Dưa chuột, tên khoa học là Cucumis sativus, người miền Nam gọi là dưa leo, còn gọi là Hoàng qua, Hồ qua, Ngũ qua, Thích qua, là một cây trồng phổ biến, thuộc họ bầu bí Cucurbitaceae. Dưa chuột là loại rau ăn quả phổ biến ở nước ta. Dưa chuột tính mát, vị ngọt, tác dụng giải nhiệt trừ thấp, lợi tiểu, thông ruột, giải độc. Trong dưa chuột có chứa vitamin A, B1, B2, C và các chất vi lượng như sắt, mangan, iod…
 |
Dưa chuột thuộc họ Cucurbitaceae, nên trong dưa chuột có chứa cucurbitacin, nhưng chỉ có cucurbitacin C mà thôi. Cucurbitacin là một chất độc, có vị đắng, thuộc loại triterpen. Các loại bí rợ cũng thuộc họ Cucurbitaceae nhưng phần nhiều đều ăn được và không có vị đắng. Vì vậy, khi bí rợ có vị đắng tức là có chứa chất cucurbitacin thì không nên ăn vì có thể gây ngộ độc. Riêng chất cucurbitacin C có tác dụng chống viêm và đặc biệt còn có tác dụng ức chế sự tăng trưởng của tế bào ung thư. Nhưng thật đáng tiếc, do cucurbitacin C vị đắng, nên các nhà trồng trọt có khuynh hướng chọn giống ít đắng (tức là ít hàm lượng cucurbitacin C) để trồng. Vì vậy, rất khó đánh giá được hiệu quả chống ung thư trong điều kiện này.
Không nên gọt bỏ vỏ dưa chuột
Dưa chuột chỉ thực sự là một thức ăn bổ dưỡng… khi còn vỏ. Vỏ dưa chuột chứa rất nhiều chất phenolic, đây là những chất có tác dụng chống oxy hóa mạnh. Nếu dưa chuột được trồng mà ít dùng thuốc trừ sâu thì có thể ăn nguyên trái, rất có lợi cho sức khỏe.
Dưa chuột chống béo phì
Dưa chuột chứa đến 95% là nước, thật lý tưởng cho những người muốn giảm cân. Dưa chuột chứa rất ít calo và có chỉ số gây chán ăn rất cao. Theo TS. Barbara Rolls, chuyên gia về dinh dưỡng người Mỹ, một chế độ ăn uống dựa vào các thức ăn ít sinh năng lượng (giàu nước, nhiều chất xơ, ít chất mỡ) đã tác động gây chán ăn rất hữu hiệu theo cơ chế tự nhiên và như vậy sẽ làm giảm cân. Ngoài ra, công trình nghiên cứu của người Nhật đã phân tích về chỉ số nhai của hơn một trăm loại thức ăn thông dụng. Trong đó, dưa chuột là một trong những thức ăn thiết yếu nhất của sự nhai. Điều này tạo thuận lợi cho sự phóng thích histamin và gây chán ăn, giúp làm giảm mỡ bụng.
Dưa chuột làm cho làn da tươi trẻ
- Tác dụng trị mụn, làm mịn da: Dưa chuột ướp trong tủ lạnh, thái thành từng lát mỏng, đắp lên mặt và cổ trong vòng 15 đến 20 phút, có tác dụng ngăn ngừa mụn, làm mềm mịn và chống khô da.
- Làm giảm quầng thâm trên mắt do mất ngủ, thức khuya: Trộn lẫn 1 thìa nước ép dưa chuột với 1 thìa nước ép cà chua. Dùng bông gòn hay vải mềm thấm hỗn hợp và thoa lên mặt cũng như vùng xung quanh mắt. Tránh để nước rơi vào mắt và để 15 phút, sau đó rửa sạch.
- Phục hồi mái tóc hư tổn: Trộn nước ép dưa chuột với nước ép cà rốt, rồi sau đó bôi lên tóc thường xuyên, có tác dụng nuôi dưỡng và phục hồi mái tóc hư tổn do uốn, nhuộm.
Bích Trâm (st)
