Xuất phát từ niềm tin mù quáng mà nhiều người mất tiền, lao đao cả một số phận...
1. Năm 2008, do thuộc diện giải tỏa nên gia đình anh L.V.X (SN 1978, ngụ quận Sơn Trà) được Ban quản lý dự án phát triển đô thị bố trí một lô đất tái định cư 90m2. Hoàn cảnh gia đình khó khăn, anh X. dự định đổi lô đất này lấy lô đất nhỏ hơn để có tiền chênh lệch làm nhà.
Minh họa: HOÀNG ĐẶNG |
Anh X. tâm sự, chia sẻ ý định trên với người hàng xóm Nguyễn Thiên Hận (SN 1980). Nghe vậy, Hận hứa hẹn sẽ giúp anh X. tìm lô đất khác có diện tích 72m2 để đổi và bù lại cho anh X. 60 triệu đồng. Đồng thời, hai bên thỏa thuận, khi có người đồng ý đổi đất thì Hận không được tự ý chuyển nhượng mà phải báo cho anh X. biết. Hận đưa trước cho anh X. 50 triệu đồng (số tiền này sau đó anh X. đã trả lại tại phiên tòa - PV), anh X. đưa cho Hận tờ quyết định bố trí đất và biên bản giao nhận mặt bằng.
Một tháng sau, biết vợ chồng anh Đ.V.C (SN 1975, ngụ quận Sơn Trà) đang tìm mua đất, Hận tìm gặp, giới thiệu lô đất chưa sang tên của anh X. Anh C. đồng ý mua, thỏa thuận giá là 920 triệu đồng và đặt cọc cho Hận 300 triệu đồng.
Ngày 1-7-2011, Hận chở anh X. đến Ban quản lý dự án phát triển đô thị Đà Nẵng nhận phiếu đất tái định cư. Do hộ anh X. bàn giao mặt bằng chậm nên được chuyển bố trí đất sang khu dân cư khác. Vì vậy, anh X. đưa phiếu đất, chứng minh nhân dân và hộ khẩu cho Hận để Hận đi liên hệ đổi đất.
Sau khi nắm trong tay giấy tờ, Hận mời vợ chồng anh C. đến UBND phường Nại Hiên Đông để ký đơn xin chuyển đổi tên nhận quyền sử dụng đất với vợ chồng chủ đất. Tuy nhiên, Hận đến trước, viết và giả chữ ký của vợ chồng anh X. vào mẫu tờ “Đơn xin chuyển đổi tên nhận quyền sử dụng đất”. Khi vợ chồng anh C. đến, Hận nói dối vợ chồng anh X. có việc bận, đã về trước. Tin tưởng Hận, vợ chồng anh C. ký vào đơn rồi ra về.
Hận mang đơn nhờ ông N.Q.B (cán bộ hộ tịch của UBND phường Nại Hiên Đông) xác nhận chứng thực. Mặc dù không được phân công tiếp nhận hồ sơ chứng thực chữ ký và những người có tên trong đơn không có mặt nhưng ông B. vẫn xác nhận “chứng thực, điểm chỉ” của vợ chồng ông X. “đã ký trước mặt tôi là đúng”. Sau đó, B. đưa cho ông T.V.H (Chủ tịch UBND phường Nại Hiên Đông) ký, đóng dấu. Hận bồi dưỡng B. 1 triệu đồng, B. đưa cho ông H. 500.000 đồng.
Sau khi hoàn tất thủ tục, anh C. nhiều lần đưa thêm tiền cho Hận. Tổng cộng, anh C. đưa cho Hận 790 triệu đồng. Khi phát hiện Hận chuyển nhượng trái phép lô đất của mình cho anh C., anh X. đã gửi đơn đến UBND phường Nại Hiên Đông và TAND quận Sơn Trà yêu cầu giải quyết trả lại đất.
2. Tại phiên tòa sơ thẩm do TAND thành phố xét xử mới đây, Hận mếu máo: “Cuối năm 2007, bị cáo tập tành kinh doanh bất động sản. Đến cuối năm 2011, bị cáo làm ăn thua lỗ, bị xiết nợ nên mới dại dột nảy sinh ý định lừa đảo. Bị cáo hối hận lắm...”.
Hội đồng xét xử (HĐXX) đặt câu hỏi với anh X.: “Tại sao anh có thể dễ dàng đưa hết giấy tờ tùy thân, giấy tờ đất cho bị cáo?”. Bối rối hồi lâu, anh X. đáp khẽ: “Dạ, do tôi tin tưởng bị cáo. Với lại, bị cáo là hàng xóm với tôi, tôi không nghĩ bị cáo có thể lừa mình…”. “Tin tưởng” cũng là câu trả lời lí nhí của anh C. khi HĐXX hỏi: “Tại sao không có vợ chồng anh X. mà anh vẫn ký vào đơn?”. Nghe các anh trình bày, vị chủ tọa thở dài: “Tin tưởng bị cáo một cách mù quáng cũng là một phần lỗi của các anh trong vụ án này...”.
Anh X. buồn rầu cho hay: “Do phiếu nhận đất tái định cư bị giữ, gia đình tôi phải sống lao đao, khổ sở hơn 3 năm qua. Mặc dù là chủ đất nhưng tôi không thể xin giấy phép cất nhà, đăng ký đồng hồ điện hay nước cũng không được. Cả nhà tôi đành phải dựng tạm mái tôn để có chỗ chui ra, chui vào. Cuộc sống tạm bợ rất mệt mỏi...”. Dẫu vậy, người đàn ông nhân hậu ấy vẫn tha thiết: “Tôi không trách hay hờn giận gì bị cáo. Có lẽ, bị cáo vì tình thế ép buộc nên mới làm vậy. Tôi xin HĐXX giảm nhẹ mức án để bị cáo có cơ hội làm lại cuộc đời...”.
Mặc dù bị mất số tiền lớn nhưng anh C. cũng đầy bao dung, nhiều lần mong mỏi HĐXX xem xét giảm nhẹ phần hình phạt cho bị cáo. Trước sự vị tha, độ lượng của những người từng bị mình lừa, bị cáo cúi đầu, rưng rưng, gửi lời xin lỗi đến vợ chồng anh X., anh C. và hứa sẽ cố gắng cải tạo thật tốt.
3. Sau khi xem xét toàn bộ hồ sơ vụ án, TAND thành phố Đà Nẵng tuyên phạt Hận 9 năm tù về tội “Lừa đảo chiếm đoạt tài sản”. Đồng thời, tuyên buộc Hận phải bồi thường số tiền đã chiếm đoạt của anh C., yêu cầu Ban quản lý Xây dựng số 2 làm thủ tục cho ông X. nhận đất tái định cư. HĐXX cũng kiến nghị kỷ luật ông H. và ông B. do làm sai quy trình chứng thực chữ ký, tuyên tịch thu 1 triệu đồng 2 người này đã nhận của Hận.
Chỉ vì tin tưởng, các bị hại đã thiếu kiểm chứng trong quá trình làm việc với Hận. Chỉ vì tin tưởng, hai cán bộ Nhà nước đã “lãng quên” trách nhiệm, pháp luật, làm sai quy trình. Xuất phát từ niềm tin mà người mất tiền, người phải sống tạm bợ, người phải chịu kỷ luật, lao đao nhiều số phận. Đây là bài học cho mọi người khi quá tin tưởng vào một ai đó mà không kiểm tra, cân nhắc...
KHA MIÊN