khi có dấu hiệu đầu tiên của bệnh.
TT&VH