Những năm qua, bằng nhiều con đường khác nhau, càng ngày lượng thuốc lá ngoại nhập lậu được đưa vào tiêu thụ tại thị trường Việt Nam với số lượng rất lớn. Có khoảng 700 triệu gói thuốc lá lậu có mặt trên thị trường nước ta vào năm 2008; 800 triệu gói năm 2009 và những tháng đầu năm 2010 có dấu hiệu tăng dần…
 |
| Thuốc lá lậu bị cơ quan chức năng bắt giữ. |
Thực trạng này đã làm thất thoát nguồn thu cho ngân sách Nhà nước gần 200 triệu USD mỗi năm và các doanh nghiệp sản xuất thuốc lá điếu trong nước phải đối đầu với một cuộc cạnh tranh không cân sức... Không những thế, tình trạng thuốc lá ngoại nhập lậu tràn vào thị trường nước ta đã làm cho toàn ngành thuốc lá mất thị trường cung ứng nguyên liệu khoảng 17.000 tấn, tương đương với 11.000ha diện tích trồng thuốc lá và 50.000 lao động không có việc làm.
Trước tình hình thuốc lá lậu vẫn tràn vào thị trường Việt Nam, trong khi đó các chế tài xử phạt những người mua, bán mặt hàng này vẫn còn nhiều kẽ hở và chưa đủ mạnh, ngày 12-7-2010, Chính phủ ban hành Nghị định số 76/NĐ-CP sửa đổi bổ sung Điều 11 Nghị định 06/2009/NĐ-CP về việc xử phạt hành chính trong lĩnh vực sản xuất, kinh doanh rượu và thuốc lá, chính thức có hiệu lực từ đầu tháng 9. Với mức xử phạt nặng, Nghị định 76/NĐ-CP sẽ là “liều thuốc” mạnh để ngăn chặn tình trạng buôn lậu và kinh doanh thuốc lá nhập lậu? Theo Nghị định này, thuốc lá được đưa trở lại danh mục hàng cấm và bị xử phạt ở mức rất cao. Nếu buôn bán, vận chuyển, tàng trữ thuốc lá nhập lậu có số lượng đến 10 bao bị xử phạt với mức thấp nhất là 50.000 - 200.000 đồng.
Mức phạt 50 triệu đồng khi số lượng đến 100 bao và phạt 100 triệu đồng nếu số lượng hàng lậu lên tới 1.500 bao. Nghị định còn quy định chặt chẽ, cơ quan phát hiện hoặc thụ lý vụ việc nhập lậu từ 1.500 bao thuốc lá trở lên sẽ phải chuyển hồ sơ cho cơ quan tiến hành tố tụng hình sự có thẩm quyền để truy cứu trách nhiệm hình sự. Trường hợp cơ quan tiến hành tố tụng hình sự có quyết định không truy cứu trách nhiệm hình sự mà chuyển sang xử phạt vi phạm hành chính thì mức xử phạt sẽ là 100 triệu đồng. Đặc biệt, nếu trường hợp vi phạm có số lượng dưới 1.500 bao mà người vi phạm đã từng bị xử phạt hành chính hoặc đã bị kết án về tội này thì cũng bị chuyển hồ sơ sang cơ quan tiến hành tố tụng hình sự hoặc xử phạt hành chính ở mức 100 triệu đồng.
Rõ ràng, sự ra đời của Nghị định 76/NĐ-CP đã có tác động tích cực đến việc giảm thiểu người vận chuyển và buôn bán thuốc lá ngoại nhập lậu ở thị trường trong nước. Ông Trần Văn Đạm, Chi cục trưởng Chi cục Quản lý thị trường TP. Đà Nẵng cho biết: Sau khi Nghị định 76/NĐ-CP ra đời, chi cục đã phối hợp với các cơ quan liên quan tăng cường tuyên truyền, kiểm tra gắt gao hơn trên địa bàn cũng như các tuyến giao thông đi qua Đà Nẵng. Bên cạnh đó, chỉ đạo lực lượng xây dựng cơ sở để kịp thời phát hiện, xử lý những trường hợp có hành vi buôn bán, tàng trữ và vận chuyển thuốc lá ngoại nhập lậu.
Lãnh đạo Phòng Cảnh sát điều tra tội phạm về trật tự quản lý kinh tế và chức vụ Công an thành phố cũng cho biết: Thực hiện chỉ đạo của cấp trên, hằng năm phòng đều có kế hoạch phòng chống thuốc lá lậu và đã bắt giữ rất nhiều đối tượng liên quan. Mới đây, ngày 14-9, Ban chỉ đạo 127 TP. Đà Nẵng tổ chức tiêu hủy 124 ngàn gói thuốc lá lậu, giả, trong đó số lượng do phòng thu giữ trên 76.000 gói. Đặc biệt, từ tháng 9-2010, phòng đã có kế hoạch tập trung hơn nữa việc ngăn chặn, phát hiện các đường dây, nhóm buôn bán thuốc lá lậu, bởi các đối tượng này hoạt động ngày càng tinh vi, manh động...
Bài và ảnh: B.Thy
