Quốc hội vừa thông qua Luật Sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật BHYT với 82,73% phiếu tán thành, trong đó có nhiều nội dung mới mang tính đột phá mạnh mẽ để khắc phục những hạn chế, bất cập của Luật BHYT hiện hành, cụ thể như sau:
Một là, tiếp tục khẳng định chính sách BHYT toàn dân, trên cơ sở quy định nguyên tắc BHYT là bảo hiểm bắt buộc; thực hiện BHYT theo hộ gia đình có kèm theo khuyến khích.
Hai là, lực lượng Công an và Quân đội cùng tham gia hệ thống BHYT.
Ba là, bổ sung một số nhóm đối tượng được ngân sách Nhà nước đóng BHYT như: người đang sinh sống tại xã đảo, huyện đảo, người đang tại ngũ trong lực lượng vũ trang, thân nhân của học viên Công an và học viên cơ yếu; một số nhóm đối tượng được tổ chức BHXH đóng BHYT đó là người mắc bệnh thuộc danh mục bệnh cần chữa trị dài ngày, người từ đủ 80 tuổi trở lên đang hưởng trợ cấp tuất hằng tháng.
Bốn là, bổ sung quyền lợi cho các nhóm đối tượng tham gia BHYT đó là:
- Bỏ quy định cùng chi trả 5% đối với người nghèo, người dân tộc thiểu số đang sinh sống tại vùng có điều kiện KT-XH khó khăn, vùng có điều kiện KT-XH đặc biệt khó khăn; bỏ quy định cùng chi trả từ 20% với thân nhân chủ yếu của người có công với cách mạng (cha đẻ, mẹ đẻ, vợ hoặc chồng, con của liệt sĩ, người có công nuôi dưỡng liệt sĩ); giảm mức cùng chi trả từ 20% xuống còn 5% với thân nhân khác của người có công, hộ gia đình cận nghèo.
- Người có thời gian tham gia BHYT từ 5 năm liên tục trở lên và có số tiền cùng chi trả chi phí KCB trong năm lớn hơn 6 tháng lương cơ sở thì được hưởng 100% chi phí KCB, trừ trường hợp tự đi KCB.
- Lực lượng vũ trang tại ngũ được bảo đảm KCB không mất tiền (từ Quỹ BHYT chi trả và các chi phí ngoài phạm vi được hưởng BHYT do ngân sách Nhà nước bảo đảm).
- Trẻ em dưới 6 tuổi được Quỹ BHYT chi trả điều trị lác, cận thị và tật khúc xạ của mắt; trẻ em đủ 72 tháng tuổi mà chưa đến kỳ nhập học thì thẻ BHYT có giá trị sử dụng đến ngày 30 tháng 9 của năm đó.
- Nhóm đối tượng là người đang tại ngũ trong Quân đội, Công an; người có công với cách mạng được Quỹ BHYT chi trả chi phí vận chuyển người bệnh từ tuyến huyện lên tuyến trên.
- Bỏ quy định BHYT không chi trả với trường hợp tự tử, tự gây thương tích, bị tai nạn giao thông, tai nạn lao động và bệnh nghề nghiệp... (những trường hợp trên sẽ được Quỹ BHYT chi trả).
- Bổ sung quy định cụ thể nếu tỉnh, thành phố nào kiểm soát tốt Quỹ BHYT và có kết dư thì được sử dụng 20% số kết dư để hỗ trợ nâng cao chất lượng khám, chữa bệnh BHYT, áp dụng nguyên tắc này đến năm 2020, khi đó theo lộ trình tỷ lệ tham gia BHYT tương đối cao và đồng đều giữa các tỉnh.
Năm là, mở thông tuyến khám, chữa bệnh BHYT giữa tuyến xã và tuyến huyện trên địa bàn tỉnh kể từ ngày 1-1-2016.
Sáu là, mở thông tuyến điều trị nội trú BHYT đến tuyến tỉnh và tuyến Trung ương trong phạm vi cả nước đối với người thuộc hộ gia đình nghèo và người dân tộc thiểu số tham gia BHYT đang sinh sống tại vùng có điều kiện KT-XH khó khăn, vùng có điều kiện KT-XH đặc biệt khó khăn; người đang sinh sống tại các xã đảo, huyện đảo.
Từ ngày 1-1-2021, mở thông tuyến tỉnh cho điều trị nội trú BHYT trên toàn quốc và nâng mức hưởng từ 30% hiện hành lên 40% tại tuyến Trung ương đối với người tham gia BHYT tự đi KCB.
Bảy là, quy định rõ trách nhiệm của các bên liên quan, đó là:
- Hội đồng quản lý BHXH Việt Nam chịu trách nhiệm quản lý Quỹ BHYT, tư vấn chính sách BHYT, quyết định và chịu trách nhiệm trước Chính phủ về các hình thức và cơ cấu đầu tư số tiền nhàn rỗi của Quỹ BHYT trên cơ sở đề nghị của BHXH Việt Nam.
- Quy định thống nhất trên cả nước giá dịch vụ y tế tại các bệnh viện cùng hạng do Bộ trưởng Bộ Y tế chủ trì, phối hợp với Bộ trưởng Bộ Tài chính ban hành.
- Bổ sung quy định trách nhiệm của Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội, Bộ Giáo dục và Đào tạo, Bộ Quốc phòng và Bộ Công an trong việc triển khai thực hiện BHYT.
- Giảm thủ tục và thời gian chờ đợi để cơ quan BHXH tạm ứng, thanh quyết toán chi phí khám, chữa bệnh BHYT cho cơ sở KCB và người bệnh.
- Giao trách nhiệm UBND cấp xã tổng hợp lập danh sách để cấp thẻ BHYT cho các đối tượng.
- Giao trách nhiệm BHXH Việt Nam trong việc kiểm tra, rà soát để tránh cấp trùng thẻ BHYT cho các đối tượng.
- Chính phủ báo cáo Quốc hội về quản lý, sử dụng Quỹ BHYT hằng năm.
- Tăng chế tài xử lý đối với những trường hợp không đóng hoặc đóng không đầy đủ BHYT theo quy định của pháp luật (phạt gấp 2 lần bằng lãi suất quy định tại ngân hàng Nhà nước với số tiền nợ BHYT).
Lan Anh tổng hợp