* Vụ án Phạm Công Danh: Đề nghị áp giải ông Trần Bắc Hà đến tòa
Tiếp tục phiên xét xử bị cáo Đinh La Thăng, Trịnh Xuân Thanh và các đồng phạm xảy ra tại Tập đoàn Dầu khí Việt Nam (PVN) và Tổng Công ty CP Xây lắp dầu khí Việt Nam (PVC), sáng 10-1, luật sư Phạm Công Hùng dành hơn một tiếng để hỏi thân chủ là bị cáo Nguyễn Quốc Khánh - cựu Phó Tổng Giám đốc PVN - xung quanh việc ký hợp đồng EPC số 33 tại dự án Nhà máy Nhiệt điện Thái Bình 2. Theo cáo buộc, đây là bản hợp đồng để căn cứ vào đó, PVN chuyển tiền tạm ứng cho PVC, dẫn đến việc sử dụng sai mục đích, gây thiệt hại hơn 119 tỷ đồng.
Bị cáo Trịnh Xuân Thanh (trái) và bị cáo Nguyễn Anh Minh trả lời câu hỏi của luật sư.Ảnh: TTXVN |
Khi được hỏi về một văn bản chỉ đạo thực hiện hợp đồng, ông Khánh nói ngay: “Thẩm quyền phê duyệt thuộc về Hội đồng thành viên (HĐTV) của PVN, tôi không có trách nhiệm gì”. Ông Khánh cũng phủ nhận vai trò của mình tại nhiều văn bản được nêu tại tòa. Riêng việc thanh lý hợp đồng EPC số 33, ông nói đó là việc bắt buộc phải làm để sau đó ký lại hợp đồng 4194.
Trong phần trả lời tiếp theo với luật sư Nguyễn Hoài Linh, ông Khánh cho biết, bản thân ông không được báo cáo gì về việc ký hợp đồng số 33, bởi việc này được thực hiện theo nghị quyết của HĐTV. Sau khi nhận tiền, ông Khánh mới biết hợp đồng này thiếu căn cứ. Ông Khánh thừa nhận có chỉ đạo nội dung đàm phán tiền tạm ứng chứ không chỉ đạo tạm ứng 10% giá trị hợp đồng và ông không nhận được công văn đề nghị tạm ứng của PVC.
Cựu Phó Tổng Giám đốc PVN Nguyễn Xuân Sơn cũng khai không biết về việc ký hợp đồng, việc PVN cấp vốn là theo kế hoạch của Ban quản lý dự án.
Bị cáo Đinh La Thăng tại phiên tòa ngày 10-1. Ảnh: TTXVN |
Lời khai không đúng sự thật
Trong phiên xét xử chiều cùng ngày, khi luật sư hỏi về việc có đồng ý với cáo trạng của Viện kiểm sát, bị cáo Trịnh Xuân Thanh nhận trách nhiệm vai trò người đứng đầu khi không đọc hợp đồng số 33 nhưng bị cáo không cố ý làm trái, toàn bộ nhiệm vụ phân cấp cho Tổng Giám đốc của Tổng Công ty. Luật sư tiếp tục hỏi: “Cáo trạng cho rằng bị cáo quanh co chối tội?”.
Bị cáo Trịnh Xuân Thanh phủ nhận việc mình quanh co… Tuy nhiên, đại diện điều tra viên khẳng định: “Chúng tôi kết luận quanh co, chối tội vì căn cứ vào lời khai khác của những người thẩm vấn và cần thẩm vấn, cũng như qua phần xét hỏi 2 ngày hôm nay, thể hiện lời khai của các bị can khác về hành vi của Trịnh Xuân Thanh là tương đối rõ ràng.
Tuy nhiên, với những nội dung lời khai của Trịnh Xuân Thanh thể hiện trong hồ sơ vụ án là Trịnh Xuân Thanh không xác nhận nội dung này mặc dù chúng tôi vẫn tôn trọng lời khai của bị can và không ép buộc bị can. Lời khai của Thanh không đúng sự thật vụ án nên chúng tôi kết luận Thanh quanh co”.
Đinh La Thăng ưu ái PVC?
Trước câu hỏi “nguồn tiền của PVN thế nào khi nhận làm Nhà máy nhiệt điện Thái Bình 2”, bị cáo Đinh La Thăng khai 30% vốn của Tập đoàn, 70% là vốn đi vay nước ngoài. Tuy nhiên, theo ông, phần vốn đi vay không thuộc thẩm quyền của HĐTV mà thuộc về Ban giám đốc.
Trả lời câu hỏi của luật sư về việc nếu PVC không trả được nợ, làm ăn thua lỗ thì PVN có thiệt hại không, ông Thăng cho biết, tùy theo mức độ vốn đầu tư của Tập đoàn vào công ty con. “Các công ty con thành viên hoạt động độc lập, chịu trách nhiệm độc lập trước pháp luật”, ông Thăng nói và cũng bày tỏ sự tôn trọng những quy kết mà kết luận điều tra và cáo trạng nêu.
Song, ông cho rằng “có những việc bản chất không hoàn toàn như vậy”, đồng thời đề nghị xem xét sai phạm ở dự án Nhà máy nhiệt điện Thái Bình 2 theo thực tế và các văn bản quy phạm pháp luật.
Luật sư cho rằng ông Thăng ưu ái cho công ty con PVC do ông Trịnh Xuân Thanh làm Chủ tịch HĐQT. Ông Thăng giải thích, việc chỉ định PVC là nhà thầu cho dự án Nhà máy nhiệt điện Thái Bình 2 là thực hiện theo tinh thần “người Việt Nam dùng hàng Việt Nam”. Ông Thăng nói, trách nhiệm của công ty mẹ là lo cho các công ty con chứ không phải là ưu tiên. “Các công ty con có béo khỏe thì công ty mẹ mới béo khỏe được”, ông giải thích.
Trước câu hỏi có phải vì PVN đầu tư hàng trăm tỷ đồng vào Oceanbank nên ngân hàng này mới ưu ái cho PVC vay vốn với lãi suất chỉ với hơn 5%, thấp hơn lãi suất thị trường tới 18%, ông Thăng nói rằng phải xem lại trong thỏa thuận ký với Oceanbank.
Trầm Bê nhận trách nhiệm nhưng phủ nhận làm trái quy định
Trong phiên xét xử sơ thẩm vụ án Phạm Công Danh, nguyên Chủ tịch HĐQT Ngân hàng Xây dựng và 45 đồng phạm về tội “Cố ý làm trái các quy định của Nhà nước về kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng” diễn ra ngày 10-1, Hội đồng xét xử (HĐXX) xét hỏi các bị cáo. Ông Trần Bắc Hà - nguyên Chủ tịch HĐQT Ngân hàng BIDV và hai cựu Phó Tổng Giám đốc BIDV là Đoàn Ánh Sáng, Trần Lục Lang bị tòa triệu tập với hai tư cách “người có quyền nghĩa vụ liên quan” và “người làm chứng” vẫn không có mặt. Theo cáo trạng được công bố, các ông này đã cho 12 công ty của Phạm Công Danh vay 4.700 tỷ đồng, gián tiếp gây thiệt hại cho Ngân hàng Xây dựng (VNCB) trên 2.550 tỷ đồng.
Một số luật sư cho rằng, trong quá trình xét xử vụ án quan trọng này, nhiều người có quyền, nghĩa vụ liên quan, người làm chứng không có mặt theo triệu tập thì không thể cung cấp thông tin, đối chất lời khai để làm rõ sự thật của vụ án. Theo luật sư Đỗ Hải Bình, Đoàn Luật sư TP. Hồ Chí Minh, trong trường hợp cần thiết, HĐXX vẫn có thể áp giải những người này đến tòa để làm rõ sự thật vụ án. “Nếu xét thấy ông Trần Bắc Hà không có mặt, HĐXX vẫn có quyền thực hiện quyền của mình là áp giải theo đúng quy định của luật”, luật sư Đỗ Hải Bình nêu quan điểm.
Khai tại tòa, ông Trầm Bê, nguyên Phó Chủ tịch HĐQT Sacombank cho hay, ông quen biết Phạm Công Danh đã 4, 5 năm (trước khi được đặt vấn đề vay vốn). Khi được Phạm Công Danh Danh đặt vấn đề vay từ hơn 1.000 - 2.000 tỷ đồng, Trầm Bê đồng ý nhưng yêu cầu phải có tài sản đảm bảo. Ông Danh nói có đủ điều kiện nên Trầm Bê giao Phan Huy Khang, nguyên Tổng Giám đốc Sacombank xem xét hồ sơ. Sau đó, Phan Huy Khang báo lại rằng đồng ý cho vay 1.800 tỷ đồng - hạn mức tối đa mà Trầm Bê được phê duyệt. Ngày 25-4-2013, Trầm Bê ký duyệt tờ trình của Sacombank - Chi nhánh Hưng Đạo và Chi nhánh quận 8, đồng ý chủ trương cho các công ty của ông Danh vay của 2 chi nhánh.
Chủ tọa phiên tòa xét hỏi, theo quy định trong Luật Tổ chức tín dụng, ngoài việc có tài sản đảm bảo, điều kiện để cho vay là phương án kinh doanh, phương án trả nợ của đối tượng vay vốn. Ông Trầm Bê trả lời rằng, chưa nghiên cứu hết Luật Tổ chức tín dụng nhưng đã giao cho Phan Huy Khang xem xét các thủ tục cho vay. Bị cáo chỉ quan tâm Phạm Công Danh có tài sản đảm bảo và chỉ đồng ý chủ trương cho vay, còn cách thức cho vay như thế nào là trách nhiệm của Tổng Giám đốc.
Bị cáo Trầm Bê vẫn nhận trách nhiệm khi chỉ xem xét về điều kiện Phạm Công Danh có tài sản đảm bảo để cho vay tiền. Tuy nhiên, bị cáo Trầm Bê cho rằng, hành vi này không trái quy định. Bị cáo chỉ coi Phạm Công Danh là đại diện cho một pháp nhân tập thể, không thể xem việc có quen biết và bàn bạc với Phạm Công Danh là có tư lợi để cáo buộc bị cáo về tội cố ý làm trái và đề nghị HĐXX xem xét.
Còn bị cáo Phan Huy Khang thừa nhận trách nhiệm trong chỉ đạo điều hành. Bị cáo cho rằng, mình tin tưởng và chấp hành chủ trương của Trầm Bê, bị cáo đã xem xét hết các yếu tố cho vay nhưng do “anh em bên dưới làm chưa chặt chẽ”. Phan Huy Khang khẳng định việc dùng tiền gửi làm tài sản đảm bảo cho khoản vay là đúng quy định.
B.T