Ngày nay, dậy thì sớm ở các bé gái là tình trạng khá phổ biến. Đây là một giai đoạn khá đặc biệt khi có sự thay đổi cơ thể từ một đứa trẻ thành một người trưởng thành. Các bậc cha mẹ nên lưu ý.
Nhiều nguyên nhân dẫn đến dậy thì sớm
Thông thường, ở bé gái, tuổi dậy thì bắt đầu từ độ tuổi 8-12 và ở các bé trai là 9-14 tuổi. Tuổi dậy thì sớm đối với bé gái là trước 8 tuổi và và đối với bé trai là trước 9 tuổi. Có nhiều nguyên nhân khiến trẻ dậy thì sớm như hiện nay. Trong đó, chế độ dinh dưỡng là một trong những yếu tố tác động đến tuổi dậy thì. Trẻ mắc bệnh béo phì cũng thường dậy thì sớm hơn so với trẻ cùng tuổi, trẻ thiếu chất dinh dưỡng thường dậy thì muộn hơn.
Ô nhiễm môi trường sống, vấn đề về thực phẩm… cũng có thể tác động đến nội tiết và ảnh hưởng đến tuổi dậy thì ở trẻ. Ngoài ra, một nguyên nhân khác khiến trẻ bị dậy thì sớm mà nhiều phụ huynh thường bỏ qua, đó là trẻ sớm được tiếp xúc với nhiều hình ảnh dành cho người lớn từ các sách báo, phim ảnh. Chính những hình ảnh này đã tác động lên tuyến yên, buồng trứng và tử cung làm bé gái dậy thì sớm.
Dậy thì sớm có những biểu hiện là bé gái ngực nhú lên thành những cục nhỏ dưới núm vú, ở một hoặc hai bên. Những cục này có thể cứng và có kích thước khác nhau, thời điểm này trẻ thường bắt đầu cao nhanh. Trong giai đoạn dậy thì, chiều cao của bé gái thường tăng tới 7 - 8cm mỗi năm và đạt đỉnh điểm khi kỳ kinh đầu tiên xuất hiện.
Cơ quan sinh dục ngoài tăng trưởng dần dần, dẫn tới kỳ kinh nguyệt đầu tiên, đây chính là giai đoạn “khủng hoảng về tâm lý” đối với bé gái khi phát hiện chảy máu bất thường ở vùng kín. Sau đó, cơ thể trẻ tiếp tục phát triển và toàn bộ quá trình dậy thì hoàn tất sau 3- 4 năm, với ngực, quầng vú… phát triển như ở người lớn.
Dậy thì sớm phát sinh nhiều căn bệnh
Một nghiên cứu của các nhà khoa học được thực hiện tại Đại học Cambridge (Anh) đã phát hiện ra rằng, với những bé gái dậy thì sớm, sức khỏe sau này sẽ bị những ảnh hưởng nhất định như có nguy cơ mắc các bệnh tiểu đường, bệnh tim hoặc các bệnh ung thư như ung thư vú, ung thư dạ con, ung thư buồng trứng, ảnh hưởng sinh sản… cao hơn so với trẻ dậy thì đúng lứa tuổi.
Một nghiên cứu khác cũng đưa ra kết luận tương tự rằng: việc phát triển ngực ở trẻ em từ 10 tuổi hoặc trẻ hơn làm tăng nguy cơ ung thư vú đến 20%. Dậy thì sớm ở bé trai còn là căn nguyên gây nên bệnh vô sinh.
Ngoài ra trẻ dậy thì sớm dẫn đến bị tự kỷ, trầm cảm. Trẻ có tâm trạng không ổn định, dễ cáu gắt, thích thể hiện cái tôi, dễ mắc sai lầm và đua đòi theo những việc làm xấu, có nhu cầu tình dục theo bản năng chứ chưa nhận thức được nên dễ bị mắc sai lầm hoặc bị kẻ xấu lợi dụng.
Bố mẹ nên làm gì khi có con dậy thì sớm
Khi trẻ bắt đầu có biểu hiện dậy thì như trên, những thay đổi về bên ngoài của trẻ dễ khiến trẻ cảm thấy sợ hãi vì sự khác biệt so với chúng bạn, chúng dễ bị tự ti, cô đơn, vì thế bạn nên nhận ra sớm những thay đổi của trẻ để kịp thời can thiệp, giảng giải cho trẻ những bài học về giới tính để trẻ hiểu biết và tự tin hơn.
Hãy chia sẻ, tâm sự với trẻ giống như một người bạn chứ không nên áp đặt trẻ khiến trẻ cảm thấy như bị bắt ép; hãy học cách làm bạn thân của trẻ và khuyên trẻ, như thế trẻ sẽ lắng nghe và làm theo bạn, đồng thời chúng sẽ tâm sự với bạn nhiều hơn. Ở lứa tuổi này, trẻ bắt đầu có hành vi tình dục nhưng chỉ mang tính bản năng chứ không phải có tính tự chủ và nhận thức rõ về nó, vì vậy chúng ta cần có hướng tư vấn dạy bảo trẻ, quan tâm trẻ để trẻ có cái nhìn đúng đắn về tình dục và không bị kẻ xấu lợi dụng xâm hại tình dục.
Nếu trẻ dậy thì quá sớm do khối u, hoặc do sự rối loạn sự điều tiết hormon thì cần phải đưa trẻ đi khám để có hướng xử trí kịp thời.
MINH NGỌC
